Nhiều trường nói không với xét tuyển đại học bằng học bạ THPT: Nên duy trì hay bỏ?

Nhiều trường đại học bỏ hẳn xét học bạ THPT

Báo Tiền phong đưa tin, tăm 2025, nhiều trường đại học bỏ hẳn xét học bạ THPT, hoặc giảm chỉ tiêu xét tuyển bằng phương thức này. Trường đại học Sư phạm Hà Nội bỏ hai phương thức là xét học bạ THPT và xét tuyển kết hợp điểm thi năng khiếu với điểm học bạ, điểm thi tốt nghiệp hoặc điểm đánh giá năng lực.

Điểm học bạ chỉ còn là điều kiện dự tuyển riêng với các ngành sư phạm vào trường. Trước năm 2022, đại học Bách khoa Hà Nội dùng điểm học bạ là điều kiện khi xét tuyển bằng điểm thi tốt nghiệp THPT và đánh giá tư duy. Tuy nhiên, 3 năm trở lại đây, trường đã bỏ yêu cầu này. Đại học Bách khoa Hà Nội không xét tuyển kết quả học bạ.

Đại học Kinh tế Quốc dân cũng bỏ phương thức xét tuyển bằng học bạ. Lý do nhà trường đưa ra là qua nhiều năm, trường nhận thấy hầu hết học sinh giỏi ở các trường chuyên đều có đủ điều kiện xét tuyển bằng chứng chỉ quốc tế hoặc điểm thi riêng. Vì vậy, bỏ xét học bạ sẽ làm giảm tỉ lệ ảo.

Ngay từ khi bỏ kì thi 3 chung (năm 2015), Trường Đại học Y Hà Nội đã “nói không” với xét tuyển bằng học bạ bởi lo ngại thiếu công bằng cho các thí sinh (vì quy chuẩn kiểm tra và tính điểm ở mỗi trường THPT là khác nhau). Một số trường đại học cũng bỏ việc xét học bạ THPT độc lập, thay vào đó, sử dụng kết hợp với các điều kiện, tiêu chí khác để tuyển sinh.

Nên duy trì hay bỏ xét tuyển đại học bằng học bạ THPT ?

Theo báo Lao động, tại Hội nghị giáo dục đại học năm 2025, Bộ GD&ĐT phát phiếu khảo sát lấy ý kiến các cơ sở giáo dục đại học về 2 nội dung cho mùa tuyển sinh năm sau: Bỏ xét tuyển học bạ và khống chế số lượng nguyện vọng đăng kí xét tuyển.

Ở nội dung xét học bạ, Bộ GD&ĐT đưa ra 2 phương án: Bỏ xét tuyển bằng học bạ hay tiếp tục xét tuyển bằng học bạ. Xét học bạ là phương thức xét tuyển phổ biến của các trường đại học, có tỉ lệ thí sinh nhập học cao với khoảng 30-50%. Đa số các trường thường lấy điểm 3-5 học kỳ từ lớp 10 đến 12.

GS.TS Nguyễn Tiến Thảo, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học (Bộ GDĐT) cho biết, năm 2025, thống kê sơ bộ cho thấy, có 17 phương thức xét tuyển được các cơ sở giáo dục đại học sử dụng. Trong đó, tỉ lệ dùng phương thức xét học bạ THPT là 42,4%, số xét bằng điểm thi tốt nghiệp THPT chiếm 39,1%, còn lại là các phương thức khác chiếm 18,5%.

Theo báo Tiền phong, GS.TSKH Nguyễn Đình Đức, Trường Đại học Công nghệ (Đại học Quốc gia Hà Nội) thẳng thắn nhìn nhận, nhiều năm nay, kết quả đánh giá theo học bạ luôn cao hơn kết quả thi tốt nghiệp THPT. Tình trạng cả nể, dễ dãi trong đánh giá theo học bạ vẫn còn, tỉ lệ giỏi và xuất sắc thường khá cao. Khi đối sánh với kết quả thi tốt nghiệp THPT có sự chênh lệch rất lớn.

Có trường hợp đánh giá theo học bạ toàn 9,6; 9,7 nhưng điểm thi THPT lại rất thấp. Nguy hiểm ở chỗ, khi về 1 thang điểm, những trường hợp này lại có điểm quy đổi rất cao. Vì vậy việc kiểm soát để nâng cao chất lượng đầu vào, vai trò quản lí nhà nước của Bộ GD&ĐT là cần thiết và GS Đức ủng hộ bỏ phương thức xét tuyển học bạ từ năm 2026.

TS. Văn Hữu Quang Nhật, Trưởng phòng Khoa học công nghệ và Hợp tác quốc tế, Trường Đại học Thái Bình Dương đồng tình với phương án bỏ xét tuyển học bạ trong tuyển sinh đại học từ năm sau. Theo ông, có nhiều phương án phù hợp để xét tuyển đại học như kết quả kì thi đánh giá năng lực chung, các trường tự tổ chức thi xét tuyển. Do đó bớt đi một phương án cũng không phải là vấn đề khó khăn.

TS Nhật phân tích, mặt trái của phương pháp xét tuyển bằng học bạ khiến cho ba mẹ và học sinh tăng bệnh thành tích trong suốt thời gian phổ thông. Đây cũng chính là lí do khiến việc học thêm, chạy điểm, chạy trường trở nên phổ biến, gây tốn kém cho xã hội.