Đề xuất phạt đến 10 triệu đồng nếu không ngăn người khác hút thuốc lá

Thông tin trên báo Pháp luật TP.HCM, Bộ Y tế đang xây dựng dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 77/2013 quy định chi tiết thi hành Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá về một số biện pháp phòng, chống tác hại của thuốc lá và Nghị định 117/2020 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế.

Theo đó, dự thảo quy định phạt tiền từ 3 đến 5 triệu đồng đối với hành vi sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, thuốc lá thế hệ mới khác.

Phạt tiền từ 5 đến 10 triệu đồng đối với hành vi biết rõ người khác sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, thuốc lá thế hệ mới khác tại địa điểm thuộc quyền chiếm hữu của mình hoặc do mình quản lý mà không ngăn cản hoặc báo cơ quan có thẩm quyền xử lý.

Hút thuốc lá gây nhiều tác hại đến sức khỏe con người. Ảnh minh họa 

Theo Bộ Y tế, hiện nay tỉ lệ sử dụng thuốc lá điếu của nam giới trưởng thành tại Việt Nam đang rất cao (41,1%). Việt Nam là một trong 15 quốc gia có tỉ lệ nam giới trưởng thành hút thuốc lá nhiều nhất trên thế giới.

"Bằng rất nhiều nỗ lực, công sức và kinh phí của nhiều cấp, nhiều ngành từ trung ương đến địa phương, tỉ lệ hút thuốc lá điếu thông thường đã giảm đáng kể", Bộ Y tế cho hay.

Tuy nhiên, kết quả điều tra trong những năm qua về tình hình sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng theo các nhóm tuổi, giới tính cho thấy tỉ lệ sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng gia tăng nhanh chóng. Đặc biệt, có xu hướng gia tăng sử dụng sản phẩm này ở trẻ em gái.

Liên quan đến tác hại của thuốc lá, báo Dân trí dẫn lời Thạc sĩ Đinh Thị Thu Thủy, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Y tế) chia sẻ tại một hội thảo mới đây, theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), sử dụng thuốc lá gây ra tới 28 nhóm bệnh. Hút thuốc lá gây ra nhiều bệnh mạn tính và nan y. Hút thuốc lá là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu, nhưng hoàn toàn có thể phòng tránh được.

Trong khói thuốc lá có 69 chất gây ung thư, các bệnh tim mạch, các bệnh về hô hấp và ảnh hưởng sức khỏe sinh sản cả nam và nữ. Ước tính cứ 2 người hút thuốc lá sẽ có 1 người chết sớm, trong đó một nửa ca tử vong xảy ra ở tuổi trung niên (39-65).

Sử dụng thuốc lá gây nên hơn 8 triệu ca tử vong mỗi năm trên toàn thế giới. Tại Việt Nam, mỗi năm có hơn 100.000 ca tử vong do hút thuốc chủ động và phơi nhiễm với khói thuốc thụ động.

Mặc dù tỷ lệ hút thuốc giảm nhưng số người sử dụng thuốc lá gia tăng, sản lượng cũng tăng từ 4.355 triệu bao (2008) lên 7.533 triệu bao (2023).

Theo Pháp luật TP.HCM, trong 2 năm gần đây, Bộ Công an đã khởi tố tội phạm về thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng có ma túy. Cụ thể, năm 2023 khởi tố 86 vụ/155 người; riêng quý I năm 2024 đã khởi tố 33 vụ/73 người.

Như vậy, chỉ một quý của năm 2024, số người bị khởi tố đã gần bằng 1/2 của cả năm 2023. Điều này cho thấy sự gia tăng nhanh chóng, báo động các vi phạm này.

Mặt khác, năm 2023, số người nhập viện do ngộ độc, bệnh vì thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng là 1.224 người.

Bên cạnh đó, thực tế cũng xuất hiện sản phẩm lai giữa thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng, còn gọi là thuốc lá thế hệ mới khác, cho thấy xu hướng phát triển ngày càng nhanh, đa dạng, phức tạp và tinh vi của các sản phẩm gây hại, gây nghiện này.