Nắm vững những dấu hiệu của bệnh đột quỵ, cứu sống người bệnh trong tích tắc

Đột quỵ xuất hiện khi mạch máu não bị tắc nghẽn (thiếu máu não – chiếm 85%) hoặc vỡ (xuất huyết não). Khi đó, các tế bào thần kinh nhanh chóng chết đi do thiếu oxy nuôi dưỡng.

Thời gian vàng cấp cứu đột quỵ

4,5 giờ đầu: Có thể dùng thuốc tiêu sợi huyết tĩnh mạch. Mỗi phút cấp cứu sớm, người bệnh có thêm 1,9 ngày sống khỏe mạnh.

Trong 6 giờ: Có thể can thiệp lấy huyết khối qua đường động mạch.

Sau 6 giờ: Tổn thương não gần như không thể phục hồi, nguy cơ tử vong hoặc tàn phế rất cao.

Các chuyên gia cảnh báo: “Phát hiện càng sớm, cơ hội sống càng nhiều. Thời gian chính là sự sống!”

Nhận biết đột quỵ nhanh trong 30 giây: Quy tắc BEFAST

B – Balance (Thăng bằng): Đi đứng loạng choạng, dễ ngã.

E – Eyes (Mắt): Mờ mắt, nhìn đôi, mất thị lực thoáng qua.

F – Face (Mặt): Cười méo, lệch miệng, khó thổi phồng má.

A – Arms (Tay): Một bên tay yếu, nâng không nổi.

 S – Speech (Ngôn ngữ): Nói lắp, khó hiểu, hoặc không hiểu lời người khác.

T – Time (Thời gian): Gọi ngay 115, ghi nhớ thời điểm xuất hiện triệu chứng.

Lưu ý: Cơn thiếu máu não thoáng qua (TIA) có thể chỉ kéo dài 10-20 phút rồi tự hết, nhưng nguy cơ đột quỵ thật sự trong 48 giờ sau đó lên tới 10% – tuyệt đối không được chủ quan.

Việc cần làm khẩn cấp khi sơ cứu đột quỵ, đột tử

Tạp chí Tri thức dẫn lời ThS.BS Giang Minh Nhật, khoa Nội Tim Mạch, Bệnh viện Nhân dân Gia Định (TP.HCM),  nhấn mạnh việc nhận diện đúng triệu chứng và gọi cấp cứu ngay lập tức, là yếu tố sống còn giúp tăng khả năng sống sót và giảm di chứng.

Dù khác biệt về cơ chế, cả đột quỵ và đột tử do tim đều có nhiều yếu tố nguy cơ giống nhau như hút thuốc lá, tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, tiểu đường, béo phì, ít vận động. Những người bị rối loạn nhịp tim (rung nhĩ) hoặc tiền sử gia đình có mắc bệnh tim mạch, cũng dễ có nguy cơ đột quỵ hoặc đột tử.

Theo bác sĩ Nhật, để phòng ngừa đột quỵ và đột tử do tim, mọi người cần thay đổi lối sống như:

Tập thể dục đều đặn: ít nhất 30 phút mỗi ngày, các ngày trong tuần

Chế độ ăn hợp lý: nhiều rau xanh, trái cây, ít muối, hạn chế chất béo bão hòa và cholesterol

Không hút thuốc, hạn chế rượu bia

Khám sức khỏe định kỳ: phát hiện sớm tăng huyết áp, rối loạn lipid máu, rung nhĩ, đái tháo đường.

Tùy vào tình trạng mỗi người, bác sĩ sẽ tư vấn phác đồ điều trị và theo dõi phù hợp nhằm kiểm soát bệnh lý nền, ngăn chặn nguy cơ đột quỵ và đột tử.

Đột quỵ và đột tử do tim đều có thể để lại hậu quả nghiêm trọng, thậm chí không kịp cứu chữa nếu chậm trễ. Tuy nhiên, phần lớn các trường hợp có thể phòng ngừa nếu người dân được trang bị kiến thức đúng, duy trì lối sống lành mạnh và thăm khám định kỳ.