Iran tuyên bố tăng mức làm giàu urani khiến phương Tây lo ngại

Iran tuyên bố sẽ tăng tỷ lệ làm giàu urani và tăng dự trữ urani từ ngày 7/7 nếu các nước châu Âu “không hành động”.

Trợ lý hàng đầu của nhà lãnh tụ tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei, ông Ali Akbar Velayati, hôm 6/7 tuyên bố, Tehran sẵn sàng bắt đầu làm giàu urani ở cấp độ cao hơn so với mức quy định trong thỏa thuận hạt nhân năm 2015 với các cường quốc thế giới, còn được gọi là Kế hoạch Hành động toàn diện chung (JCPOA).

Phát biểu trong một đoạn video được đăng tải trên trang mạng của ông Khamenei, ông Velayati nói: “Những người Mỹ đã trực tiếp và những người châu Âu đã gián tiếp vi phạm thỏa thuận.”

Cũng theo ông Ali Akbar Velayati, quyết định nâng cao cấp độ làm giàu urani vượt trên ngưỡng 3,67% được quy định trong thỏa thuận “đã được mọi thành viên trong chính quyền nhất trí”.
Mặc dù chính quyền Tehran vẫn chưa khẳng định mức độ làm giàu urani, song trong đoạn video trên, trợ lý của lãnh tụ tối cao Iran đã đề cập tới yêu cầu làm giàu ở mức 5%.

Ngoài cảnh báo trên, Tổng thống Iran Hassan Rouhani cho biết Tehran sẽ nối lại hoạt động của lò phản ứng nước nặng Arak trong ngày 7/7 nếu các nước châu Âu không thực hiện cam kết bảo vệ Iran trước chính sách thù địch của Mỹ.

Tuy nhiên, ông để ngỏ khả năng Iran sẽ lại giảm mức dự trữ urani làm giàu xuống dưới 300 kg nếu Anh, Pháp, Đức, Nga, Trung Quốc tuân thủ thỏa thuận.

Theo Tổng thống Iran, nước này từng tuân thủ đầy đủ 100% các cam kết trong thỏa thuận hạt nhân năm 2015. Dù Iran sắp giảm cam kết của mình, song tỉ lệ này vẫn còn ít nhất 98%. Tuy nhiên, các đối tác châu Âu vẫn chưa thực hiện cam kết của mình, dù Iran cũng không cần con số đó là tuyệt đối.

Iran thực hiện động thái này khi kết thúc thời hạn 60 ngày đặt ra cho các nước châu Âu tham gia thỏa thuận thực hiện các biện pháp phá vỡ các lệnh trừng phạt của Mỹ. Iran cho rằng các cơ chế mà Anh, Pháp, Đức đưa ra không đáp ứng "nhu cầu" của Tehran.

Trước đó, phái bộ của Mỹ tại Vienna (Áo) tuyên bố rằng, Đại sứ Mỹ tại IAEA Jackie Wolcott đã yêu cầu một cuộc họp đặc biệt nhằm thảo luận về việc Iran vượt quá giới hạn lượng urani được làm giàu mà Tehran được phép dự trữ.

Hồi đầu tuần này, IAEA xác nhận rằng, Iran đã vượt qua giới hạn 300 kg kho dự trữ uranium được làm giàu quy định trong JCPOA.

Vi An (T/h)