Mức bồi thường cho ông Chấn lên tới tiền tỷ

Nếu thực sự ông Chấn bị oan sa? thì theo LS Ngô Ngọc Thủy (Trưởng văn phòng Luật sư Ngô Ngọc Thủy) ước tính, số t?ền bồ? thường oan sa? cho ông Chấn có thể lên đến cả tỷ đồng.

Dấu chân và cá? chuô? dao

L?ên quan sự v?ệc trên, PV tìm gặp LS Nguyễn Đức B?ền, ngườ? từng tham g?a bào chữa cho ông Nguyễn Thanh Chấn tạ? 2 ph?ên toà xét xử vụ án g?ết ngườ?. Không g?ấu nổ? n?ềm vu? và nỗ? xúc động, LS B?ền cho b?ết, đó là một vụ án kh?ến ông băn khoăn và trăn trở rất nh?ều. Nếu như không có bố là l?ệt sỹ để hưởng tình t?ết g?ảm nhẹ thì rất có thể ông Chấn đã chẳng còn cơ hộ? để được m?nh oan bở? khung hình phạt cao nhất của ông Chấn là tử hình.

Trở lạ? vụ án của hơn 10 năm trước, ngày 15/8/2003, tạ? thôn Me, xã Nghĩa Trung, huyện V?ệt Yên - Bắc G?ang chấn động bở? một vụ án g?ết ngườ?. Chị Nguyễn Thị H. bị sát hạ? vớ? nh?ều thương tích ở đầu, mặt, bụng... Sau kh? thu thập chứng cứ tạ? h?ện trường và qua quá trình đ?ều tra, cơ quan CSĐT  công an tỉnh Bắc G?ang đã ra quyết định bắt g?ữ Nguyễn Thanh Chấn trú tạ? thôn Me, xã Nghĩa Trung và sau đó không lâu TAND tỉnh Bắc G?ang tuyên bố ông Chấn phạm tộ? g?ết ngườ? và tuyên phạt án chung thân.

LS B?ền cho b?ết, ông Chấn có bố là l?ệt sỹ, thuộc d?ện đố? tượng chính sách được trợ g?úp pháp lý, nhưng g?a đình vốn ít h?ểu b?ết, nên không mờ? luật sư. Ông B?ền là ngườ? được Tòa án chỉ định để bào chữa cho bị cáo Chấn. Trong ha? ph?ên tòa sơ thẩm và phúc thẩm, các cơ quan t?ến hành tố tụng đều kết luận Nguyễn Thanh Chấn phạm tộ? g?ết ngườ?, sau kh? xem xét tình t?ết g?ảm nhẹ nên đã áp dụng hình phạt chung thân.

LS B?ền ch?a sẻ, ngay kh? vừa t?ếp cận ngh?ên cứu hồ sơ vụ án, ông đã thấy rằng tất cả các chứng cứ cơ quan tố tụng đưa ra buộc tộ? ông Chấn đều rất lỏng lẻo, chưa đủ sức thuyết phục. Tình t?ết mà cơ quan t?ến hành tố tụng đưa ra là ngày 15/8/2003, tạ? thôn Me có một cuộc g?ao lưu bóng đá, vợ chồng ông Chấn bán quán nước tạ? sân vận động. Kh? vợ bảo về nhà lấy nước, trên đường về, lúc ngang qua nhà chị H., Chấn nảy s?nh ý định cưỡng h?ếp chị này nên đã lao vào nhà để sàm sỡ. Không thực h?ện được hành v?, Chấn đã g?ết chị H.?

Còn theo cơ quan công tố, Chấn về đ? lấy nước lúc 19h, khoảng 30 phút sau thì trở lạ?. Nhưng theo thực ngh?ệm đ?ều tra thì thờ? g?an đ? múc nước chỉ mất 15 phút (nh?ều nhân chứng kha? rằng "có thể" mất 30 phút) thờ? g?an đó chỉ mang tính ước lượng. Vậy 15 phút còn lạ?, Chấn đ? đâu, làm gì? Chỉ trong 15 phút để g?ết một mạng ngườ?, đó là chuyện rất vô lý.

Ngoà? ra, ông B?ền cho rằng, v?ệc Chấn mô tả đồ vật trong nhà chị H. trong hồ sơ một cách thuần thục từng ch?ếc g?ường, tủ ở đâu cũng là đ?ều dễ h?ểu. Bở? g?ữa nhà Chấn và nhà chị H. rất gần nhau, chị H. bán hàng, nên Chấn cũng thường xuyên qua lạ? đó. Lập luận tình t?ết này, LS B?ền cho rằng đây là lờ? kha? theo sự "chỉ dẫn" của đ?ều tra v?ên.

"R?êng dấu chân của Chấn ở h?ện trường mà cơ quan đ?ều tra thu được kh? ướm dấu bàn chân của Chấn lên đó thì gần vừa. Nếu là vân chân, vân tay thì kết luận này còn có cơ sở, nhưng vết bàn chân tương tự nhau kh? úp vào sẽ có kích thước khá g?ống nhau" - LS B?ền nhận xét. Theo LS B?ền, đây là tình t?ết chứng m?nh cơ quan tố tụng đã kết án Nguyễn Thanh Chấn theo cảm tính?

Thêm một tình t?ết nữa là hung thủ gây án đã để lạ? h?ện trường 1 lưỡ? dao. Theo hồ sơ, sau kh? gây án xong, Chấn đã cầm theo chuô? con dao về vứt tạ? bã? sắt vụn của nhà Thúy Phượng gần đó. Nhưng kh? LS B?ền trực t?ếp đến nơ? thì g?a đình này xác nhận rằng không phát h?ện ra chuô? dao ở đây (?).

LS B?ền lập luận, nếu cơ quan đ?ều tra thu được chuô? con dao mà lắp khít vào lưỡ? dao thu tạ? h?ện trường, thì không cần thêm một chứng cứ nào nữa, hoàn toàn khẳng định được Chấn là ngườ? gây án. Cũng trong thờ? đ?ểm xảy ra vụ án mạng, có nhân chứng xác nhận rằng đã thấy Chấn cho ngườ? gọ? nhờ một cuộc đ?ện thoạ?. Bảng thu cước đ?ện thoạ? của Bưu đ?ện cũng gh? rõ cuộc gọ? được thực h?ện lúc hơn 19h. Đây là bằng chứng ngoạ? phạm khẳng định Chấn không hề phạm tộ?.

"Theo tô?, v?ệc dẫn dắt sự v?ệc của cơ quan đ?ều tra d?ễn ra theo quá trình tr?ệu tập ngh? can lên để lấy lờ? kha?, rồ? thu thập chứng cứ, sau đó đưa ra xét xử, buộc tộ? là chưa hợp lý. Nếu thực h?ện theo đúng quy trình tố tụng, thu thập lờ? kha? của Chấn rồ? so sánh vớ? h?ện trường thì có lẽ kết quả đã khác" - vị luật sư từng bảo vệ ông Nguyễn Thanh Chấn ch?a sẻ.

Ông Chấn sẽ được bồ? thường về vật chất và t?nh thần

Trao đổ? vớ? PV về vấn đề trên, Luật sư La Văn Thá?, g?ám đốc công ty Luật TNHH Tầm nhìn & Thịnh vượng (Đoàn LS TP. Hà Nộ?) cho b?ết:  "Tô? đồng tình vớ? kết quả của Hộ? đồng tá? thẩm đã tuyên hủy ha? bản án sơ thẩm và phúc thẩm đố? vớ? ông Nguyễn Thanh Chấn. Tớ? đây, kh? chính thức được m?nh oan, ông Chấn sẽ được hưởng bồ? thường theo Luật Trách nh?ệm bồ? thường của Nhà nước quy định, Nghị định số 16/2010/NĐ-CP, Thông tư l?ên tịch số 05/2012/TTLT-VKSNDTC-TANDTC-BCA-BTP-BQP-BTC-BNN&PTNT".

LS Thá? dẫn chứng, Luật trách nh?ệm bồ? thường của Nhà nước quy định, ngườ? bị xử oan có quyền yêu cầu cơ quan tố tụng đã gây oan sa? phả? bồ? thường toàn bộ th?ệt hạ? về vật chất và t?nh thần cho mình. Cụ thể các khoản bồ? thường gồm: Th?ệt hạ? về tà? sản (tà? sản của ông Chấn bị mất mát, hư hỏng, thu g?ữ trong quá trình tố tụng nếu có), th?ệt hạ? về thu nhập đáng lẽ ra ông Chấn có thể làm ra được nếu không bị ngồ? tù, th?ệt hạ? về sức khỏe và quan trọng nhất là th?ệt hạ? về t?nh thần.

Theo Đ?ều 46 Luật TNBTCNN: Th?ệt hạ? do thu nhập thực tế bị mất của ông Chấn. Ông Chấn có thu nhập mà xác định được thì được bồ? thường theo thu nhập thực tế bị mất. Nếu ông Chấn có thu nhập thường xuyên nhưng không ổn định thì mức bồ? thường được xác định căn cứ vào thu nhập trung bình trong ba tháng l?ền kề trước thờ? đ?ểm th?ệt hạ? xảy ra. Nếu ông Chấn có thu nhập không ổn định và không có cơ sở xác định cụ thể hoặc thu nhập có tính chất thờ? vụ thì áp dụng mức thu nhập trung bình của lao động cùng loạ? tạ? địa phương. Trường hợp không xác định được thu nhập trung bình thì t?ền bồ? thường được xác định theo mức lương tố? th?ểu chung đố? vớ? cơ quan Nhà nước tạ? thờ? đ?ểm g?ả? quyết bồ? thường.

Đố? vớ? khoản bồ? thường về t?nh thần, v?ệc bồ? thường áp dụng theo quy định của đ?ều 47 Luật trách nh?ệm bồ? thường của Nhà nước. Trường hợp của ông Nguyễn Thanh Chấn đã bị tạm g?am ngày 28/9/2003, đến ngày 4/11/2013 được trả tự do, nhẩm tính ông Chấn đã bị g?am oan khoảng 3686 ngày. Theo đó, th?ệt hạ? do tổn thất về t?nh thần trong trường hợp bị tù g?am được tính: Mỗ? ngày tù g?am oan được bồ? thường 3 ngày lương tố? th?ểu (theo mức lương tố? th?ểu của Nhà nước quy định tạ? thờ? đ?ểm bồ? thường). Vớ? mức lương tố? th?ểu h?ện nay (tháng 7/2013 - PV) là 1.150.000 đồng/tháng, tức ông Chấn chỉ có thể được bồ? thường th?ệt hạ? về t?nh thần khoảng 115.000 đồng/ngày bị g?am oan. Còn những ngày ông bị khở? tố, truy tố, xét xử, nhưng không bị g?am sẽ được bồ? thường bằng một ngày lương tố? th?ểu.

Luật sư Thá? nó? thêm: "Quy định là như vậy, nhưng thực tế thực h?ện như thế nào còn tùy thuộc vào ý chí nguyện vọng của cả ha? bên. Pháp luật quy định rất rõ v?ệc bồ? thường th?ệt hạ? được t?ến hành trên cơ sở thương lượng g?ữa cơ quan có trách nh?ệm bồ? thường th?ệt hạ? vớ? ngườ? bị oan; nếu không thương lượng được thì ngườ? bị oan có quyền yêu cầu toà án g?ả? quyết. H?ện tạ? chưa thể khẳng định mức bồ? thường cho ông Nguyễn Thanh Chấn là bao nh?êu, kh? ha? bên chưa có quyết định cuố? cùng đó là thương lượng hay bằng bản án, quyết định của cơ quan có thẩm quyền. Vì thế chúng ta vẫn phả? đợ? kết quả đ?ều tra lạ? của các cơ quan tố tụng tố? cao".

Long Nguyễn - Cao Tuân