Khi đại biểu Quốc hội phát ngôn gây "sốc"

(ĐSPL) - Liên quan đến những hành động và phát ngôn đang gây “sốc” ở nghị trường, trả lời PV báo Đời sống và Pháp luật, nguyên Phó trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa Lê Văn Cuông cho rằng: “Là ĐBQH, từ cử chỉ, động thái, lời ăn tiếng nói đều gắn với việc đại diện cho cử tri nên phải chuẩn mực, thận trọng”.

Phát ngôn cần thận trọng...

Trao đổi với PV báo Đời sống và Pháp luật về những chuyện gắn với một số ĐBQH đang khiến dư luận xôn xao suốt tuần qua tại kỳ họp thứ 8 (Quốc hội khóa XIII), nguyên ĐBQH Lê Văn Cuông theo dõi khá kỹ và nhìn nhận việc làm đó như đùa và thiếu nghiêm túc, bởi theo ông Cuông: “Đơn cử là một người dân bình thường cũng không mấy khi gặp chuyện này huống chi đây là những người được chính người dân lựa chọn”.

Chẳng lấy đâu xa để so sánh, ông Cuông cho ngay ví dụ: “Như tôi bây giờ không còn là ĐBQH nữa, là dân thường rồi, nhưng vẫn luôn suy nghĩ mình đã từng là ĐBQH thì phải giữ gìn, thận trọng từ lời ăn, tiếng nói đến cử chỉ, ngay cả việc ngồi trên bàn nhậu cũng phải cân nhắc câu nói, hành động”.

Được nhắc đến là vị đại biểu có nhiều ý kiến gây “nóng” nghị trường, ông Cuông nhìn nhận trực diện vào phát ngôn của ĐBQH Đỗ Văn Đương (TP. HCM) gây “sốc” vừa qua tại nghị trường: “Đúng thật là Đại biểu Đỗ Văn Đương cũng tích cực phát biểu, có những nội dung phát biểu cũng tốt, nhưng cách thức nói, từ ngữ, độ chín chắn, tính toàn diện hay độ nhìn toàn cục... thì có những hạn chế và phương pháp hoạt động đại biểu cũng chưa có kinh nghiệm nên khi phát ngôn, nghe không ổn.

Mặc dù, có tính hăng hái, tấm lòng tốt cùng những mong muốn tốt nhưng không được chọn lọc nên sẽ phản tác dụng. Nếu như đại biểu Đương chỉ là người của một cơ quan Nhà nước phát biểu thì chắc không mấy ai lưu tâm, nhưng đây là phát biểu của một ĐBQH, mà là Đại biểu chuyên trách ở ủy ban Tư pháp của Quốc hội thì tiếng nói lại hoàn toàn khác, nó đang được rất nhiều người quan tâm và chú ý”.

Trước đó, trả lời báo chí bên hành lang Quốc hội ngày 27/10 vừa qua, ông Đỗ Văn Đương, ĐBQH đoàn TP.HCM nói rằng: “Thực chất, luật sư ở Việt Nam chỉ bào chữa cho những người có tiền”. Sau phát ngôn này, ĐBQH Đỗ Văn Đương bị nhiều luật sư yêu cầu xin lỗi vì đã “thóa mạ” nghề luật sư. Tuy nhiên, sáng ngày 28/10, trả lời báo chí về phát ngôn của mình, ĐBQH Đỗ Văn Đương nói: “Tôi sẽ không đính chính lại thông tin này”.

Ngày 31/10, Liên đoàn Luật sư Việt Nam đã có văn bản gửi đến Chủ tịch Quốc hội, Chủ nhiệm ủy ban Tư pháp của Quốc hội kiến nghị làm rõ, xem xét trách nhiệm và tư cách ĐBQH, tư cách ủy viên thường trực ủy ban Tư pháp của ông Đỗ Văn Đương. Trong một diễn tiến khác, ông Nguyễn Văn Hậu, Phó Chủ tịch Hội Luật gia TP.HCM cho biết, nếu ông Đương vẫn không rút lại phát ngôn của mình, Hội Luật gia TP.HCM sẽ xem xét khởi kiện ông Đương.

Trả lời cho câu hỏi của PV về việc đang có chuyện lạm ngôn và lạm quyền trong những phát ngôn của một số cá nhân, ông Cuông nói thẳng: “Thực tế có nhiều người muốn thể hiện vai trò của mình, muốn nổi danh hoặc muốn cho dư luận quan tâm để nổi tiếng. Trong diễn đàn Quốc hội, nhất là khi tường thuật trực tiếp, hoặc những lúc phóng viên phỏng vấn bên hành lang, nhiều Đại biểu thể hiện vai trò để tạo hình ảnh trước cử tri, nhưng có những phát ngôn không có hiệu quả, không thuyết phục được cử tri và đáng chú ý có những phát ngôn khiến dư luận giật mình. Nói chung là người Việt Nam hay những người bình thường người ta cũng rất quan tâm đến văn hóa phát ngôn và đặc biệt là văn hóa nghị trường, cho nên các ĐBQH phải rất thận trọng, bởi nói rồi, nhiều khi không khắc phục được”.

Để dẫn chứng, ông Cuông đưa ra ý kiến của Đại biểu Dương Trung Quốc: “Phát biểu thì nhiều nhưng chất lượng không cao lắm”.

Cử tri thất vọng?!

Xung quanh sự vụ của hai vị ĐBQH đoàn TP. HCM tranh cãi nhau trên một trang mạng xã hội, ông Lê Văn Cuông cho rằng: “Chuyện ĐBQH Hoàng Hữu Phước trước đây cũng vấp một lần với Đại biểu Dương Trung Quốc, phải xin lỗi nhưng không rút kinh nghiệm, nay lại nói Đại biểu Trương Trọng Nghĩa thì xem ra vị này có đặc tính khác thường”.

“Ngay cả những công dân bình thường cũng rất hiểu được quy tắc sống, đạo đức văn hóa của dân tộc, trong đó có văn hóa ứng xử người với người. Nhưng Đại biểu Phước lại cho rằng, đó là quyền tự do ngôn luận của cá nhân là không chấp nhận được, trong khi đó ông Phước còn là vai trò của một ĐBQH”, ông Cuông nói từ Thanh Hóa.

Ông Cuông cũng cho hay: “Ông Nghĩa phát ngôn trên ngôn luận là đúng lúc, đúng chỗ, còn nếu như ông Phước thấy chưa đúng, không đồng tình quan điểm, thì nên gặp trực tiếp góp ý hay có những phản biện bằng quan điểm trên dư luận nhưng cũng phải có những từ ngữ văn hóa, như thế mới xứng danh. Làm như thế thì hình ảnh của anh sẽ bị giảm sút và bên cạnh đó cũng sẽ ảnh hưởng đến Quốc hội khi cử tri thất vọng với Đại biểu mà người ta đã bỏ phiếu”.

Trước đó, câu chuyện về hai vị ĐBQH “đấu” nhau bên lề kỳ họp Quốc hội cũng khiến dư luận đặc biệt quan tâm. Khi đó, Đại biểu Trương Trọng Nghĩa chính thức có văn bản gửi đến đoàn ĐBQH TP.HCM đề nghị làm rõ việc Đại biểu Hoàng Hữu Phước đã có những từ ngữ công kích, thiếu văn hóa đối với ông trên Blog cá nhân.

Bài viết của ông Phước có 5 điểm phân tích về vấn đề đưa ra của ông Nghĩa và đều phản bác về những nhận định của ông Nghĩa, trong đó có đoạn ông Phước viết: “ông Trương Trọng Nghĩa chắc là muốn nêu lên sự hồ nghi đối với chất lượng chuyên nghiệp, cái tâm, cái tầm, cái bản lĩnh, và cái quyết tâm vì nước vì dân của đại đa số ĐBQH Việt Nam vốn không là Đại biểu chuyên trách chăng?”.

Tuy nhiên, bên hành lang Quốc hội sáng 4/11, ông Phước trao đổi với báo giới: “Tôi không đồng tình với phát ngôn của ông Nghĩa. tôi cho là không đúng, cho nên tôi chống lại phát ngôn đó, chứ không phải là một ĐBQH chống lại một ĐBQH”. Năm 2013, cũng trên trang mạng cá nhân, ông Phước đã có bài viết công kích ĐBQH Dương Trung Quốc với nhan đề: “Dương Trung Quốc và 4 điều sai năm cũ” (Tứ đại ngu) khiến nhiều cử tri băn khoăn về cách ứng xử của các Đại biểu mà họ tin cậy, bỏ phiếu.