Liên tiếp 2 bé dưới 1 tuổi tử vong khi ngủ: Cha mẹ làm gì để phòng nguy cơ đột tử ở trẻ?

Ngày 21/10, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết liên tiếp trong các ngày 10/10 và 20/10, khoa Cấp cứu và Chống độc của đơn vị này tiếp nhân 2 bệnh nhi nhập viện trong tình trạng tím tái, ngừng thở, ngừng tim trước khi đến viện. Mặc dù các bác sĩ đã nỗ lực cấp cứu nhưng cả hai đều không qua khỏi, được chẩn đoán là hội chứng đột tử ở trẻ nhỏ (SIDS/ Sudden Infant Death Syndrome), theo báo Phụ Nữ Việt Nam.

Bác sĩ Đinh Thị Thu Phương – khoa Cấp cứu và Chống độc Bệnh viện Nhi Trung ương, người trực tiếp nhận 2 bệnh nhi, chia sẻ trường hợp đầu tiên là một bé trai 6 tháng tuổi, hoàn toàn khỏe mạnh. Trưa ngày 10/10, sau khi ăn, bé được gia đình cho nằm ngủ một mình trong phòng.

Ngay khi phát hiện bé nằm úp măt xuống đệm, tím tái, gia đình lập tức đưa bé đến bệnh viện gần nhà cấp cứu ngừng tuần hoàn. Bệnh nhi có nhịp tim trở lại và được chuyển tới Bệnh viện Nhi Trung ương.

Hồ sơ bệnh án cho thấy, bệnh nhi vào khoa Cấp cứu và Chống độc trong tình trạng hôn mê sâu, suy hô hấp, suy tuần hoàn. Các bác sĩ tiếp tục hồi sức, đồng thời làm các xét nghiệm để chẩn đoán và xác định nguyên nhân. Tuy nhiên, tình trạng của bệnh nhi ngày càng nặng, nguy cơ tử vong, gia đình quyết định xin cho bé về.

Trường hợp thứ hai là bé gái 3 tháng tuổi ở Hà Nội, nhập viện trong tình trạng ngừng thở, ngừng tim trước khi đến viện. Gia đình cho biết, khoảng 23h ngày 19/10, bệnh nhi được cho ngủ cùng bố mẹ. Khoảng 1h30 ngày 20/10, mẹ tỉnh dậy và phát hiện bệnh nhi trong tình trạng tím tái toàn thân, không thở.

Trong lúc hoảng loạn, gia đình gọi xe cấp cứu đưa bệnh nhi vào Bệnh viện Nhi Trung ương. Tiếp nhận bệnh nhi, các bác sĩ phát hiện bé đã ngừng thở, ngừng tim, hạ nhiệt độ. Dù được các bác sĩ nỗ lực cấp cứu, bệnh nhi không qua khỏi.

Nguyên nhân gây đột tử ở trẻ nhỏ

TS.BS Lê Ngọc Duy, Trưởng khoa Cấp cứu và Chống độc Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, SIDS là cái chết bất ngờ và không tiên lượng được ở trẻ sơ sinh hoặc trẻ nhỏ trong khoảng từ 2 tuần tuổi đến 1 năm tuổi. SIDS hay gặp ở trẻ 2-4 tháng tuổi, hầu hết đều xảy ra khi trẻ đang ngủ.

"Hội chứng này xảy ra mà không có bất kỳ dấu hiệu nào cảnh báo trước, khiến đột tử ở trẻ nhỏ trở thành nỗi ám ảnh lớn đối với nhiều gia đình. Bên cạnh những nguyên nhân gây tử vong đột ngột: ngạt thở, chảy máu não, viêm cơ tim… nhiều trường hợp không có nguyên nhân rõ ràng", báo Sức Khỏe & Đời Sống dẫn lời TS.BS Lê Ngọc Duy.

Hội chứng đột tử ở trẻ nhỏ (SIDS) hay gặp ở trẻ 2-4 tháng tuổi, hầu hết đều xảy ra khi trẻ đang ngủ. Ảnh minh họa: Sức Khỏe & Đời Sống

Theo các bác sĩ Bệnh viện Nhi Trung ương, nguyên nhân xảy ra tình trạng đột tử ở trẻ nhỏ là do trẻ có khuyết tật nghiêm trọng ở hệ hô hấp, hoặc sự kiểm soát nhịp thở của não bộ chưa phát triển hoàn thiện.

Ngoài ra, đường thở bị chèn ép khi ngủ trong tư thế nằm sấp, nằm nghiêng – sấp; ngủ trên giường có quá nhiều vật dụng hay giường ngủ mềm, ngủ cùng với bố mẹ cũng có thể là tác nhân gây đột tử ở trẻ.

Một nguyên nhân nữa là tăng thân nhiệt do nhiệt độ phòng quá nóng hoặc quấn quá nhiều quần áo, chăn to, trẻ ngủ sâu dẫn đến mất kiểm soát nhịp thở. Có 8 yếu tố nguy cơ của hội chứng đột tử ở trẻ nhỏ:

- Bé trai nhiều hơn bé gái.

- Sinh non, cân nặng khi sinh thấp, chậm tăng trưởng.

- Tư thế ngủ nằm sấp, không có núm vú giả.

- Mẹ nhỏ hơn 20 tuổi, sử dụng ma túy, hút thuốc lá trong thai kỳ và sau sinh. Khoảng cách giữa các lần mang thai.

- Bé nằm chung giường với cha mẹ, người chăm sóc.

- Anh chị em ruột bị đột tử.

- Nhiệt độ môi trường thấp hoặc quá cao.

- Cũi, nôi, gối không an toàn, nệm nước, giường mềm.

Làm cách nào để phòng nguy cơ đột tử ở trẻ nhỏ?

TS.BS Lê Ngọc Duy chia sẻ, tử vong ở trẻ nhỏ do hội chứng đột tử là vấn đề liên quan đến giấc ngủ, vì thế cần nâng cao cảnh giác, tạo môi trường an toàn cho giấc ngủ của trẻ. Cụ thể, cha mẹ, người chăm sóc cần chú ý những việc sau:

- Cho trẻ nằm ngửa khi ngủ. Thường xuyên quan sát trẻ. Sử dụng núm vú giả cho trẻ dưới 1 tuổi giúp mở thông đường thở. Để nhiệt độ phòng phù hợp, thông thoáng quần áo.

- Không trùm đầu trẻ. Đặt trẻ nằm trên tấm đệm ít bị trũng xuống. Không sử dụng gối, đồ chơi nhồi bông, chăn có nhiều lông hoặc quá lớn ở khu vực cũi/giường của trẻ.

- Trẻ sơ sinh, trẻ dưới 6 tháng tuổi cần nằm cũi, giường riêng, bên cạnh giường ngủ của người chăm sóc. Không sử dụng miếng đệm phụ trong cũi.

- Tiêm phòng đầy đủ, đúng lịch để nâng cao sức đề kháng cho trẻ.

- Chăm sóc thai nghén sớm và thường xuyên. Nuôi con bằng sữa mẹ.

- Không hút thuốc lá, uống rượu hoặc sử dụng ma tuý trong thai kỳ và thời gian nuôi con nhỏ.

- Khi thấy trẻ có bất cứ dấu hiệu nào bất thường, cần cho trẻ đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được khám và điều trị kịp thời.

Đinh Kim (T/h)