Nguy cơ chu kỳ bạo động mới ở Thái Lan

Hạ v?ện Thá? Lan vừa thông qua một dự luật ân xá ngày 1/11 sau gần 20 g?ờ tranh cã? vớ? 310 ph?ếu thuận, vớ? tất cả các nghị sĩ của đảng Dân chủ không tham g?a bỏ ph?ếu.

Dự k?ến dự luật này sẽ được chuyển lên Thượng v?ện thông qua vào ngày 11/11 trước kh? được Quốc vương Thá? Lan phê chuẩn.

Dự luật gây tranh cã? trên do một số nghị sĩ đảng “Vì nước Thá?” đề xuất, trong đó sẽ thực h?ện ân xá cho tất cả các bên l?ên quan tớ? các cuộc xung đột chính trị cũng như tất cả các vụ án kể từ sau cuộc đảo chính quân sự lật đổ cựu Thủ tướng Thaks?n Sh?nawatra tháng 9/2006.

Sự ân xá toàn d?ện này của dự luật đã gây ra nh?ều phản ứng từ đảng Dân chủ và phe "Áo đỏ" - những ngườ? vốn ủng hộ ông Thaks?n và đảng cầm quyền, kh?ến Thá? Lan có khả năng bị cuốn vào những bất ổn mớ? trong tương la?.

Đảng Dân chủ đố? lập và những ngườ? phản đố? ông Thaks?n cho rằng dự luật ân xá toàn d?ện này sẽ g?úp ông Thaks?n thoát án tù mà ông ta đang lẩn trốn, đồng thờ? cũng g?úp ông này lấy lạ? được số t?ền 46 tỷ baht đang bị phong tỏa kể từ sau đảo chính.

Tuy nh?ên, các nghị sĩ đảng Vì nước Thá? g?ả? thích rằng v?ệc ông Thaks?n có lấy lạ? được tà? sản hay không không l?ên quan tớ? dự luật ân xá này. Năm 2010, Tòa án Tố? cao Thá? Lan đã ra phán quyết kết tộ? cựu Thủ tướng Thaks?n lợ? dụng chức vụ để thu lợ? cho bản thân và g?a đình số t?ền 46 tỷ baht trong thương vụ vớ? một tập đoàn truyền thông vớ? S?ngapore.

Trong kh? đó, phe "Áo đỏ" cho rằng dự luật ân xá cũng sẽ g?úp ha? thủ lĩnh của đảng Dân chủ là cựu Thủ tướng Ahb?s?t Vejjaj?va và cấp phó của ông là Suthep Thaugsuban không phả? chịu trách nh?ệm về các vụ đàn áp ngườ? b?ểu tình năm 2010, kh?ến 92 ngườ? th?ệt mạng. Bốn nghị sỹ "Áo đỏ" thuộc đảng Vì nước Thá? thể h?ện sự phản đố? bằng v?ệc không tham g?a bỏ ph?ếu là Natthawut Sa?kaur, Weng Toj?rakarn, Woracha? Hema và Khatt?ya Katt?pol.

Cả đảng Dân chủ và những ngườ? "Áo đỏ" đều đã tổ chức các cuộc b?ểu tình r?êng rẽ nhằm phản đố? v?ệc thông qua dự luật ân xá này. Ngoà? ra, một số tổ chức khác như "Nhóm xanh" từng tham g?a các cuộc b?ểu tình của phe áo vàng trước đây và "Mạng lướ? nhân dân chống Thaks?n" hay những ngườ? nông dân trồng cao su ở Surat Than?, nơ? ông Suthep được bầu làm nghị sĩ, cũng t?ến hành b?ểu tình.

Phe đố? lập và các nhóm doanh ngh?ệp cho rằng dự luật này sẽ gây phương hạ? đến pháp trị. Các thành v?ên g?a đình của 92 ngườ? th?ệt mạng trong các cuộc bạo động chính trị năm 2010 nó? rằng dự luật ngăn cản họ quy trách cho những ngườ? gây ra tộ?. Ông Kra?sak Choonhavan, một thành v?ên của đảng Dân chủ, thì nó? rằng dự luật này rõ ràng là g?úp cho ông Thaks?n thoát được vòng lao lý. Ông nó?: “Nếu dự luật được thông qua, đ?ều duy nhất mà họ (đảng cầm quyền) muốn là đem lạ? lợ? ích cho một ngườ?, đó là ông Thaks?n Sh?nawatra”.

Ông Chr?s Baker, chuyên g?a bình luận chính trị Thá? Lan, nhận định Chính phủ Thá?, h?ện do ngườ? em gá? của ông Thaks?n là bà Y?ngluck Sh?nawatra lãnh đạo, dường như t?n rằng dự luật sẽ vượt qua được các thách thức pháp lý và các cuộc b?ểu tình ngoà? đường phố.

Ông nó?: “Chắc chắn dự luật sẽ bị phản đố?. Dân chúng sẽ đệ đơn k?ện và nó? đó là v? h?ến bở? vì cách thức dự luật bị thay đổ? và sẽ có những ngườ? xuống đường. Rõ ràng, ông Thaks?n và những ngườ? ủng hộ đã tính toán rằng có thể vượt qua vì các cuộc b?ểu tình gần đây d?ễn ra vớ? quy mô nhỏ. Tô? nghĩ vấn đề là ở chỗ đ?ều gì sẽ xảy ra”.

Một số dư luận tạ? Thá? Lan cho rằng chính ông Thaks?n muốn tạo ra những xung đột chính trị mớ? để có thể "k?ến th?ết lạ? từ đầu". Các chính trị g?a trong đảng Vì nước Thá? cố tình làm tràn ly nước để b?ến kịch bản trên trở thành h?ện thực vì nếu một cuộc bầu cử bất thường xảy ra họ vẫn là ngườ? sẽ g?ành ch?ến thắng chứ không phả? là đảng Dân chủ đố? lập.

Tuy vậy, ngay nộ? bộ phe "Áo đỏ" cũng bị ch?a rẽ trong vấn đề này kh? một số ngườ? phản đố? dự luật ân xá từng dọa sẽ không t?ếp tục ủng hộ đảng Vì nước Thá? song không thể chuyển sang ủng hộ đảng đố? lập vì như thế sẽ gây hạ? cho cả hệ thống quyền lực h?ện nay.

Lý do t?ếp theo mà những ngườ? trong đảng Vì nước Thá? muốn xúc t?ến dự luật ân xá là vì họ đã "làm yên lòng" phe quân sự bảo thủ kh? dự luật không bao gồm đ?ều khoản ân xá cho tộ? kh? quân. Mặt khác, trong ha? năm cầm quyền, chính phủ của đảng Vì nước Thá? đã có những cuộc trả? ngh?ệm và họ nhận thấy các phong trào đường phố chống chính phủ chưa mạnh tớ? mức gây lo ngạ?. Trong trường hợp tồ? tệ nhất và xã hộ? có b?ến cố, Thủ tướng chỉ cần tuyên bố g?ả? tán quốc hộ? và kêu gọ? bầu cử. Đ?ều này đã được cả bà Y?ngluck và nh?ều nhân vật có thế lực trong đảng Vì nước Thá? ám chỉ vì một cuộc bầu cử trong thờ? đ?ểm h?ện nay nếu d?ễn ra thì ch?ến thắng vẫn thuộc về họ.

Chính những lý do trên đã kh?ến các thành v?ên đảng “Vì nước Thá?” không ngần ngạ? xúc t?ến kế hoạch của họ. Chính phủ đã tồn tạ? được hơn ha? năm và họ chẳng quan tâm nh?ều lắm nếu phả? đ? bỏ ph?ếu vào g?ữa nh?ệm kỳ.

G?ớ? quan sát lo ngạ? rằng nếu thông qua đạo luật ân xá này sẽ không mang lạ? sự ổn định trong đờ? sống chính trị Thá? Lan như chính quyền mong muốn mà trá? lạ? sẽ lạ? làm dấy lên một chu kỳ bạo động mớ?. Ngườ? đứng đầu Cơ quan an n?nh quốc g?a Thá? Lan Paradorn Pattanatabutr bày tỏ lo ngạ? rằng những ngườ? quá khích sẽ khơ? mào cho các cuộc đụng độ g?ữa những ngườ? b?ểu tình và cảnh sát.

Cảnh sát cho b?ết ch?ều ngày 31/10 đã có 5.000 ngườ? tụ tập b?ểu tình ở 3 địa đ?ểm ở thủ đô Bangkok, vớ? cuộc tuần hành lớn nhất bắt đầu từ nhà ga Samsen ở khu phố cổ. Chr?st?an Lew?s, một chuyên g?a về Đông Nam Á thuộc nhóm Euras?a tư vấn nguy cơ chính trị, nhận định: "Những ngườ? b?ểu tình sẽ làm g?a tăng lo ngạ? trong g?ớ? đầu tư về tình trạng bất ổn ở Thá? Lan".

Theo T?n Tức