Hành trình gian nan của người mẹ Việt lặn lội sang Pháp đòi con

Câu chuyện về hành trình dài của người mẹ Việt lặn lội qua Pháp tìm con gái đã nhận được nhiều sự quan tâm của dư luận.

Bà mẹ Việt thắng kiện

Ngày 29/8, TAND cấp cao tại TP Hồ Chí Minh đã bác đơn kháng cáo của bị đơn, giữ nguyên quyết định của bản án sơ thẩm công nhận bản án dân sự của Tòa án thẩm quyền rộng Albi (Pháp) và cho thi hành tại Việt Nam.

Theo đó, toà buộc ông Ste’phane Azais (doanh nhân tại Việt Nam, quốc tịch Pháp) phải giao trả con cho chị Nguyễn Thị Thanh Huyền (33 tuổi, ngụ tỉnh Khánh Hòa) nuôi dưỡng như quyết định của toà án Pháp.

Theo HĐXX phúc thẩm, phán quyết của tòa Albi tuyên xử về người trực tiếp nuôi con, về nghĩa vụ cấp dưỡng, về trách nhiệm, nghĩa vụ của cha mẹ đối với con phù hợp với quy định của Việt Nam nên cấp sơ thẩm chấp nhận yêu cầu của chị Nguyễn Thị Thanh Huyền về việc công nhận và cho thi hành tại Việt Nam là phù hợp.

Tại phiên tòa phúc thẩm, HĐXX nhận định giữa Việt Nam và Pháp có ký Hiệp định tương trợ tư pháp về các vấn đề dân sự từ tháng 2/1999.

Điều 21 của Hiệp định nêu trên quy định về điều kiện công nhận và cho thi hành: “Bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật và được cho thi hành. Tuy nhiên, đối với các vấn đề về nghĩa vụ cấp dưỡng, quyền nuôi dưỡng hoặc quyền thăm nom người chưa thành niên, thì bản án, quyết định có thể chưa có hiệu lực pháp luật nhưng được thi hành ngay trên lãnh thổ của nước ký kết đã ra bản án, quyết định đó”.

Sau khi nhận được kết quả từ chủ tọa phiên tòa, chị Huyền vô cùng xúc động vì mẹ con sắp được đoàn tụ sau 2 năm xa cách.

"Cuộc chiến" giành quyền nuôi con

Theo nội dung vụ việc, vào khoảng đầu năm 2013, chị Huyền tình cờ quen biết và sau đó có tình cảm với ông Azais. Cả hai chuyển về sống chung với nhau nhưng không đăng ký kết hôn.

Sau đó, chị Huyền mang thai. Trong thời gian này, tình cảm giữa chị Huyền và Azais bắt đầu rạn nứt và không thể hàn gắn được. Sau đó, chị Huyền chia tay ông Azais.

Ngày 14/8/2014, chị Huyền sinh bé gái tại bệnh viện quốc tế ở Bình Dương, đặt tên là Sarah. Bệnh viện làm cho đứa bé hai bản chứng sinh bằng tiếng Việt và tiếng Anh. Ngay hôm sau, khi chị còn trong bệnh viện, ông Azais đã mang bản chứng sinh bằng tiếng Anh đến lãnh sự quán Pháp tại TP.HCM làm giấy khai sinh và xin cấp hộ chiếu cho con.

Sau khi ra viện, chị Huyền chuyển về sống với người thân ở Vũng Tàu. Ông Azais vẫn sống trong căn biệt thự tại quận 2 và đến thăm con vào mỗi cuối tuần.

Hai tháng sau, vì muốn tiện cho việc Azais thăm con, chị chuyển lên TP.HCM ở. Hàng ngày, ông Azais vẫn đến đón cháu bé về nhà riêng trong vòng vài tiếng sau đó mang trả cho người mẹ.

Như thường lệ, ngày 29/11/2014, ông Azais vẫn đến đón con về nhưng sau đó không đưa con trả lại cho chị. Cố gắng liên lạc với Azais không được, chị trình báo với chính quyền địa phương. Thế nhưng, chị được thông báo là Azais đã cung cấp các giấy tờ cho thấy cháu bé là người Pháp, đã được khai sinh tại lãnh sự quán Pháp nên không thể can thiệp.

Sự việc sau đó được chuyển cho công an phía Việt Nam giải quyết. Ông Azais được triệu tập nhưng công an không thể giải quyết cho chị bởi Azais và con gái là người Pháp. Không có quy định nào cấm người cha mang con gái của mình đi.

Quyết đòi lại con, ngày 5/12/2014, chị nộp đơn kiện Azais lên TAND TP.HCM nhưng bị trả lại đơn do chị không đủ chứng cứ để chứng minh chị là mẹ của cháu Sarah. Cuối năm đó, chị về Khánh Hòa làm giấy khai sinh cho con nhưng một lần nữa bị từ chối.

Không lâu sau ngày bị cả tòa án và chính quyền địa phương từ chối công nhận cháu Sarah là con mình, chị Huyền một lần nữa choáng váng khi nhận được tin từ cục Quản lý xuất nhập cảnh, thông báo ông Azais đã cùng con gái xuất cảnh khỏi Việt Nam bằng hộ chiếu của chị.

Đau đớn vì bị tước đi quyền được làm mẹ, chị đưa ra một quyết định, sẽ sang Pháp tìm bằng được con mình. Được tư vấn, chị làm đơn khởi kiện quyền được nuôi con ra Tòa sơ thẩm thẩm quyền rộng Albi (Pháp) và được cấp tòa này thụ lý vụ việc.

Ngày 23/6/2016, Tòa sơ thẩm thẩm quyền rộng Albi đưa ra xét xử vụ án dân sự về tranh chấp quyền nuôi con, tuyên chị Huyền thắng kiện và buộc ông Azais giao lại con cho người mẹ.

Tháng 6/2015, ông Azais cùng con gái đã nhập cảnh vào Việt Nam. Chị Huyền cũng nhận được thông báo của ông Azais về việc ông và con gái đang sống tại phường Thảo Điền, quận 2, song chị vẫn chưa được gặp lại con.

Sau đó chị Huyền làm đơn yêu cầu TAND TP.HCM công nhận toàn bộ bản án mà tòa thẩm quyền rộng Albi đã tuyên, công nhận quyền nuôi con và cho thi hành phán quyết này tại Việt Nam.

Để giải quyết vụ việc được công tâm, ông Azais đã 2 lần được tòa triệu tập nhưng vắng mặt không có lý do. Chính vì thế, cấp tòa này vẫn quyết định mở phiên họp theo đúng quy định pháp luật.

Sau bản án, ông Ste’phane Azais kháng cáo nhưng không đưa ra được tình tiết nào mới nên TAND Cấp cao tại TP.HCM đã bác kháng cáo như đã nêu trên.

Luật sư Trần Thị Ngọc Nữ - Chi hội trưởng Hội Bảo vệ Quyền trẻ em TP.HCM (người hỗ trợ pháp lý cho chị Huyền trong suốt cuộc chiến giành nuôi con) cho biết sẽ tiếp tục hỗ trợ các thủ tục tiếp theo để hai mẹ con sớm đoàn tụ.