Đậu đen được gọi "vua của các loại đậu", mang lại những lợi ích đáng kể cho sức khỏe, nhưng liệu loại hạt này có phải là một lựa chọn an toàn cho người bệnh thận?
Đậu đen, được mệnh danh là "vua của các loại đậu", nổi bật với hàm lượng dinh dưỡng vượt trội so với các loại đậu khác, mang lại nhiều lợi ích thiết yếu cho sức khỏe con người. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng không phải ai cũng phù hợp để sử dụng loại hạt này, do có thể gây bất lợi hoặc làm trầm trọng thêm một số tình trạng sức khỏe.
Người bị bệnh thận mãn tính
Đậu đen chứa nhiều kali và phospho, hai khoáng chất cần được kiểm soát nghiêm ngặt ở những người mắc bệnh thận mãn tính. Viện Thận Hoa Kỳ (NKF) khuyến cáo rằng lượng kali quá cao có thể gây rối loạn nhịp tim, trong khi phospho dư thừa gây mất cân bằng khoáng chất và tăng nguy cơ loãng xương.
Đậu đen chứa nhiều kali và phospho, hai khoáng chất cần được kiểm soát nghiêm ngặt ở những người mắc bệnh thận mãn tính.
Người bị huyết áp thấp
Đậu đen có tác dụng hạ huyết áp, giải nhiệt, rất tốt cho người cao huyết áp. Nhưng với người huyết áp thấp, tác dụng này lại trở thành “con dao hai lưỡi”. Hàm lượng kali trong đậu đen có thể khiến huyết áp giảm sâu hơn, gây mệt mỏi, chóng mặt, tay chân lạnh, thậm chí rối loạn tiêu hóa. Vì vậy, người huyết áp thấp nên hạn chế hoặc tránh uống nước đậu đen thường xuyên.
Người có cơ thể hàn lạnh
Bởi bản chất đậu đen có tính mát nên những ai bị hư hàn như: loét hành tá tràng, dễ tiêu chảy, tiêu chảy mạn, chân tay lạnh, mệt mỏi, sợ lạnh… không nên uống, vì sẽ khiến bệnh nặng hơn, khó điều trị dứt điểm thậm chí còn làm phát sinh thêm các bệnh khác. Rất nguy hiểm đến cơ thể nếu như sử dụng nước này mỗi ngày.
Người bị bệnh gout
Đậu đen chứa một lượng purin nhất định – hợp chất khi phân hủy trong cơ thể sẽ tạo ra axit uric. Những người mắc bệnh gout hoặc có nguy cơ tăng axit uric máu cần hạn chế thực phẩm giàu purin.
Việc tiêu thụ quá nhiều purin có thể làm tăng nguy cơ tái phát cơn đau gout cấp tính.
Người đang dùng thuốc điều trị
Đậu đen có khả năng giải độc và kết tủa kim loại nặng, nên nếu sử dụng cùng lúc với thuốc, có thể khiến giảm hiệu quả hấp thu của thuốc. Vì vậy, người đang trong quá trình điều trị - đặc biệt là dùng thuốc chứa sắt, kẽm, canxi hoặc đồng - cần uống cách thời điểm dùng đậu đen ít nhất 4 tiếng để tránh tương tác bất lợi.
Người già, trẻ nhỏ, thể chất yếu
Vì hàm lượng protein có trong đậu đen rất cao, nên với những trường hợp như: người già, trẻ nhỏ, thể chất yếu ớt... sẽ khó tiêu thụ hết được lượng chất có trong đậu đen. Do đó, khi uống nước đậu đen sẽ gây ra những vấn đề về tiêu hóa, đầy bụng, đau bụng.
Trong đậu đen còn chứa rất nhiều Phytat - đây là chất gây cản trở cho việc hấp thu của các khoáng chất như sắt, kẽm, đồng, phốt pho… dẫn tới thiếu máu, loãng xương do đó những trường hợp như trẻ nhỏ và người già cũng được khuyên là không nên uống.
Người thiếu hụt men G6PD (Glucose-6-phosphate dehydrogenase)
Đậu đen, giống như một số loại đậu khác, có thể chứa các chất gây oxy hóa mạnh như vicine và convicine. Ở những người bị thiếu hụt men G6PD, các hợp chất này có thể gây tan máu, dẫn đến thiếu máu cấp tính. Theo WHO, thiếu men G6PD là một rối loạn di truyền phổ biến, ảnh hưởng đến hàng triệu người trên toàn cầu, đặc biệt ở khu vực châu Á và châu Phi.
Những người bị chậm kinh không nên ăn đậu đen, vì đậu đen có thể làm chậm quá trình rụng trứng.
Người kinh nguyệt không đều
Những người bị chậm kinh không nên ăn đậu đen, vì đậu đen có thể làm chậm quá trình rụng trứng.
Những lưu ý khi sử dụng đậu đen
Chỉ nên uống nước đậu đen 2–3 lần mỗi tuần, mỗi lần khoảng 100–250 ml.
Không dùng thay thế nước lọc hằng ngày.
Người bị tiểu đường không nên pha thêm đường khi uống.
Nên uống cách thời điểm ăn hoặc uống thuốc ít nhất 4 tiếng.
