Thận đóng vai trò thiết yếu trong cơ thể, lọc máu, loại bỏ chất thải và chất lỏng dư thừa. Thận cũng thực hiện nhiều chức năng quan trọng khác như cân bằng điện giải, điều hòa huyết áp, kích hoạt vitamin D (giúp hấp thụ canxi và giữ cho xương chắc khỏe) và giúp cơ thể sản xuất hồng cầu.
"Các triệu chứng tổn thương thận thường rất khó phát hiện, và khi bạn nhận thấy chúng thì thường đã có tổn hại nghiêm trọng", tiến sĩ Jeremy Allen, một bác sĩ gia đình, cho biết, thêm rằng bạn có thể mất đến 90% chức năng thận mà không có bất kỳ triệu chứng rõ ràng nào.
Mặc dù bệnh thận thường không có triệu chứng, nhưng có một số dấu hiệu cảnh báo có thể giúp bạn phát hiện sớm, bao gồm:
Thay đổi thói quen tiểu tiện
Dấu hiệu đầu tiên là thay đổi thói quen tiểu tiện. Nhiều người nhận thấy họ đi tiểu nhiều hơn vào ban đêm, lượng nước tiểu tăng hoặc ngược lại, tiểu ít hơn bình thường, theo chuyên trang sức khỏe Healthline (Mỹ).
Một số trường hợp nước tiểu nổi bọt. Đây là biểu hiện của protein bị rò rỉ qua màng lọc thận, hay còn gọi là protein niệu. Nếu nước tiểu chuyển màu đỏ, nâu hoặc đậm thì đó có thể là dấu hiệu có máu hoặc tích tụ chất thải. Thay đổi thói quen tiểu tiện thường diễn ra từ từ nên dễ bị nhầm với mất ngủ, uống nước nhiều hoặc nhiễm trùng tiểu nhẹ.
Uống nước vẫn khát, khô miệng kéo dài.
Uống nước vẫn khát, khô miệng kéo dài
Cảm giác khát là hiện tượng ai cũng gặp, nhưng nếu uống nhiều nước mà vẫn khát, thậm chí khát nhiều hơn, nhất là về đêm hoặc sáng sớm, thì nên cảnh giác. Khi thận tổn thương, khả năng đào thải và hấp thu nước bị rối loạn. Chức năng “cô đặc nước tiểu” suy yếu khiến lượng lớn nước bị thải ra ngoài, gây tình trạng “càng uống càng khát”. Thêm vào đó, rối loạn hormone chống bài niệu cũng khiến cơ thể mất khả năng điều chỉnh nhu cầu nước.
Tăng cân bất thường
Nhiều người chỉ phát hiện bệnh thận khi cân nặng tăng bất thường do nước tích tụ trong cơ thể. Khi thận không đào thải được nước, tình trạng phù ở chân, bụng, mặt sẽ khiến cân nặng tăng nhanh. Việc theo dõi cân nặng mỗi sáng, nhất là khi kèm khát nước, tiểu tiện bất thường hay mệt mỏi, giúp phát hiện sớm vấn đề.
Mệt mỏi, yếu người
Khi thận không còn lọc hiệu quả, độc tố tích tụ trong máu làm giảm ô xy đến tế bào, khiến người bệnh cảm thấy kiệt sức, lờ đờ hoặc khó tập trung. Thận yếu cũng khiến giảm tiết erythropoietin, loại hoóc môn kích thích sinh hồng cầu, dẫn đến thiếu máu nhẹ, gây mệt mỏi kéo dài.
Nhiều người trẻ thường gán cảm giác này cho công việc quá tải hoặc thiếu ngủ mà không biết rằng đó có thể là biểu hiện sớm của bệnh thận.
Mặt phù nề, nhất là buổi sáng
Phù mặt, đặc biệt ở vùng mí mắt sau khi ngủ dậy, là triệu chứng phổ biến ở bệnh nhân thận. Nguyên nhân do thận không còn điều hòa tốt cân bằng điện giải, đặc biệt là natri. Lượng natri dư thừa giữ lại nhiều nước trong cơ thể, gây sưng phù. Nếu thận bình thường, phù có thể do ăn mặn, đứng lâu hoặc thiếu ngủ, nhưng nếu kèm theo bất thường về nước tiểu thì nên kiểm tra chức năng thận sớm.
Buồn nôn hoặc chán ăn.
Buồn nôn hoặc chán ăn
Khi chất thải tích tụ trong hệ thống do thận không lọc ra được, nó có thể bắt đầu ảnh hưởng đến các bộ phận khác của cơ thể. Điều này có thể dẫn đến buồn nôn, nôn mửa và chán ăn và khiến bạn cảm thấy ốm yếu.
Xuất hiện tiểu máu
Nếu thấy nước tiểu có màu đỏ như máu sau khi uống nước, hãy xem xét các loại thực phẩm hoặc thuốc đã sử dụng. Việc tiêu thụ các thực phẩm như thanh long đỏ, củ cải đường hay thuốc bổ sung sắt có thể khiến nước tiểu có màu đỏ như máu. Tuy nhiên, nếu không sử dụng những loại thuốc hay thực phẩm trên mà vẫn xuất hiện màu đỏ trong nước tiểu thì nên đi khám bởi đây có thể là dấu hiệu khối u hệ tiết niệu hay thậm chí là ung thư bàng quang.
Ngứa, khô da
Ngứa, khô da cũng là dấu hiệu ít người ngờ đến của bệnh thận. Khi thận không loại bỏ được phosphat và ure, các chất này tích tụ trong máu, gây kích thích da và hệ thần kinh ngoại biên, dẫn đến cảm giác ngứa dai dẳng, đặc biệt về đêm.
Nghiên cứu của Tổ chức Thận Quốc gia Mỹ cho thấy ngứa do bệnh thận sẽ không thuyên giảm khi bôi kem dưỡng thông thường. Người trẻ dễ nhầm tình trạng này với dị ứng, thời tiết hoặc mỹ phẩm mà bỏ qua nguyên nhân sâu xa từ thận, theo Healthline.