Dọn bàn thờ cuối năm thế nào là đúng cách?

Lau dọn bàn thờ cuối năm là việc quan trọng và linh thiêng, không phải ai cũng tùy tiện thực hiện được, điều quan trọng là làm các bước tuần tự như sau và nhớ phải thành tâm.

Nên lau dọn bàn thờ cuối năm vào ngày, giờ nào?

Nhiều người cho rằng nên làm việc này vào những ngày ông Táo lên trời, tức sau lễ cúng 23 tháng Chạp. Theo quan niệm dân gian, đây là lúc ông Táo vắng mặt nên việc lau dọn không làm phiền đến ngài. Một số ý kiến khác lại cho rằng lễ tiễn ông Công ông Táo chầu trời bắt đầu chuỗi nghi lễ thờ cúng cuối năm Âm lịch nên lau dọn bàn thờ phải được tiến hành khi chuẩn bị cho lễ cúng này, thường là vào buổi sáng 23 tháng Chạp.

Lau dọn bàn thờ cuối năm vào ngày nào tùy quan niệm, thói quen của từng gia đình hoặc tập quán của địa phương, không có "quy định" thống nhất. Nếu lau dọn bàn thờ sau 23 tháng Chạp, bạn nên lưu ý hoàn thành công việc này trước lễ cúng tất niên. Đây là lễ cúng quan trọng, gần như ngay sau đó là lễ cúng giao thừa, cúng ngày Nguyên đán.... nên bàn thờ cần phải ở trạng thái sạch sẽ, bày biện đầy đủ.

Theo các nhà phong thủy, việc lau dọn bàn thờ nên thực hiện thường xuyên để duy trì sự linh thiêng và sạch sẽ của không gian thờ cúng, tạo ra môi trường có năng lượng tích cực, không nhất thiết phải đợi đến cuối năm hay ngày cúng ông Táo.

Việc lau dọn bàn thờ nên thực hiện thường xuyên để duy trì sự linh thiêng và sạch sẽ.

Cách thức và trình tự sái tịnh bàn thờ đúng chuẩn

Chọn người tiến hành lau dọn: Ai cũng có thể bao sái ban thờ. Nhưng nếu trong nhà chọn được người chỉn chu, có tâm trong công việc thờ cúng thì rất tốt. 

Thỉnh lời xin phép trước khi lau dọn: Trước khi sái tịnh bàn thờ, người xưa thường tắm rửa sạch sẽ, chuẩn bị đĩa hoa quả đặt lên, sau đó thắp một nén hương thông báo cho tổ tiên và thần linh biết ngày hôm nay sẽ thu dọn bàn thờ, mời tổ tiên và thần linh tạm lánh sang một bên để con cháu thực hiện công việc. 

Sau đó, đợi hương tàn hãy bắt đầu công việc.

Cách tỉa chân hương cuối năm

Ông cha ta quan niệm, bàn thờ là nơi cư ngụ của hương hồn tiên tổ và nơi ngự tới của các vị thần, cần duy trì sự sạch sẽ, gọn gàng, tôn nghiêm trước những nghi lễ đặc biệt.

Cuối tháng Chạp và đầu tháng Giêng có nhiều lễ cúng quan trọng, vì thế không gian thờ cần được lau dọn cẩn thận.

Sau một năm, chân hương cắm trong lư, bát hương cũng đã đầy, lau dọn bàn thờ cuối năm cũng bao gồm việc rút tỉa chân hương để chào đón năm mới với nhiều phát đạt, yên vui nhờ phúc ẩm tổ tiên và sự hộ trì của thần, Phật. Vì vậy việc rút tỉa chân hương cũng cần được làm một cách cẩn thận và đầy đủ sự tôn kính. 

Bài khấn xin phép lau dọn bàn thờ 

Nam mô A Di Đà Phật (3 lần)

Tín chủ tên là... ngụ tại... Hôm nay ngày... tháng... năm...  Tín chủ xét thấy bản thân mình chưa chu toàn nên để hương án bị bụi, xin thành tâm sám hối. Tín chủ xin kính cáo với chư vị (tùy theo bàn thờ đó thờ thần linh, hộ pháp hay gia tiên… để nêu), chọn được ngày lành tháng tốt hôm nay xin cho phép được sái tịnh để cho bàn thờ được trang nghiêm thanh tịnh, kính mong các chư vị chứng minh và gia hộ.

Mong các vị độ cho con lau dọn được khang trang mỹ hảo, cho hương án được an chính vị, cho âm phần được an yên, cho gia cư được lạc thổ. Chúng con người trần mắt thịt, tội lỗi đầy thân, chỉ biết kính cẩn tâm thành nếu có gì si mê lầm lỡ kính xin được tha thứ bỏ quá đại xá cho. (Xong vái 3 vái).

Lưu ý khi lau dọn ban thờ

Chổi quét hoặc khăn lau ban thờ thường được dùng riêng, mới. Nước lau ban thờ trước tiên là nước sạch, ấm. Sau đó dùng rượu trắng với gừng hoặc nước ngũ vị hương để lau sạch ban thờ.

Chuẩn bị bàn to và cao, phủ vải hoặc giấy đỏ, hạ đồ thờ cúng (bài vị, di ảnh, bình hoa, chén nước xuống) rồi để ngay ngắn toàn bộ đồ thờ cúng lên bàn.

Khi lau bát hương, bài vị phải lấy tay giữ không cho xoay rồi lấy khăn sạch, ẩm thấm rượu pha gừng giã nhỏ, nước hoa, ngũ vị hương… lau cho sạch. 

Lưu ý khi lau dọn ban thờ.

Tùy điều kiện, gia chủ có thể tiến hành lau dọn ban thờ tổ tiên vào ngày khác nhau, miễn là trước 30 Tết. Trước khi thực hiện công việc này, theo quan niệm dân gian, con cháu thường thắp hương, đọc văn khấn để xin phép các cụ, tổ tiên. Khung giờ thực hiện tốt nhất là 6h – 11h55 phút trưa hoặc 13h – 17h55 phút. Lưu ý, gia chủ tránh tiến hành vào 12h trưa và sau 6h tối.

Chuẩn bị đồ cúng theo đủ 5 phần:

Nến: tượng trưng cho lửa – sự ấm cúng trong nhà; Hương: thắp nén tâm hương – tấu lời bái bạch; Hoa: sắc hoa giăng bủa; Quả: đĩa ngũ quả dâng lên bề trên; Thực: đồ cúng cho bề trên hưởng dụng, theo đúng quan niệm “trước cúng sau ăn”. Ăn gì thì cúng nấy, đồ cúng cơ bản là xôi gấc, gà, bánh kẹo, đồ chay.

Khi tỉa bớt chân hương, gia chủ sẽ rút từng chút một cho tới khi còn một số lẻ trong bát hương (thường là 3, 5, 7, 9). Số còn lại sẽ được mang đi hóa thành tro; đổ xuống sông hoặc vùi vào gốc cây. Cần lưu ý, tuyệt đối không được vứt chân hương hoặc các đồ thờ cúng khác vào thùng rác hoặc nơi ô uế.

Kế đến lấy một khăn sạch khô lau dọn tàn từ chân hương cũ rơi xuống, rồi dùng khăn ngâm rượu gừng lau lại một lần xung quanh bát hương là hoàn thành. Lấy khăn khô lau và thu dọn quơ toàn bộ bụi, tro trên bàn thờ xuống. Lấy một khăn sạch khác cũng đã ngâm rượu, lau lại toàn bộ ban thờ, sau đó lại dùng khăn khô lau lại một lần nữa.

Giặt lại đồ thờ cúng, thay nước, thay chum gạo muối (nếu có ), xong khấn xin thỉnh các ngài về và báo cáo đã xong.

Thông tin bài viết chỉ mang tính tham khảo, chiêm nghiệm!