Loài nấm được ví như "viên ngọc" ẩn mình trong rừng sâu, có giá "trên trời" 11 triệu/kg

Nấm bụng dê, hay còn được biết đến với hình dáng độc đáo tựa tổ ong, là một loại nấm hoang dã có kết cấu xốp đặc trưng. Loài nấm này không chỉ là một "món quà" của tự nhiên mà còn là một nguyên liệu quý hiếm, được giới ẩm thực toàn cầu, đặc biệt là ở châu Âu, châu Á và Bắc Mỹ, vô cùng ưa chuộng.

Mặc dù vẻ ngoài có phần xù xì, nhăn nheo và có nhiều lỗ hổng, nấm bụng dê lại có sức hút khó cưỡng đối với những người sành ăn. Hương vị bùi béo như thịt, kết hợp cùng mùi thơm đặc trưng của quả hạch, đã tạo nên một trải nghiệm ẩm thực độc đáo, chinh phục cả những thực khách khó tính nhất. Trên thị trường, giá của nấm bụng dê có thể lên tới 500 USD/kg, tương đương hơn 11 triệu đồng, một con số không hề nhỏ, chứng tỏ sự quý hiếm và giá trị của loại nấm này.

Nấm bụng dê, hay còn được biết đến với hình dáng độc đáo tựa tổ ong, là một loại nấm hoang dã có kết cấu xốp đặc trưng.

Sự khan hiếm của nấm bụng dê không chỉ đến từ hương vị tuyệt hảo mà còn bởi quá trình sinh trưởng đặc biệt của nó. Nấm bụng dê không thể được trồng đại trà, mà chỉ có thể thu hoạch từ môi trường tự nhiên. Điều đáng nói là, vị trí mọc của nấm bụng dê thay đổi liên tục theo mùa, khiến cho việc tìm kiếm và thu hoạch trở nên vô cùng khó khăn và gian nan.

Grey Lloyd, bếp trưởng tài ba của nhà hàng Pháp Le Diplomate tại Washington, D.C., chia sẻ: “Cứ đến giữa tháng 3, khi trận tuyết cuối cùng vừa tan, tôi luôn tự hỏi: Nấm bụng dê đang ở đâu? Đến khi nào tôi mới có thể có chúng trong thực đơn của mình?”.

Nấm bụng dê phân bố ở nhiều quốc gia trên thế giới, đặc biệt là ở Thổ Nhĩ Kỳ, Mỹ, Ấn Độ, Canada và Tây Âu (Pháp và Tây Ban Nha là những quốc gia có sản lượng nấm bụng dê đáng kể). Ở Ấn Độ, loài nấm này thường mọc trên những sườn núi cao thuộc dãy Himalaya.

Rakesh Handa, một doanh nhân may mắn sở hữu một vườn táo nằm cạnh khu rừng có nấm bụng dê ở Himachal Pradesh (Ấn Độ), cho biết: “Nấm bụng dê thường mọc thành từng cụm trên những khúc gỗ mục nát, lá cây hoặc lớp đất mùn, nơi có độ ẩm lý tưởng để chúng sinh trưởng”.

Nấm bụng dê không thể được trồng đại trà, mà chỉ có thể thu hoạch từ môi trường tự nhiên.

"Để thu hoạch được nấm bụng dê, người ta phải thức dậy từ tờ mờ sáng, sau đó dành cả ngày trời lang thang ở những vùng địa hình hiểm trở, đôi khi còn phải vượt qua những lớp tuyết dày chỉ để hái được vài cây nấm", ông Handa chia sẻ thêm.

Tại Ấn Độ, nấm bụng dê chỉ xuất hiện trong vòng hai tháng, vào khoảng tháng 3 và tháng 4, ngay sau khi tuyết tan. Việc thu hoạch nấm bụng dê không chỉ đòi hỏi sự kiên trì mà còn cần đến đôi mắt tinh tường, bởi nấm thường ẩn mình dưới lớp cỏ dại, ngụy trang bằng màu nâu của đất và vẻ ngoài nhăn nheo đặc trưng.

"Chỉ có đôi mắt tinh tường mới có thể phát hiện ra chúng. Đó là lý do tại sao, phần lớn người đi hái nấm bụng dê là trẻ em, thậm chí có những em chỉ mới 6 tuổi", ông Handa tiết lộ.

Việc thu hoạch nấm bụng dê đã trở thành một hoạt động cộng đồng đặc trưng ở vùng núi Ấn Độ. Phụ nữ và trẻ em thường tìm nấm ở bìa rừng, còn đàn ông sẽ đi sâu vào những khu vực hiểm trở hơn. Mỗi chuyến đi kéo dài khoảng 5-6 tiếng, và thường chỉ thu được khoảng 20-30 gram nấm bụng dê, đôi khi còn không thu hoạch được gì.

Việc thu hoạch nấm bụng dê không chỉ đòi hỏi sự kiên trì mà còn cần đến đôi mắt tinh tường, bởi nấm thường ẩn mình dưới lớp cỏ dại, ngụy trang bằng màu nâu của đất và vẻ ngoài nhăn nheo đặc trưng.

Sự khan hiếm của nấm bụng dê thể hiện ở chỗ, có rất nhiều người dành cả cuộc đời để săn lùng loại nấm này nhưng không thành công.

Sau khi thu hoạch, nấm bụng dê sẽ được mang về nhà, xâu thành chuỗi và treo trong bếp hoặc phơi dưới ánh nắng mặt trời cho khô. Sau vài ngày, người dân sẽ bán nấm cho các cửa hàng địa phương hoặc các thương lái.

Trên thị trường, giá của nấm bụng dê có thể dao động từ 500 đến 600 USD/kg (hơn 11 triệu VNĐ). Tuy nhiên, những người hái nấm chỉ nhận được một phần lợi nhuận rất nhỏ, phần lớn lợi nhuận sẽ rơi vào túi của các thương lái trung gian.

Ông Handa giải thích: “Người dân địa phương không thể giữ lại nấm bụng dê để sử dụng cho mục đích cá nhân, họ phải bán hết số nấm thu được để trang trải cuộc sống. Thực tế, khoảng 90% sản lượng nấm bụng dê được xuất khẩu sang phương Tây, nơi có nhu cầu tiêu thụ rất lớn. Chỉ 10% còn lại được bán trong nước, và chủ yếu là tại các nhà hàng thuộc các khách sạn 5 sao, nên nó nằm ngoài tầm với của người dân bình thường".

Trên thị trường, giá của nấm bụng dê có thể dao động từ 500 đến 600 USD/kg (hơn 11 triệu đồng).

Tại Ấn Độ, các món ăn từ nấm bụng dê như kebab nấm bụng dê hay nấm bụng dê nhồi phô mai nướng Tandoori khá phổ biến. Tuy nhiên, nhiều đầu bếp cho rằng loại nấm này sẽ giữ lại trọn vẹn hương vị nhất khi thưởng thức cùng với món cơm chay pulao, một món ăn truyền thống thường xuất hiện trong các dịp đặc biệt như lễ cưới hay lễ thôi nôi.

Không chỉ là một món ăn ngon, nấm bụng dê còn mang đến nhiều lợi ích về sức khỏe. Chuyên gia dinh dưỡng Shikha Aggrawal cho biết: "Nấm bụng dê chứa nhiều kali, vitamin, đồng, chất chống oxy hóa,... đây là một nguồn dinh dưỡng quý giá".