Quân đội Nga mới đây tuyên bố đã bắn rơi một tiêm kích F-16 bằng tên lửa phòng không ở miền bắc Ukraine, gần khu vực tỉnh Sumy, một điểm nóng đang leo thang căng thẳng.
Trong khi đó, Không quân Ukraine ngày 12/4 thông báo, phi công Pavlo Ivanov, 26 tuổi, đã thiệt mạng khi đang thực hiện một nhiệm vụ chiến đấu trên tiêm kích F-16. Một ủy ban liên ngành đang điều tra, làm rõ các tình tiết liên quan đến vụ việc.
"Thật không may, chúng tôi phải thông báo một tin buồn… Ngày 12/4/2025, Pavlo Ivanov, 26 tuổi, đã thiệt mạng khi đang thực hiện nhiệm vụ chiến đấu trên máy bay F-16. Chúng tôi xin gửi lời chia buồn sâu sắc nhất tới gia đình Pavlo", Không quân Ukraine viết trên mạng xã hội.
Ukraine xác nhận phi công điều khiển tiêm kích F-16 đã thiệt mạng khi làm nhiệm vụ chiến đấu. Ảnh: Getty Images
Lực lượng Kiev cho biết các phi công F-16 đang thực hiện nhiệm vụ chiến đấu gần như mỗi ngày tại nhiều mặt trận khác nhau, trong điều kiện vô cùng khắc nghiệt. Họ làm nhiệm vụ yểm trợ cho các nhóm tấn công đường không và tập kích mục tiêu của đối phương.
"Các phi công Ukraine đang làm việc với toàn bộ giới hạn về sức người và năng lực kỹ thuật, mạo hiểm tính mạng mỗi lần xuất kích. Pavlo là một trong số họ!", Không quân Ukraine nhấn mạnh nhưng không nêu rõ vì sao Pavlo thiệt mạng và số phận chiếc F-16 mà viên phi công này điều khiển.
F-16 là chiến đấu cơ một động cơ do General Dynamics (nay là Lockheed Martin) phát triển từ thập niên 1970. Với chiều dài gần 15 mét, sải cánh khoảng 10 mét, tốc độ tối đa Mach 2 và tầm hoạt động hơn 550 km khi mang đầy vũ khí, nó là một trong những máy bay được kỳ vọng sẽ thay đổi cục diện không chiến của Ukraine.
F-16 có thể mang theo các tên lửa tầm trung AIM-120 AMRAAM, bom thông minh, hệ thống gây nhiễu điện tử và đặc biệt là radar AN/APG-68, cho phép hoạt động trong mọi điều kiện thời tiết và kết nối tốt với mạng lưới tác chiến hiện đại. So với các máy bay kiểu cũ của Ukraine như MiG-29 hay Su-27, F-16 vượt trội cả về tốc độ lẫn công nghệ.
Tuy vậy, khi đối đầu với các tiêm kích thế hệ mới của Nga như Su-35, vốn được trang bị động cơ điều hướng lực đẩy và tên lửa tầm xa, F-16 lại bộc lộ nhiều hạn chế về khả năng cơ động và phòng thủ.
Hồi tháng 8 năm ngoái, Ukraine xác nhận họ bị mất chiếc tiêm kích F-16 đầu tiên. Chiếc máy bay gặp nạn ngay trong lần đầu tham chiến. Khi đó, Nga cho rằng việc Ukraine mất tiêm kích và cả phi công là do họ đào tạo không đầy đủ.
Việc rộ tin mất thêm một chiếc F-16, trong bối cảnh Ukraine chỉ mới bắt đầu tiếp nhận loại chiến đấu cơ này từ Hà Lan và Đan Mạch từ năm 2024, cho thấy những khó khăn không nhỏ trong quá trình hiện đại hóa lực lượng không quân. Với số lượng hạn chế, mỗi chiếc F-16 đều vô cùng quý giá. Tuy nhiên, việc thiếu phụ tùng thay thế, sân bay an toàn và đội ngũ kỹ thuật viên lành nghề đang trở thành nút thắt lớn.