Giao dịch phong lan var bạc tỉ: Chuyện thật hay đùa?

Thời gian quan, cả trên mạng xã hội và trên mặt báo rầm rộ đăng tải những thông tin về một số giao dịch hoa phong lan đột biến (lan var) với giá trị giao dịch từ vài chục tỉ đến vài trăm tỉ đồng. Trong đó có hai luồng ý thông tin trái chiều: Một là những thông tin, hình ảnh một số thương vụ giao dịch lan bạc tỉ mà người giao dịch khẳng định là có thật; Hai là những thông tin đầy nghi vấn với quan điểm cho rằng: Đó chỉ là những giao dịch ảo, làm màu…

Vì sao lan var có giá bạc tỉ?

Lan var là các cây lan đột biến, sở hữu những đặt điểm khác lạ so với hoa phong lan bình thường. Đột biến ở đây là đột biến tự nhiên được phát hiện chứ không phải đột biến theo phương thức cấy mô như một số thông tin đăng tải. Hiện nay, lan var được phát hiện 3 loại đột biến gồm: Một là đột biến hoàn toàn, chỉ các bông chuyển hẳn sang màu khác thường; Hai là đột biến một phần, màu hoa cơ bản thay đổi nhưng vẫn giữ lại phần nhỏ màu phổ biến; Ba là đột biến lá, là những cây đột biến có lá khác thường dễ dàng nhận biết như lá nhăn, lá kẻ, lá có biên vàng hoặc trắng bên cạnh.

Cũng bởi là đột biến nên dòng lan var hiếm hoi và để sở hữu lan var, người chơi lan sẽ phải chấp nhận giá cao hơn rất nhiều so với lan thường, và dòng lan var nào càng khan hiếm, khó nhân giống, phát triển chậm… sẽ càng có giá trị cao hơn. Câu chuyện về lan var trên mạng xã hội và một số mặt báo đăng tải có rất nhiều thông tin chưa đầy đủ, thậm chí là suy diễn chủ quan cho rằng, những thương vụ giao dịch lan var bạc tỉ chỉ là “ảo”.

Cũng là lan var, tại sao có giao dịch vài tỉ, có những giao dịch hàng chục tỉ đồng? Thậm chí mới đây, có giao dịch lan tại Quảng Ninh giá trị tới 250 tỉ đồng cho một giao dịch lan var? Thật ra chỉ có những người chơi lan var thường xuyên quan tâm đến các giống lan var mới nắm rõ, những giao dịch lan var có giá trị từ vài tỉ đến vài trăm tỉ đồng là có thật, và giá trị giao dịch phụ thuộc vào giống lan var chứ không phải người bán và người mua tùy tiện “thổi giá” cho bất cứ giao dịch nào. Ví dụ trong thời điểm hiện tại, lan var Phi điệp 5 cánh trắng Phú Thọ có giá giao dịch từ 1-1,8 triệu đồng/1cm kei; Lan var 5 cánh trắng Hiển Oanh có giá 4-7 triệu đồng/1cm kei; Lan var 5 cánh trắng Bạch Tuyết có giá 150-450 triệu đồng/1cm kei.

Một số giống lan var đang được giới chơi lan var săn lùng và có giá trị giao dịch cao hiện nay là lan var 5 cánh trắng Bảo Duy đang được giao dịch từ 1,2 tỉ đến 1.8 tỉ/1cm kei; Hay lan var 5 cánh trắng Ngọc Sơn Cước từ 1,5 tỉ đến 3,8 tỉ đồng/1cm kei. Một số giống lan var bình dân hơn như Phi Điệp Hồng Yên Thủy đang được giao dịch khoảng 9-25 triệu /1cm kei; Hồng Mỹ Nhân từ 40-70 triệu đồng/1cm kei… Cao nhất trong dòng lan var có thể nhắc đến là Đại Cát, có những những giao dịch khoảng 200 tỉ cho một kei khoảng 10cm.

Sở dĩ có khoảng cách chênh lệch khá lớn về giá trị giao dịch trong cùng một giống lan var là do phụ thuộc vào chiều dài của cây lan var tại thời điểm giao dịch. Đặc biệt người chơi lan quan tâm đến chất lượng kei để quyết định đến giá giao dịch, đó là kei nảy tự nhiên hay kei kích? Kei gầy hay mập?... Đối với mầm gốc (mầm được mọc từ gốc) sẽ có giá trị cao hơn nhiều so với kei (mầm được nhân giống từ mắt trên thân cây).

Những đại gia chi bạc tỉ để chơi lan var có phải… dại?

Ở Việt Nam, số người yêu hoa phong lan và thích chơi phong lan rất nhiều. Nhưng số người sở hữu những giò lan var cho cuộc chơi thì chỉ là con số rất nhỏ so với số người thích chơi hoa phong lan. Điều quan trọng nhất để sở hữu được giò phong lan loại nào, giá trị bao nhiêu… thì lại hoàn toàn phụ thuộc vào độ đam mê và khả năng tài chính của chủ nhân. Ví dụ, một người đang có khối tài sản hàng trăm tỉ đồng, họ có thể chi vài chục tỉ cho sự đam mê lan var là điều hoàn toàn dễ hiểu.

Bản chất của sự nghi vấn về những phi vụ giao dịch lan var bạc tỉ hay sự chế giễu người bỏ bạc tỉ để chơi lan var… hầu hết là người không yêu thích hoa phong lan hoặc người chưa có nhiều tiền như người đang bỏ bạc tỉ để chơi lan var.

Nói về sự đam mê, thì ở người Việt Nam không chỉ có những người chơi lan var mới làm “nổi sóng” dư luận. Từng có những người đam mê chim cảnh, họ sở hữu chú chim vành khuyên đột biến gen được trả giá hàng chục nghìn USD, nhưng chủ nhân thẳng thừng tuyên bố rằng, nửa tỉ cũng không bán! Hay tại sao có đại gia chi hàng chục tỉ để mua một chú cái Koi, trong khi người chưa có nhiều tiền hoặc người không có đam mê chơi cá cảnh có quan điểm rằng: Cá chỉ để rán hoặc nấu canh!?

Nguyễn Khuê