F-35 chiếm lĩnh thị trường máy bay chiến đấu Châu Á?

Châu Á có rất nh?ều lựa chọn như Rafale của Pháp, Gr?pen của Thụy Đ?ển, Su-30 của Nga, song loạ? máy bay nhận được quan tâm nh?ều nhất là F-35 JSF do Mỹ chế tạo.

Nhà ngh?ên cứu quốc phòng R?chard A. B?tz?nger thuộc V?ện Ngh?ên cứu Quốc tế S. Rajaratnam (RSIS) vừa có bà? v?ết đánh g?á về thị trường máy bay ch?ến đấu toàn cầu trong tương la?. Theo ông B?tz?nger, gần như mọ? lực lượng không quân ở châu Á đều sẽ mua máy bay ch?ến đấu mớ? trong thập kỷ tớ?, và tất cả đều muốn có được loạ? máy bay tốt nhất. Châu Á có rất nh?ều lựa chọn như Rafale của Pháp, Gr?pen của Thụy Đ?ển, Su-30 của Nga, song loạ? máy bay nhận được quan tâm nh?ều nhất là F-35 JSF do Mỹ chế tạo.

F-35 h?ện là máy bay ch?ến đấu “thế hệ thứ 5” duy nhất đang được chào bán trên thị trường vũ khí toàn cầu. Tất cả các loạ? máy bay khác, tốt nhất trên thị trường, đều chỉ là “thế hệ 4+”, trong kh? các máy bay được gọ? là thế hệ thứ 5, như T-50 của Nga hay J-31 của Trung Quốc vẫn đang trong g?a? đoạn phát tr?ển. F-35 quả thực có rất nh?ều lợ? thế: khả năng tàng hình cao, khả năng ch?ến đấu đa chức năng vớ? kỹ thuật đ?ện tử hàng không, cảm b?ến và vũ khí h?ện đạ?, kh?ến nó có vị trí hàng đầu trong “cuộc cách mạng mạng lướ?-trung tâm ở lĩnh vực quân sự”.

Đến nay, 6 nước đố? tác gồm Mỹ, Anh, Hà Lan, Austral?a, Israel và Italy, cùng 2 nước châu Á là Nhật Bản và Hàn Quốc, đều đã ký hợp đồng mua hoặc thông báo ý định mua loạ? máy bay này. Canada, Đan Mạch, Na Uy và Thổ Nhĩ Kỳ cũng nh?ều khả năng sẽ mua F-35.

Vấn đề ở đây là l?ệu F-35 có t?ếp tục duy trì sự thành công này hay không?

Dù là loạ? máy bay ch?ến đấu h?ện đạ? nhất đang được chào bán ở thị trường vũ khí thế g?ớ?, F-35 cũng đố? mặt vớ? nh?ều thách thức kh? muốn ch?ếm thị phần xuất khẩu, đặc b?ệt ở châu Á. Trước t?ên, F-35 quá đắt. R?chard Aboulaf?a, nhà phân tích hàng không thuộc công ty tư vấn Teal Group, ước tính g?á thành một ch?ếc F-35 lên tớ? 125 tr?ệu USD. Trong kh? đó, g?á mua 1 ch?ếc Gr?pen của Thụy Đ?ển hay F-16 của Mỹ chỉ từ 35 đến 50 tr?ệu USD. Ông Aboulaf?a lưu ý mớ? chỉ có 7 nước trên thế g?ớ? từng mua máy bay t?êm kích của nước ngoà? vớ? g?á hơn 65 tr?ệu USD/ch?ếc.

Hệ quả là không nh?ều quốc g?a có khả năng mua được F-35. Chẳng hạn như Nhật Bản đang cân nhắc hoãn mua F-35 do ch? phí tăng. Rất có thể Indones?a, Malays?a, và Thá? Lan, sẽ chỉ mua Gr?pen, Su-30, hoặc F-16 đờ? cũ.

Bên cạnh đó, F-35 vẫn là một lựa chọn mạo h?ểm lớn. Theo bà? v?ết của tạp chí "Van?ty Fa?r" trong số ra hồ? tháng 9, chương trình sản xuất F-35 đã chậm ít nhất 7 năm so vớ? kế hoạch ban đầu và vẫn đang tìm cách vượt qua các rào cản kỹ thuật, đặc b?ệt trong phần mềm và h?ển thị trên mũ ph? công. Ch? phí phát tr?ển cũng tăng vọt do yêu cầu của Thủy quân Lục ch?ến Mỹ muốn có ph?ên bản F-35 cất cánh theo ch?ều thẳng đứng. Tuy nh?ên, theo đ?ều khoản “phát tr?ển đồng quy”, Không quân Mỹ đang t?ếp nhận đợt F-35 đầu t?ên, thậm chí ngay cả kh? nó vẫn chưa được thử ngh?ệm bay đầy đủ.

Phả? thừa nhận rằng F-35 có ưu thế hơn nh?ều so vớ? các loạ? máy bay t?êm kích h?ện hành khác trên thị trường, đặc b?ệt trong lĩnh vực công nghệ tàng hình và tổng hợp cảm b?ến.

Song, trên thực tế có bao nh?êu lực lượng không quân thực sự cần đến những năng lực như vậy, vớ? g?á thành cao và những ẩn số kỹ thuật như vậy? Dù F-35 nh?ều khả năng sẽ thống trị thị trường máy bay ch?ến đấu công nghệ cao trong và? thập kỷ tớ?, cánh cửa vẫn đang mở cho các loạ? máy bay rẻ t?ền hơn.

Theo Báo T?n tức