Kỳ 1: Cuộc đấu trí của tướng G?áp vớ? Sa?nteny
(ĐSPL) - Võ Nguyên G?áp là một ngô? sao sáng trong quân sự thế kỷ 20. Tuy nh?ên, ít ngườ? b?ết rằng trên bàn đàm phán, ông cũng là đố? thủ đáng gờm cho bất cứ chính khách nào.
“Tô? đến không phả? để nghe d?ễn thuyết”
Khoảng cuố? tháng 8/1945, Sa?nteny – đạ? d?ện nước Pháp đã theo phá? bộ Mỹ vào Hà Nộ?. Ông ta nhờ Arch?medes Patt? – Trưởng phá? bộ Mỹ thu xếp cho 1 cuộc gặp vớ? Hồ Chủ tịch. Về phía ta, từ trước đó đã b?ết về sự có mặt của Sa?nteny cùng mấy ngườ? Pháp khác ở Hà Nộ? và rất muốn b?ết mục đích của họ kh? đến đây trước cả ngườ? Trung Quốc. Bác Hồ l?ền trả lờ? sẽ cử Bộ trưởng Bộ Nộ? vụ t?n-tuc/su-k?en-hang-ngay/ph?m-ta?-l?eu-da?-tuong-vo-nguyen-g?ap-tap-6-nguo?-anh-ca-cua-quan-do?-nhan-dan-a4148.html">Võ Nguyên G?áp gặp Sa?nteny vớ? đ?ều k?ện có cả Patt?.
Tướng Võ Nguyên G?áp (x) và tướng Pháp Leclerc chào Quốc kỳ VN trong cuộc duyệt b?nh tạ? Hà Nộ? ngày 22-3-1946. Jean Sa?nteny mặc đồ trắng, góc trá? bức ảnh - Ảnh tư l?ệu (TTO)Cuộc gặp d?ễn ra tạ? một căn phòng rộng nhất trong phủ Toàn quyền cũ vào một buổ? sáng. Trong cuốn hồ? ký Tạ? sao V?ệt Nam, Arch?medes Patt? kể lạ?: “Sa?nteny đã cho bố trí một trong những phòng rộng nhất, lịch sự nhất trong D?nh, rất phù hợp vớ? một sự phô trương thích đáng của chủ quyền nước Pháp. Sự lựa chọn của ông cũng có thể được co? như phù hợp vớ? sự tôn trọng đố? vớ? một vị khách quan trọng và được b?ệt đã? hay là b?ểu h?ện của một ý đồ t?nh v? muốn uy h?ếp t?nh thần ngườ? V?ệt Nam. Đ?ều này tô? cũng không rõ lắm”.
Từ cửa sổ, Patt? trông thấy Võ Nguyên G?áp đến cùng một ngườ? nữa là ông Dương Đức H?ền. Cả ha? đ? trên một ch?ếc ô tô con mu? đen có cắm cờ V?ệt Nam ở trước. Một vệ sĩ mở cửa xe cho ông G?áp và một vệ sĩ mang t?ểu l?ên Sten đ? theo ha? ông vào trong.
Mở đầu cuộc gặp gỡ, Sa?nteny đã lên g?ọng bằng 1 bà? d?ễn từ g?a trưởng đạ? loạ? “tạ? sao V?ệt M?nh dám l?ều lĩnh làm cho thế g?ớ? h?ểu rằng sự có mặt của Pháp ở Đông Dương đã từ lâu không được mọ? ngườ? hoan nghênh nữa” và rằng đ?ều đó chỉ làm cho các nước Đồng M?nh thêm lo lắng cho sự an n?nh của dân Pháp tạ? Đông Dương… Sa?nteny còn nhấn mạnh sự không hà? lòng của ông ta kh? nó? “ sẽ theo dõ? một cách cảnh g?ác các hoạt động của cá? gọ? là chính phủ lâm thờ? ở Hà Nộ?”.
Là ngườ? đứng ra thu xếp buổ? gặp, Patt? đã lo Võ Nguyên G?áp sẽ bỏ ra khỏ? phòng vì những lờ? trịch thượng của Sa?nteny. Nhưng không. Võ Nguyên G?áp rất bình tĩnh. Ông đáp lạ? bằng t?ếng Pháp một cách thành thạo: “Tô? đến đây không phả? để nghe d?ễn thuyết cũng chẳng phả? để b?ện m?nh cho các hành động của nhân dân V?ệt Nam, mà là theo lờ? mờ? của ngườ? được co? là đạ? d?ện của chính phủ nước Pháp mớ?, do đó tô? sẵn sàng tham g?a một cuộc trao đổ? quan đ?ểm thân mật”.
Thá? độ tự t?n, lờ? nó? nhã nhặn lịch th?ệp nhưng không kém cứng rắn đó của Võ Nguyên G?áp kh?ến Sa?nteny nhụt chí. Ông ta cườ? hòa g?ả? tuyên bố mình là đạ? d?ện cá nhân của tướng De Gaulle và nó? đạ? ý rằng t?n-tuc/the-g?o?/da?-tuong-vo-nguyen-g?ap-trong-mat-nguo?-phap-a4466.html">nước Pháp ngày nay đã khác, các lề thó? cũ sẽ được loạ? bỏ, tất cả những ngườ? Pháp xấu sẽ bị cho về nước và ngườ? An Nam sẽ được t?ếp nhận nh?ều yêu sách của mình.
Sa?teny bị hố
Thá? độ xuống nước của Sa?nteny kể có làm cho không khí dịu lạ?. Tuy nh?ên, trước cách nó? “tự do cho ngườ? An Nam” rất đáng ghét theo k?ểu thực dân của ông ta, Võ Nguyên G?áp đã yêu cầu phả? nó? lạ? cho chính xác như những gì Hồ Chủ tịch đã yêu cầu Pháp thì Sa?nteny lạ? nó? chung chung. Bở? thế ông G?áp ngồ? phớt lạnh. Lập trường của ông và ông H?ền là không muốn nhân nhượng cho Pháp có t?ếng nó? về tương la? của V?ệt Nam.
Trong một động tác nhằm thuyết phục ông G?áp rằng đằng nào rồ? Đông Dương cũng bị đô hộ, Sa?nteny phịa ra rằng vì thá? độ chống đố? của V?ệt M?nh vớ? ngườ? Pháp nên hộ? nghị Postdam mớ? để Trung Quốc vào g?ả? g?áp quân Nhật. Và rằng như những k?nh ngh?ệm lịch sử thì họ đã vào thì sẽ còn lâu mớ? về.
Bỗng dưng Patt? được cả 3 ngườ? nhìn xoáy vào. Chỉ Patt? mớ? đủ thông t?n để xác nhân hay phủ nhận đ?ều Sa?nteny vừa nó?. Tuy nh?ên Patt? nó? rằng hộ? nghị Postdam chỉ trao quyền cho Trung Quốc vào g?ả? g?áp quân Nhật ở bắc vĩ tuyến 16 và theo chỗ ông b?ết thì ngườ? Trung Quốc không có ý định ở lạ? quá thờ? g?an cần th?ết.
Sau câu trả lờ? của Patt?, Võ Nguyên G?áp đ?ềm tĩnh nó?: đây không phả? lần đầu t?ên ngườ? Trung Quốc và Đông Dương và họ sẽ không thể ở lạ? lâu.
t?nh-cam-nguo?-dan-danh-cho-da?-tuong-qua-lon-a5661.html">
Đạ? tướng Võ Nguyên G?ápĐ?ểm quyết định thắng thua trong cuộc cân não g?ữa ha? đố? thủ xuất h?ện kh? Sa?nteny đề cập đến vấn đề an n?nh của ngườ? Pháp. Ông ta nó? chắc nịch rằng chính phủ Pháp mong muốn chính phủ lâm thờ? yêu cầu các nhà chức trách Đồng M?nh có b?ện pháp ngăn chặn không cho quân Trung Hoa t?ến vào các thành phố có đông ngườ? Âu sống, như Hà Nộ?, Hả? Phòng, Đà Nẵng, Huế và các nơ? đó sẽ được các nhân v?ên Pháp – V?ệt trông nom. Trong ch? t?ết này, Patt? đã có những bình luận rất sắc sảo trong hồ? ký của ông:
"Chẳng a? có thể nó? được đây là một thủ đoạn có tính toán của Sa?nteny hay là một lỗ? lầm thô th?ển, nhưng con ngườ? sắc xảo của G?áp đã gh? nhận được ngay. Như thế là ngườ? đạ? d?ện của De Gaulle đã công nhận “Chính phủ Lâm thờ? An Nam” là một cơ cấu có trách nh?ệm, Sa?nteny đã yêu cầu Chính phủ Lâm thờ? thay Pháp nó? chuyện vớ? các nhà chức trách Đồng m?nh. G?áp đáp lạ? ngay là không cần quấy rầy đến Đồng m?nh về các vấn đề này làm gì; Chính phủ ông sẽ xem xét tớ? v?ệc không để cho ngườ? Pháp sẽ bị quấy nh?ễu”.
Ngay đó, Sa?nteny nhận ra mình đã bị hố nên Patt? thấy ông ta buồn ra mặt. Cuộc gặp gỡ kết thúc mà chẳng đ? đến một đ?ều gì. Tuy nh?ên, có lẽ ấn tượng từ cuộc gặp đó còn đọng mã? trong Sa?nteny nên sau này kh? v?ết hồ? ký “Lịch sử một nền hòa bình bị bỏ lỡ” ông ta đã đánh g?á về tướng G?áp: “ Ông ta đã cho tô? thấy ở ông một con ngườ? quyết đoán, cực kỳ cứng rắn, đầy mưu trí và thông m?nh”.
(Còn nữa)
Trần Vũ