Fox News đưa tin ngày 1/6, Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) đang gia tăng áp lực lên Thổ Nhĩ Kỳ để quốc gia thành viên này “bật đèn xanh” cho Thụy Điển gia nhập khối liên minh quân sự.
Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cho biết, NATO muốn Thụy Điển gia nhập vào thời điểm các quốc gia thành viên gặp nhau tại hội nghị thượng đỉnh được diễn ra ở Litva từ ngày 11-12/7.
Thụy Điển và Phần Lan đã đệ đơn gia nhập NATO. Vào tháng 4/2023, Phần Lan chính thức trở thành thành viên thứ 31 của khối quân sự này. Trong khi đó, việc Thụy Điển gia nhập NATO vẫn chưa được hai nước thành viên gồm Thổ Nhĩ Kỳ và Hungary “bật đèn xanh”.
Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ cho rằng, Thụy Điển quá khoan dung với các tổ chức khủng bố và các mối đe dọa an ninh, bao gồm các nhóm chiến binh người Kurd cũng như những người có liên quan tới âm mưu đảo chính năm 2016.
Hungary cũng trì hoãn phê duyệt việc gia nhập của Thụy Điển nhưng Budapest chưa công khai rõ ràng lý do. Tổng thư ký NATO cho biết, ông sẽ đến Thổ Nhĩ Kỳ “trong tương lại gần để đảm bảo Thụy Điển gia nhập nhanh nhất có thể”.
Fox News dẫn lời một nhà ngoại giao NATO cho hay, ông Stoltenberg và Tổng thống Recep Tayyip Erdogan có khả năng sẽ gặp nhau vào cuối tuần này, bên lề lễ nhậm chức của nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ.
Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg. Ảnh: Reuters
Chia sẻ với các phóng viên hôm 1/6, ông Stoltenberg nói rằng “đã đến lúc phê chuẩn Thụy Điển”. Các thành viên khác của NATO cũng bày tỏ sự ủng hộ đối với quan điểm của ông Stoltenberg.
“Đã đến lúc để Thụy Điển gia nhập”, Ngoại trưởng NA Uy Anniken Huitfeldt nói với các phóng viên.
Trong khi đó, Ngoại trưởng Đức Annalena Baerbock cũng cho biết "điều cần thiết là cuối cùng chúng ta có thể chào đón Thụy Điển với tư cách là thành viên thứ 32". Bà Baerbock nhấn mạnh rằng chính phủ Thụy Điển có "sự hỗ trợ đầy đủ" của Berlin.
Ngoại trưởng Thụy Điển Tobias Billstrom bày tỏ “đã đến lúc Thổ Nhĩ Kỳ và Hungary bắt đầu phê chuẩn tư cách thành viên của Thụy Điển đối với NATO”.
Tuy nhiên, khi phát biểu trước truyền thông quốc gia, Ngoại trưởng Hungary Peter Szijjarto cho biết: "Chúng tôi không sẵn sàng chấp nhận bất kỳ áp lực nào. Quốc hội Hungary sẽ quyết định phê chuẩn một cách có chủ quyền và chính phủ tất nhiên sẽ ủng hộ".
Trong nhiều tháng, Thụy Điển, Phần Lan và Thổ Nhĩ Kỳ đã tổ chức các cuộc đàm phán nhằm cố gắng giải quyết những lo ngại của Ankara. Ông Billstrom cho hay, ông hy vọng mọi thứ sẽ được làm rõ tại cuộc họp diễn ra trong những tuần tới.
Bên cạnh đó, ông Billstrom lưu ý kể từ ngày 1/6, Thụy Điển đã thắt chặt luật chống khủng bố. Hiện tại, việc hỗ trợ tài chính, tuyển thành viên, công khai giúp đỡ “một tổ chức khủng bố”, hoặc ra nước ngoài với mục đích tham gia các nhóm khủng bố là hành động bất hợp pháp.
Trong diễn biến liên quan, Tổng thư ký Stoltenberg tiết lộ, NATO cũng hy vọng đạt được tiến bộ về tài trợ dài hạn và kế hoạch an ninh cho Ukraine ở hội nghị thượng đỉnh tổ chức tại Litva vào tháng 7 tới.
Theo ông Stoltenberg, các nước thành viên NATO vẫn thống nhất quan điểm về việc Ukraine sẽ gia nhập khối quân sự này trong tương lai. Tuy nhiên, trước thời điểm đó, NATO nên cung cấp cho Ukraine các cam kết an ninh và nguồn tài trợ mới đáng kể.
“Trọng tâm hiện tại của chúng tôi là làm thế nào để đưa Ukraine đến gần NATO hơn. Hầu hết các nước thành viên NATO đều nhất trí rằng Ukraine sẽ không gia nhập liên minh khi xung đột vẫn đang xảy ra.
Không ai biết khi nào cuộc xung đột sẽ kết thúc nhưng chúng ta phải đảm bảo rằng khi xung đột chấm dứt, chúng ta có những thỏa thuận đáng tin nhằm đảm bảo an ninh cho Ukraine trong tương lai”, ông Stoltenberg nói.
Trong khi đó, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken chia sẻ, các đồng minh “tập trung vào việc giúp Ukraine xây dựng năng lực an ninh trung hạn và dài hạn để nếu/ khi cuộc xung đột hiện tại lắng xuống, Ukraine có đủ năng lực để ngăn chặn cuộc chiến trong tương lai”.
Đinh Kim (Theo Fox News)