Trong hệ thống tài chính, cụm từ “lãi suất liên ngân hàng” thường xuất hiện trong các bản tin kinh tế, báo cáo tiền tệ hoặc chính sách của Ngân hàng Nhà nước
Lãi suất liên ngân hàng là gì?
Lãi suất liên ngân hàng (tiếng Anh: Interbank Interest Rate) là mức lãi suất mà các ngân hàng thương mại áp dụng khi cho vay lẫn nhau trên thị trường liên ngân hàng.
Nói cách khác, đây là giá của việc vay mượn vốn giữa các ngân hàng – không phải giữa ngân hàng và cá nhân, doanh nghiệp.
Các ngân hàng thường vay mượn nhau trong ngắn hạn, thường là qua đêm, 1 tuần, 1 tháng để bù đắp thiếu hụt thanh khoản tạm thời hoặc tận dụng dòng tiền dư thừa nhằm tối ưu lợi nhuận.
Thị trường liên ngân hàng là gì?
Để hiểu rõ lãi suất liên ngân hàng, cần nắm qua thị trường liên ngân hàng – nơi diễn ra các giao dịch vay mượn giữa các tổ chức tín dụng.
Thị trường này không dành cho cá nhân hoặc doanh nghiệp, mà chỉ dành cho các ngân hàng, tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài hoạt động tại Việt Nam.
Trên thị trường này, các ngân hàng thực hiện hai loại giao dịch chính:
Giao dịch có kỳ hạn: vay – cho vay trong thời gian xác định (qua đêm, 1 tuần, 1 tháng, 3 tháng, 6 tháng,…).
Giao dịch không kỳ hạn: khoản vay không xác định thời gian hoàn trả, thường mang tính linh hoạt cao.
Tất cả các giao dịch này đều được quản lý và giám sát bởi Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN), đảm bảo an toàn cho hệ thống tài chính quốc gia.
Ảnh minh họa
Cách hình thành lãi suất liên ngân hàng
Lãi suất liên ngân hàng không do một cơ quan cố định ấn định, mà hình thành dựa trên cung – cầu vốn ngắn hạn giữa các ngân hàng.
Một số yếu tố chính ảnh hưởng đến lãi suất này gồm:
Thanh khoản của hệ thống ngân hàng:
Khi toàn hệ thống đang dồi dào tiền (có nhiều tiền nhàn rỗi), lãi suất liên ngân hàng giảm xuống.
Ngược lại, khi ngân hàng “khát vốn”, nhu cầu vay tăng lên thì lãi suất sẽ tăng cao.
Chính sách tiền tệ của Ngân hàng Nhà nước:
NHNN có thể bơm hoặc hút tiền khỏi hệ thống qua nghiệp vụ thị trường mở (OMO), từ đó tác động gián tiếp đến lãi suất liên ngân hàng.
Tâm lý và kỳ vọng của thị trường:
Nếu các ngân hàng dự báo thị trường sắp thiếu tiền hoặc lạm phát tăng, họ sẽ nâng lãi suất để hạn chế rủi ro.
Thời điểm trong năm:
Vào các giai đoạn cao điểm như cuối quý, cuối năm, Tết Nguyên Đán, nhu cầu tiền mặt của khách hàng tăng mạnh, khiến lãi suất liên ngân hàng thường tăng đột biến.
Lãi suất liên ngân hàng là mức lãi suất vay mượn giữa các ngân hàng thương mại, phản ánh tình hình thanh khoản của hệ thống tài chính và đóng vai trò trọng yếu trong chính sách tiền tệ quốc gia.
