
Ngày 21/3, Tòa án Melbourne, bang Victoria (Australia) đã mở phiên phAustralia thẩm theo đơn kháng cáo của bà Sakina Muhammad Jan (49 tuổi). Người phụ nữ bị cáo buộc đã ép con gái - Ruqia Haidari (21 tuổi ) kết hôn với Mohammad Ali Halimi vào cuối năm 2019.
Trước đó, Ruqia Haidari đã từ chối cuộc hôn nhân, nói rằng không muốn kết hôn cho đến khi mình 27 hoặc 28 tuổi vì thích theo đuổi việc học và tìm việc làm. Tuy nhiên, bà Jan bị cáo buộc đã nói "Tôi có thể quyết định thay cô... bất kể thế nào, cô cần phải nghe lời tôi", đồng thời đưa ra tối hậu thư, kết hôn hoặc bị đuổi khỏi nhà.
Khoảng sáu tuần sau khi chuyển đến Perth bước vào hôn nhân, cô đã bị chồng sát hại. Người chồng, Halimi bị kết án tù chung thân vào năm 2021 và bà Jan trở thành người mẹ đầu tiên ở đất nước này bị kết án theo luật hôn nhân cưỡng bức.
Hồi tháng 12/2024, bà bị kết án ba năm tù. Bà có thể được ân xá sau 12 tháng và nộp phạt 2.500 AUD, và tuân thủ cam kết cải tạo tốt trong 24 tháng.
Bà Sakina Muhammad Jan (thứ hai từ trái) xuất hiện tại tòa sơ thẩm hồi tháng 12/2024. Ảnh: Guardian
Trong đơn kháng cáo, luật sư của bà Jan nói tòa đã phạm sai lầm khi cân nhắc bản án, khi không tính đến cuộc sống khó khăn, những vấn đề về sức khỏe tâm thần của bị cáo và tác động đến những thành viên còn lại của gia đình.
Vị luật sư cho biết, thân chủ của mình là người Hazara, một nhóm thiểu số bị đàn áp ở Afghanistan. Bà sinh ra trong cảnh thiếu thốn, bất ổn, không được học hành, kết hôn khi còn trẻ.
Bà Jan cùng gia đình chạy trốn sang Pakistan, sống 13 năm trong trại tị nạn và định cư tại Australia với tư cách người tị nạn. Bà không nói được tiếng Anh.
Bà Jan được miễn ra hầu tòa tại Tòa PhAustralia thẩm ở Melbourne vào thứ sáu và vụ việc đã được giải quyết nhanh chóng. "Hôn nhân cưỡng ép là hành vi vi phạm nghiêm trọng quyền con người", thẩm phán phân tích trong quyết định bác đơn kháng cáo.
Thẩm phán Emerton và Taylor nhận định hôn nhân cưỡng ép là một sự vi phạm nhân quyền. Hành vi của bà Jan là một ví dụ điển hình cho tội danh này. Họ đồng ý rằng bà Jan rất hối hận về cái chết của con gái và bà không có lý do nào để nghĩ rằng con mình sẽ bị sát hại.
Dù vậy, các thẩm phán cho rằng hôn nhân cưỡng ép tiềm ẩn nhiều rủi ro, vì vậy cái chết của Haidari là "không lường trước được nhưng không phải là không thể xảy ra".
Trong khi đó, Thẩm phán Christopher Boyce lại cho rằng bản án của Jan là quá mức và hình phạt vượt xa tỷ lệ tương xứng. Ông Boyce đề xuất giảm án cho bà Jan xuống còn 12 tháng quản chế. Tuy nhiên, quyết định này đã bị bác bỏ bởi đa số phiếu của Thẩm phán Emerton và Taylor.
Bà Sakina Muhammad Jan khi bị bắt. Ảnh: 1News
Luật cưỡng ép kết hôn đã được đưa vào quốc hội liên bang vào năm 2013 và chính quyền đã cảnh báo về sự gia tăng các vụ việc liên quan đến trẻ em gái và phụ nữ trẻ.
Chỉ huy Cảnh sát Liên bang Australia cho biết số lượng khiếu nại về hôn nhân cưỡng bức đang gia tăng, với 90 vụ được báo cáo lên cơ quan này trong năm 2023.
Tuy nhiên, các nhà chức trách cũng cho biết tội phạm này thường không được báo cáo vì mọi người không biết mình là nạn nhân hoặc sợ hãi không dám lên tiếng.