Metro Việt Nam nói gì khi bị truy thu hơn 500 tỷ tiền thuế?

(ĐSPL) - Công ty Metro Cash & Carry Việt Nam cho biết không bình luận gì về kết quả thanh tra của cơ quan thuế, tuy nhiên doanh nghiệp này khẳng định tại Việt Nam cũng như ở các thị trường khác Metro hoạt động, doanh nghiệp luôn tuân thủ nghiêm khắc các qui định và luật pháp địa phương...

Metro giấu 507 tỷ đồng ở đâu?

Liên quan đến việc thanh tra thuế tại Metro Cash & Carry Việt Nam mới đây, Tổng cục Thuế vừa chính thức có văn bản cho biết, giai đoạn từ năm 2002-2013, Metro kê khai lỗ trong 12 năm với số tiền 1.657 tỷ đồng; trong đó chỉ có lãi 1 năm vào 2010 với số tiền 173 tỷ đồng. Cơ quan thuế đã tiến hành thanh tra, kiểm tra tại công ty này 4 lần với thời gian thanh tra 9 năm (từ năm 2003-2011).

Kết quả thanh tra, kiểm tra đến 31/12/2011 đã điều chỉnh giảm lỗ 500,4 tỷ đồng; xác định lãi 2 năm (2010, 2011) với số tiền 234,8 tỷ đồng, số tiền lãi này được bù vào số lỗ của các năm (năm 2005 là 73,3 tỷ; năm 2006 là 84,6 tỷ và năm 2007 là 76,9 tỷ). Số lỗ không được chuyển do quá hạn 5 năm là 272,6 tỷ đồng. Số lỗ lũy kế đến 31/12/2011 còn được chuyển lỗ theo quy định là 131,4 tỷ đồng.

Thanh tra Thuế đã yêu cầu công ty điều chỉnh giảm lỗ, giảm khấu trừ và truy thu thuế với tổng số tiền 507 tỷ đồng. Số này bao gồm điều chỉnh thuế nhà thầu nước ngoài đối với các khoản chi phí bồi hoàn tiền lương trả cho Công ty Metro Cash & Carry Đức để trả cho các nhân viên nước ngoài làm việc tại Công ty TNHH Metro Cash & Carry Việt Nam khoảng 62 tỷ đồng.

Thanh tra Thuế cũng yêu cầu điều chỉnh giảm khấu trừ thuế GTGT đầu vào đối với khoản tiền thu hỗ trợ quảng cáo, tiếp thị, khuyến mại từ các nhà cung cấp (như các khoản chi phí in mã vạch, chi phí vận chuyển, lắp đặt sản phẩm, chi phí kiểm tra chất lượng, chi phí chương trình tiếp cận khách hàng, chi phí quảng cáo, chi phí ấn phẩm Metro, chi phí trưng bày đầu kệ, chi phí trưng bày sản phẩm, chi phí cung cấp thông tin...Các khoản thu này được Metro xác định như một khoản hỗ trợ từ các nhà cung cấp đơn vị hạch toán vào thu nhập khác và không kê khai nộp thuế giá trị gia tăng đầu ra. Con số điều chỉnh là 110 tỷ đồng.

Video: Cơ quan thuế nói gì về nghi án Metro chuyển giá

Bên cạnh đó, điều chỉnh giảm lỗ tới 335 tỷ đồng đối với khoản chi phí nhượng quyền thương mại, chi phí không phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh, chi phí dự phòng giảm giá hàng tồn kho, chi phí trích lập dự phòng nợ phải thu khó đòi chưa đảm bảo các điều kiện, thủ tục.

Trên thực tế, Metro có rất nhiều lý do để kê khai lỗ trong phần lớn thời gian 12 năm hoạt động kinh doanh tại Việt Nam. Lý do được trình bày nhiều nhất đó là việc đầu tư mở rộng cơ sở vật chất. Từ năm 2010 đến năm 2012, công ty mở thêm 10 trung tâm. Trong điều kiện hoạt động bình thường, một trung tâm mới cần từ 3 - 5 năm kể từ ngày khai trương để đạt được điểm hòa vốn.

Thêm vào đó là chi phí hoạt động tăng cao trong quá trình hoạt động kinh doanh như chi phí hao hụt tổn thất, chi phí đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm và chi phí đảm bảo an ninh. Trong năm 2013, hao hụt tổn thất chiếm tới 1,15\% doanh thu; chi phí cho an ninh chiếm 0,3\% doanh thu...

Ngoài ra, chi phí trả cho các công ty liên kết ở Đức từ năm 2001-2013 là khá lớn như chi phí nhượng quyền thương mại lên tới 731 tỷ đồng; chi phí lương, thưởng và phụ cấp cho ban giám đốc và chuyên gia nước ngoài trả cho các cá nhân thông qua Metro Cash & Cary GmbH (MCC) tại Đức (chi phí bồi hoàn) cũng ở mức “khủng” 699 tỷ đồng...

Tuy nhiên, các khoản chi phí lớn nêu trên đã được đoàn thanh tra rà soát và loại khỏi chi phí hợp lý hợp lệ khi tính thuế TNDN hoặc thu thuế đối với những khoản không có chứng từ hợp lý hợp lệ theo quy định của pháp luật.

Metro không đưa ra bình luận

Thông tin trên báo Người lao động, Công ty Metro Cash & Carry Việt Nam cho biết không bình luận gì về kết quả thanh tra của cơ quan thuế, tuy nhiên doanh nghiệp này khẳng định tại Việt Nam cũng như ở các thị trường khác Metro hoạt động, doanh nghiệp luôn tuân thủ nghiêm khắc các qui định và luật pháp địa phương, hoạt động như một công dân có trách nhiệm, không ngừng đóng góp vào sự tăng trưởng nền kinh tế địa phương cũng như sự phát triển chung của cả cộng đồng.

"Ngay từ khi vào hoạt động kinh doanh tại Việt Nam vào năm 2002, Metro đã xác định gắn liền mục tiêu phát triển kinh doanh với trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp thông qua những đóng góp cụ thể. Trong quá trình hoạt động kinh doanh tại Việt Nam, chúng tôi luôn cố gắng tốt nhất để theo kịp sự thay đổi của các qui định pháp luật và hợp tác với các cơ quan chức năng để khắc phục kịp thời” - Thông cáo của Metro Việt Nam nêu rõ.

Vì đâu Metro dễ dàng ‘ăn không’ 507 tỷ đồng ở Việt Nam?

Trả lời phỏng vấn trên VTV, ông Nguyễn Đẩu, Phó Chánh thanh tra Tổng cục Thuế cho biết trong quá trình thanh tra, cơ quan thuế đã phát hiện một số vấn đề của Metro, trong đó đáng kể là vấn đề nhượng quyền thương mại.

Ông Đẩu cho biết trong giai đoạn 2006-2009, Metro vẫn chưa có giấy phép của Bộ Công thương về nhượng quyền. Thế nhưng Metro vẫn thực hiện bồi hoàn, chi trả cho công ty liên kết tại Đức và chuyên gia nước ngoài làm việc tại Việt Nam. Khi cơ quan Thuế thanh tra, Metro không chứng minh được thủ tục đầy đủ.

Như vậy, cơ quan Thuế đã bóc trần được thủ đoạn chuyển giá tinh vi của Metro trong vòng 6 tháng. Đây là điều mà cơ quan này chưa làm được suốt thời gian dài dù đã thực hiện nhiều đợt kiểm tra việc chấp hành của Metro từ năm 2002 đến hết năm 2011.

Điều đáng nói, khi đọc báo cáo tài chính của Metro, một người có kiến thức sơ đẳng về tài chính, kế toán cũng có thể dẽ dàng phát hiện những con số bất hợp lý. Vậy mà cơ quan Thuế phải mất gần 13 năm mới đưa ra được kết luận. Điều này khiến không ít người đặt ra câu hỏi tại sao.

Ông Đẩu cũng đã lý giải cho những thắc mắc như vậy. Nguyên nhân nằm ở Luật.

Ông Đẩu cho biết, về vấn đề nhượng quyền thương mại, ví dụ tại Đức, công ty mẹ không được phép nhượng quyền cho công ty con. Nhưng Việt Nam vẫn cho phép. Vì vậy, không thể cấm được doanh nghiệp nhượng quyền.

Tuy nhiên, sau vụ Metro, cơ quan Thuế cũng rút ra được bài học “xương máu”. “Đối với chúng tôi, khi làm việc tại Metro, chúng tôi rút ra một điều nếu không quy định tỷ lệ nhất định nào đấy, các công ty sẽ chuyển lung tung” – Ông Đẩu cho hay.

Khi được hỏi Metro đã thua lỗ trong thời gian dài nhưng tại sao đến năm 2014, ngành Thuế mới thanh tra toàn diện Metro, ông Đẩu nói cho biết vệc thanh tra các công ty này do đơn vị quản lý làm. Với Metro, khi dư luận xôn xao với việc chuyển nhượng giữa Metro Việt Nam với một thương gia ở Thái Lan, cơ quan Thuế mới quyết định vào xem xét toàn diện.

Có lẽ do Luật ở Việt Nam vẫn cho phép việc nhượng quyền thương mại nên Metro vẫn chưa có động thái “hối lỗi”.

Ngọc Anh (Tổng hợp)