Ngang nhiên khai thác khoáng sản trái phép

Tuy các mỏ th?ếc sa khoáng ở Bắc Lũng và Sơn Dương (Tuy&ec?rc;n Quang) đ&at?lde; hết hạn kha? thác từ năm 2008 nhưng C&oc?rc;ng ty cổ phần K?m loạ? mầu Tuy&ec?rc;n Quang vẫn tổ chức kha? thác rầm rộ mà kh&oc?rc;ng hề bị cơ quan chức năng k?ểm tra xử lý.

Từ năm 2011 đến nay, tỉnh Tuy&ec?rc;n Quang đ&at?lde; thực h?ện nh?ều g?ả? pháp để x?ết chặt sự quản lý nhà nước về lĩnh vực khoáng sản, k?&ec?rc;n quyết truy quét tất cả những tụ đ?ểm lớn, nhỏ nếu có hành v? kha? thác quặng, vàng trá? phép. Còn ở những huyện có đ?ểm nóng về kha? thác trá? phép, các x&at?lde; còn cắt cử cán bộ thay ph?&ec?rc;n nhau canh g?ữ tà? nguy&ec?rc;n quốc g?a.

Những cuộc ra qu&ac?rc;n rầm rộ đ&at?lde; làm cho những ngườ? d&ac?rc;n bỏ khỏ? ý tưởng đào quặng trá? phép. Thế nhưng, C&oc?rc;ng ty cổ phần k?m loạ? mầu Tuy&ec?rc;n Quang th&?grave; vẫn ngang nh?&ec?rc;n tổ chức kha? thác trá? phép tạ? mỏ th?ếc sa khoáng Bắc Lũng, mỏ th?ếc Sơn Dương và mỏ wolfram gốc Khu A. Th?ện Kế suốt từ năm 2010 đến nay (v&?grave; các mỏ này đ&at?lde; hết hạn kha? thác từ năm 2008), mà kh&oc?rc;ng hề bị các cơ quan chức năng của tỉnh này phát h?ện, xử lý.

L&ac?rc;u nay, dư luận tạ? tỉnh Tuy&ec?rc;n Quang rất bức xúc kh? họ phát h?ện các mỏ th?ếc sa khoáng ở Bắc Lũng, nằm trong địa bàn x&at?lde; Phúc Ứng và mỏ th?ếc Sơn Dương tạ? địa bàn x&at?lde; Kháng Nhật, huyện Sơn Dương (Tuy&ec?rc;n Quang), đ&at?lde; hết hạn kha? thác từ năm 2008, nhưng C&oc?rc;ng ty cổ phần K?m loạ? mầu Tuy&ec?rc;n Quang vẫn tổ chức kha? thác rầm rộ, mà kh&oc?rc;ng hề bị cơ quan chức năng k?ểm tra xử lý.

Lán kha? thác th?ếc tạ? Bắc Lũng

Theo đó, kh? mỏ kha? thác khoáng sản đ&at?lde; hết thờ? hạn kha? thác, hay đang thực h?ện thăm dò tà? nguy&ec?rc;n, đúng ra phả? dừng mọ? hoạt động kha? thác, để làm các thủ tục thăm dò, đánh g?á lạ? trữ lượng và chờ Quyết định cấp mỏ theo quy định của pháp luật.

Thế nhưng, suốt từ đầu năm 2009 đến hết tháng 6/2013, là thờ? hạn phả? tạm dừng các hoạt động sản xuất đố? vớ? v?ệc kha? thác th?ếc sa khoáng tạ? mỏ th?ếc Bắc Lũng x&at?lde; Phúc Ứng, và mỏ th?ếc Sơn Dương x&at?lde; Kháng Nhật huyện Sơn Dương để phục vụ cho v?ệc thăm dò, đánh g?á lạ? trữ lượng tà? nguy&ec?rc;n. Quy định là vậy, nhưng &oc?rc;ng Dương Đức C&oc?rc;ng - G?ám đốc C&oc?rc;ng ty cổ phần K?m loạ? mầu Tuy&ec?rc;n Quang vẫn "lách luật" kh? tự ý ban hành các văn bản, để chỉ đạo X&?acute; ngh?ệp Th?ếc Bắc Lũng, X&?acute; ngh?ệp th?ếc Sơn Dương tổ chức kha? thác quặng th?ếc sa khoáng trong phạm v? đang phục vụ thăm dò.

G?ám đốc Dương Đức C&oc?rc;ng đ&at?lde; lập hẳn kế hoạch kha? thác hàng năm, rồ? g?ao chỉ t?&ec?rc;u cho các X&?acute; ngh?ệp phả? hoàn thành v?ệc kha? thác trá? phép. Do đó, nh?ều c&oc?rc;ng nh&ac?rc;n l&at?lde;o làng b?ết m&?grave;nh làm vậy là v? phạm pháp luật, nhưng hàng ngày vẫn phả? ra kha? trường đào quặng trá? phép để hoàn thành chỉ t?&ec?rc;u g?ao khoáng. Có lẽ, v?ệc đào quặng trá? phép d?ễn ra tr&oc?rc;? chảy, kh&oc?rc;ng bị phản ứng cũng như sự k?ểm tra đ&oc?rc;n đốc của cơ quan chức năng tỉnh Tuy&ec?rc;n Quang, n&ec?rc;n c&oc?rc;ng v?ệc kha? thác th?ếc sa khoáng ở ha? mỏ tr&ec?rc;n cứ d?ễn ra đều đặn từ năm này qua năm khác.

Theo ước t&?acute;nh, mỗ? mỏ lu&oc?rc;n có khoảng 100 c&oc?rc;ng nh&ac?rc;n ch&?acute;nh quy và khoảng 200 lao động hợp đồng thờ? vụ, họ làm v?ệc tăng tốc để hoàn thành chỉ t?&ec?rc;u do g?ám đốc C&oc?rc;ng khoán cho các đơn vị. Tất cả mọ? ngườ? đều làm v?ệc cật lực, có những hang hố trúng ục th&?grave; làm cả ngày lẫn đ&ec?rc;m để nhanh chóng đảm bảo chỉ t?&ec?rc;u cấp tr&ec?rc;n g?ao khoáng. Nếu th?ếu sản lượng quặng kha? thác trá? phép, sẽ bị &oc?rc;ng C&oc?rc;ng chỉ đạo g?ám đốc X&?acute; ngh?ệp phả? xử lý những c&oc?rc;ng nh&ac?rc;n kh&oc?rc;ng hoàn thành nh?ệm vụ theo quy định của C&oc?rc;ng ty.

Mặc dù kha? thác kh? chưa có g?ấy phép, nhưng cả ha? X&?acute; ngh?ệp th?ếc Sơn Dương và th?ếc Bắc Lũng kh&oc?rc;ng chỉ kha? thác trá? phép bằng phương pháp thủ c&oc?rc;ng, mà huy động tớ? các th?ết bị phục vụ kha? thác th?ếc sa khoáng cũng rất hùng hậu. Chỉ loáng nh&?grave;n khu vực các moong kha? thác, đ&at?lde; thấy hàng chục ch?ếc máy xúc, máy ủ?, máy bơm bùn, bơm nước, hệ thống đ?ện sản xuất, đường nộ? bộ, ao đổ thả?, sàng tuyển rửa đất đá lấy quặng và các thùng ph? chứa đựng dầu vứt ngổn ngang, đủ thấy sức mạnh của v?ệc kha? thác ở quy m&oc?rc; lớn đến nhường nào.

Kh&oc?rc;ng chỉ hùng hậu về th?ết bị, c&oc?rc;ng tác chuẩn bị cho v?ệc kha? thác trá? phép d?ễn ra "như thật", kh? các văn bản bàn g?ao ca k&?acute;p sản xuất rất quy lát, c&oc?rc;ng nh&ac?rc;n vào kha? trường ăn mặc đồng phục lao động, có l&oc?rc; g&oc?rc; mang t&ec?rc;n X&?acute; ngh?ệp sản xuất hẳn ho?, càng cho thấy độ t?nh v? trong tổ chức kha? thác tà? nguy&ec?rc;n trá? phép của C&oc?rc;ng ty cổ phần K?m loạ? mầu Tuy&ec?rc;n Quang.

Các moong quặng mớ? bị kha? thác trá? phép tạ? Bắc Lũng

Do đó, nơ? nào có quặng th?ếc sa khoáng, sẽ được bố tr&?acute; máy xúc cỡ lớn để đào hố mở moong. Các moong kha? thác đều rộng lớn như hồ chứa nước. Đến kh? kha? thác nhanh gọn số quặng sa khoáng, rồ? lặng lẽ chuyển thành moong chứa chất thả? rắn, thả? lỏng, nhằm che lấp h?ện trường đ&at?lde; kha? thác trá? phép.

Kh&oc?rc;ng chỉ g?ao kế hoạch cho từng X&?acute; ngh?ệp kha? thác trá? phép tà? nguy&ec?rc;n, g?ám đốc C&oc?rc;ng ty cổ phần k?m loạ? mầu Tuy&ec?rc;n Quang còn thường xuy&ec?rc;n đến các cơ sở sản xuất, để động v?&ec?rc;n c&oc?rc;ng nh&ac?rc;n g?a sức th? đua lao động, đẩy nhanh t?ến độ, để v?ệc kha? thác trá? phép d?ễn ra đúng theo kế hoạch tr&ec?rc;n g?ao. Đồng thờ?, thực h?ện v?ệc lu&oc?rc;n chuyển cả những ngườ? quản lý "ngạ? làm trá?", để hạn chế các th&oc?rc;ng t?n kha? thác trá? phép lỡ bị lộ lọt ra b&ec?rc;n ngoà?.

Một số c&oc?rc;ng nh&ac?rc;n c&oc?rc;ng tác l&ac?rc;u năm tạ? X&?acute; ngh?ệp Th?ếc Bắc Lũng dẫn chúng t&oc?rc;? đến từng moong bùn đất b&ec?rc; bết, do đ&at?lde; đào quặng th?ếc sa khoáng từ năm 2010 đến nay và chỉ dẫn ch? t?ết: Chỉ trong thờ? g?an cỡ 3 năm (từ tháng 1/2010 đến 6/2013), tạ? X&?acute; ngh?ệp th?ếc Bắc Lũng đ&at?lde; mở mớ? nh?ều moong lấy quặng th?ếc s&ac?rc;u hoẳm tạ? các vị tr&?acute;: C2-16, C2-17, C2-18, C2-19, các hố đào bớ? và kha? thác k?ểu cuốn ch?ếu tr&ec?rc;n phạm v? rộng lớn, bùn đất đùn ra như một đạ? c&oc?rc;ng trường vẫn còn đó màu đất, bùn đỏ au.

Cũng theo ước t&?acute;nh th&?grave; tổng d?ện t&?acute;ch đất đ&at?lde; đào đ&at?lde;? th?ếc sa khoáng kh? chưa được cấp phép tạ? mỏ th?ếc sa khoáng Bắc Lũng, có d?ện t&?acute;ch rộng khoảng 30 ha, độ s&ac?rc;u trung b&?grave;nh từ 20 đến 30 mét, số quặng th?ếc đ&at?lde; lấy đ? là bao nh?&ec?rc;u th&?grave; những c&oc?rc;ng nh&ac?rc;n này kh&oc?rc;ng hề b?ết, v&?grave; họ chỉ là những ngườ? c&oc?rc;ng nh&ac?rc;n làm thu&ec?rc;, hết mồ h&oc?rc;? cũng là lúc hết t?ền, nh?ệm vụ họ chỉ b?ết đào bớ? lấy th?ếc l&ec?rc;n g?ao lạ? cho cấp tr&ec?rc;n xử lý. Còn sản lượng quặng kha? thác th?ếc hàng ngày, hàng tháng, hàng năm, cũng như g?á cả thế nào là do các l&at?lde;nh đạo X&?acute; ngh?ệp và C&oc?rc;ng ty ngồ? t&?acute;nh toán vớ? nhau, họ &?acute;t được b?ết g?á trị thật của tà? nguy&ec?rc;n quý h?ếm này.

Nhà chức trách Tuy&ec?rc;n Quang n&ec?rc;n làm r&ot?lde;: V&?grave; sao chưa có g?ấy phép kha? thác th?ếc sa khoáng tạ? Bắc Lũng và Sơn Dương, mà C&oc?rc;ng ty cổ phần K?m loạ? mầu Tuy&ec?rc;n Quang vẫn tổ chức g?ao khoán cho các đơn vị thành v?&ec?rc;n kha? thác?

Ngày 5/6/2013, Bộ Tà? nguy&ec?rc;n và M&oc?rc;? trường đ&at?lde; cấp G?ấy phép kha? thác số 866/GP-BTNMT do thứ trưởng Nguyễn L?nh Ngọc ký, về v?ệc cho phép C&oc?rc;ng ty cổ phần k?m loạ? mầu Tuy&ec?rc;n Quang được phép kha? thác quặng th?ếc sa khoáng bằng phương pháp lộ th?&ec?rc;n tạ? khu vực mỏ Bắc Lũng, x&at?lde; Phúc Ứng, huyện Sơn Dương. Như vậy, từ năm 2009 đến nay, X&?acute; ngh?ệp th?ếc Bắc Lũng đ&at?lde; kha? thác kh? chưa có kết quả thăm dò về trữ lượng khoáng sản th&?grave; v?ệc t&?acute;nh thuế tà? nguy&ec?rc;n, ph&?acute; m&oc?rc;? trường đố? vớ? d?ện t&?acute;ch đ&at?lde; kha? thác ra sao? Trong kh? quặng th?ếc lu&oc?rc;n có g?á trị cao, thờ? đ?ểm cao nhất gần 500 ngh&?grave;n đồng/kg, a? dám chắc quặng th?ếc kh&oc?rc;ng bị tẩu tán chót lọt ra ngoà??

Song Hỷ