Lều bạt liệu có chiến thắng văn hóa vỉa hè?

(ĐSPL) - V?ệc dựng lều bạt chắc chắn, bao gồm 2 dãy song song đố? mặt vào nhau trong Hồ Văn đã được hoàn tất, thông báo cũng đã được dán ngay cửa nhưng cho đến nay, vẫn chưa có ông đồ nào bày đồ ra v?ết.

Đến hẹn lạ? lên, cứ mỗ? dịp tết đến xuân về, nh?ều ngườ? dân lạ? háo hức chuẩn bị đưa g?a đình lên phố Văn M?ếu, Quốc Tử G?ám (Hà Nộ?) để x?n chữ về treo lấy may. Tuy nh?ên, năm nay thay vì la l?ệt ở vỉa hè thì phố ông đồ lạ? được chuyển vào khu vực Hồ Văn. Thông t?n này đã được đăng tả? trên các phương t?ện thông t?n đạ? chúng cũng đã được gần 1 tuần qua nhưng nh?ều ngườ? dân vẫn cảm thấy bất ngờ.

L?ệu có khả th?

Theo quy hoạch phố ông đồ do UBND quận Đống Đa, Trung tâm hoạt động văn hóa khoa học Văn M?ếu - Quốc Tử G?ám và sở VH-TTDL Hà Nộ? thì bắt đầu từ ngày 15/1 đến 15/2/2014 (tức từ rằm tháng Chạp năm Quý Tỵ đến rằm tháng G?êng năm G?áp Ngọ), phố ông đồ Văn M?ếu năm nay sẽ được d? chuyển vào khu vực Hồ Văn. Theo đó, sẽ có khoảng 50-60 ông đồ được lựa chọn vào v?ết ở trong các g?an nhà bạt đã được ban tổ chức dựng sẵn. Mỗ? g?an nhà bạt sẽ có 2 ông đồ ngồ? v?ết chữ, có bàn ghế, có n?êm yết g?á chữ công kha? để tránh tình trạng lộn xộn, cã? vã g?ữa ngườ? bán, ngườ? mua.

Đ?ều đáng nó? là v?ệc đưa ông đồ vào v?ết chữ trong các lều không phả? lần đầu t?ên được quy hoạch. Cách đây 5 năm, vào đúng dịp đón tết Kỷ Sửu 2009, đề án quy hoạch phố ông đồ vào các lều, bạt được dựng ngay ở vỉa hè Văn M?ếu cũng đã gặp không ít khó khăn và sự phản đố? của những ngườ? tham g?a v?ết chữ. V?ệc này chỉ được thực h?ện trong đúng 1 năm rồ? bỏ, các ông đồ lạ? t?ếp tục bày chữ thánh h?ền ra ngồ? xổm vỉa hè. Nhìn lạ? v?ệc cách đây 5 năm và quyết định d? dờ? phố ông đồ vào Hồ Văn năm nay kh?ến nh?ều ngườ? cảm thấy lo ngạ? về mức độ khả th? của quyết định này.

Đã nh?ều năm nay, bắt đầu từ rằm tháng Chạp âm lịch, phố ông đồ lạ? nhộn nhịp kẻ bán ngườ? mua. Có ngườ? khó tính còn gọ? đây là chợ chữ. Đã là chợ thì muôn vàn vấn đề nảy s?nh, có hàng tốt, hàng xấu, hàng g?ả, hàng kém chất lượng..., chợ chữ ở phố ông đồ cũng không ngoạ? lệ.

V?ệc ngườ? dân v?ết chữ xong ở đầu phố lạ? mang xuống cuố? phố để hỏ? lạ? xem có đúng hay không không còn xa lạ vớ? những ngườ? thường xuyên có mặt ở khu vực vỉa hè Văn M?ếu những dịp này. Cảnh cã? vã, làm g?á, hét g?á cũng đã được nhắc đến nh?ều nhưng không thể nào dẹp bỏ hoàn toàn. Nh?ều ngườ? v?ết có tâm, có tà? không khỏ? chạnh lòng kh? con chữ thánh h?ền trở thành một thứ hàng hóa bị cò kè bớt một thêm ha?. Đó có lẽ cũng là một trong những lý do kh?ến ban tổ chức phố ông đồ năm nay quyết định d? dờ? và đưa phố vào quy hoạch hoàn chỉnh hơn.

V?ệc dựng lều bạt chắc chắn, bao gồm 2 dãy song song đố? mặt vào nhau trong Hồ Văn đã được hoàn tất, thông báo cũng đã được dán ngay cửa nhưng cho đến nay, vẫn chưa có ông đồ nào bày đồ ra v?ết. Bên cạnh đó, ở khu vực vỉa hè Văn M?ếu lạ? đã có lác đác ngườ? v?ết chữ và cho chữ. Từ sáng đến ch?ều, lực lượng an n?nh trật tự nh?ều lần đ? k?ểm tra dẹp bỏ nhưng cứ dẹp xong, một lúc sau lạ? thấy ông đồ bày đồ ra v?ết. Nh?ều ngườ? dân ngán ngẩm: Rồ? cũng đâu vào đấy mà thô?. Theo ước tính, mỗ? một đợt v?ết chữ đầu xuân, một ông đồ cũng há? ra được hàng chục tr?ệu. Vì lẽ đó, không phả? cứ cấm là cấm được.

Để được ngồ? ở vỉa hè Văn M?ếu hàng năm, những ngườ? v?ết chữ thư pháp, vẽ tranh cũng phả? đóng một khoản lệ phí để bảo đảm an n?nh trật tự. Số t?ền này nếu so vớ? lệ phí kh? vào lều do ban tổ chức dựng không chênh lệch nh?ều nhưng nh?ều ông đồ vẫn không hào hứng lắm vớ? v?ệc vào Hồ Văn, kể cả những ngườ? đã có tên trong danh sách. Lý do được đưa ra là  vào Hồ Văn đẹp, quy củ, lịch sự thật nhưng chắc chắn sẽ khó làm ăn hơn. Theo ông Trần Văn Đ., một ông đồ đã nh?ều năm v?ết chữ ở Văn M?ếu cho b?ết: "Hồ Văn quá chật mà ngườ? đến x?n chữ không phả? chỉ có nhu cầu x?n chữ mà còn là thưởng lãm chữ, cà kê chén trà, dăm ba câu chuyện vớ? thầy đồ. Mặt khác, nh?ều ngườ? lạ? có thó? quen tạt qua vỉa hè, t?ện đường qua Văn M?ếu thì vào x?n chữ chứ không phả? vòng đ? gử? xe, sang đường. Thấy bất t?ện thì họ thô?, chẳng vào nữa.

"Ông đồ vỉa hè, ông nghè ngồ? xổm?”

Những năm trước đây, suốt dọc bờ tường bao quanh khu d? tích Văn M?ếu - Quốc Tử G?ám càng gần tết thì càng rực rỡ sắc màu của những câu đố?, những bức tranh chữ tạo nên khung cảnh ấm áp của mùa xuân. Năm nay, d? dờ? phố ông đồ vào Hồ Văn, nh?ều ngườ? dân cảm thấy buồn. Nh?ều ngườ? thấy hụt hẫng. Kh? ngườ? dân đã quen vớ? cả một con phố dà? đầy chữ thì v?ệc th?ếu đ? sẽ tạo thành một khoảng hẫng. Tuy Hồ Văn đố? d?ện ngay vớ? cổng Văn M?ếu, các khu lều bạt cũng trang hoàng sắc đỏ rực rỡ nhưng vớ? nh?ều ngườ?, cảm g?ác Xuân đã vợ? đ? rất nh?ều.

Cũng mọ? năm, vào thờ? đ?ểm này, ngườ? dân khu vực Văn M?ếu cũng đã quen vớ? hình ảnh thư pháp g?a Cung Khắc Lược râu tóc bạc trắng, ngồ? trả? ch?ếu vỉa hè v?ết chữ. Năm nay, chưa thấy cụ ra, nh?ều ngườ? hỏ? thì nhận được câu trả lờ?, cụ yếu rồ?, chắc từ từ mớ? ra v?ết chữ được. Nhìn lạ? cách đây 5 năm, chính cụ Lược là ngườ? cực lực lên t?ếng bảo vệ cho văn hóa ông đồ vỉa hè, ông nghè ngồ? xổm.

Không chỉ các ông đồ mà nh?ều ngườ? dân cũng có những ý k?ến trá? ch?ều về văn hóa vỉa hè ở phố ông đồ. Theo họ, đó không đơn thuần chỉ là thó? quen của ngườ? dân và ngườ? v?ết. Từ ông đồ của Vũ Đình L?ên đến phố ông đồ tuy cách nhau hàng chục năm nhưng không khí xuân vẫn g?ữ nguyên những gì vốn có. Ngườ? dân đến x?n chữ cũng là để đ? chơ?, đ? gặp gỡ đầu năm. Phố ông đồ cạnh ngay vỉa hè Văn M?ếu mang đậm nét văn hóa truyền thống, lạ? ở ngay nơ? được xem là b?ểu tượng của nền g?áo dục V?ệt Nam, cũng là một cách để dạy cho con cháu về đạo đức và văn hóa. Những Nhân, Lễ, Nghĩa, Trí, Tín, Công, Dung, Ngôn, Hạnh trở nên gần gũ? hơn vớ? lớp trẻ chứ không phả? qua con đường k?nh v?ện.

Thậm chí khách tây cũng rất hào hứng vớ? những ông đồ v?ết chữ ở vỉa hè. Anh Dav?d, một nhân v?ên dự án tổ chức ph? chính phủ đã nh?ều năm sống ở V?ệt Nam cho b?ết, anh cảm thấy khá thích thú trước cảnh những ông đồ trả? ch?ếu v?ết chữ đầu xuân. Nhất là kh? thấy những con phố rực đỏ chữ, các g?a đình và nh?ều bạn trẻ đua nhau chụp ảnh trước con phố trông rất thích mắt.

Năm nào, dịp tết âm lịch của V?ệt Nam, anh cũng đưa vợ con từ Anh sang du lịch và đón tết cùng các nhân v?ên khác, cùng ra phố ông đồ, ngồ? xổm, x?n chữ, thuê ngườ? vẽ chân dung,... Các cháu nhỏ nhà anh thì rất thích ngồ? bệt xem các cụ v?ết chữ, lý g?ả? về ý nghĩa từng từ, từng nét chữ. Năm nay nghe t?n phố ông đồ chuyển vào hồ Văn, anh Dav?d cũng cảm thấy có chút thoáng buồn.

Hón Thỵ