Cựu điệp viên hai mang bị đầu độc bí ẩn: Quan hệ Anh - Nga căng thẳng

Giới chức Anh cảnh báo và có thể áp các lệnh trừng phạt cứng rắn hơn nếu phát hiện bất cứ dấu hiệu nào cho thấy Moscow có liên quan đến vụ cựu điệp viên Nga bị đầu độc khỏe.

Hôm 4/3, bệnh viện Salisbury, Anh đã tiếp nhận Sergei Skripal (66 tuổi) và con gái (33 tuổi) trong tình trạng nguy kịch sau khi “nghi bị phơi nhiễm với một hóa chất chưa rõ danh tính”.

Một trong hai cá nhân này từng là một cựu điệp viên người Nga nhưng hoạt động hai mang cho Anh, bị Moscow kết tội phản quốc và bị giam giữ trong năm năm. Truyền thông Anh và quốc tế xác nhận nhân vật này là Sergei Skripal.

Trước đó, vào trưa 4/3, theo thông tin của văn phòng cảnh sát vùng Wiltshire, một người đàn ông tầm 60 tuổi và một phụ nữ tầm 30 tuổi đã được tìm thấy bất tỉnh trên một băng ghế nằm trong trung tâm thương mại Malting ở Salisbury. Đại diện của cơ quan này cho biết bước đầu nhận thấy hai nạn nhân này có quen biết nhau và đều đang trong tình trạng nguy kịch.

Tờ Los Angeles Times dẫn lời các quan chức chính phủ Anh cho biết người phụ nữ đang trong tình trạng nguy kịch nói trên chính là con gái của ông Skripal. Một thông báo của cảnh sát Anh ngày 6/3 sau đó cho biết các đơn vị chống khủng bố đã tiếp nhận lãnh đạo điều tra vì “tính chất bất bình thường” của vụ án đòi hỏi chuyên môn đặc biệt.

Theo Bloomberg, ngay sau khi sự việc xảy ra, phát biểu tại Hạ viện Anh hôm 6/3, Ngoại trưởng Anh Boris Johnson nói: "Nếu có bằng chứng cho thấy Nga có dính líu, chính phủ Anh sẽ đáp trả một cách mạnh mẽ và thích đáng. Khi đó chúng ta sẽ buộc phải xét lại cơ chế trừng phạt (Nga) và áp thêm các lệnh trừng phạt khác".

Người đứng đầu ngành ngoại giao Anh cho biết, một trong các biện pháp đáp trả có thể là Anh sẽ tẩy chay World Cup tổ chức tại Nga vào mùa hè này.

Trong khi đó, Điện Kremlin cho biết, Nga sẵn sàng hợp tác với Anh để điều tra vụ việc. Khi được hỏi liệu phía Anh đã tiếp xúc với phía Nga để đề nghị hỗ trợ điều tra hay chưa, phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov nói: "Chưa có ai liên hệ với chúng tôi để đưa ra đề xuất như vậy. Tuy nhiên, Nga luôn sẵn sàng hợp tác".

Ông Peskov cũng nói thêm rằng Nga hiện chưa có thông tin chi tiết về vụ việc của Skripal cũng như liệu hiện tại Skripal mang quốc tịch nào.

Có thông tin cho rằng “chất lạ” mà Skripal và con gái ông đã tiếp xúc là fentanyl, một chất giảm đau có khả năng gây nghiện với dược tố mạnh gấp nhiều lần heroin. Theo tờ The Guardian, chất fentanyl có khả năng gây chết người chỉ với một liều lượng nhỏ.

Skripal từng là đại tá phục vụ trong Cơ quan tình báo quân đội Nga (GRU). Ông này bị bắt vào năm 2004 và kết án 13 năm tù vào năm 2006 vì tội hoạt động gián điệp cho Anh. Theo truyền thông Nga, Skripal đã nhận của tình báo Anh 100.000 USD vì “công trạng” cung cấp cho Anh thông tin về các điệp viên của GRU đang hoạt động ở các quốc gia châu Âu thời kỳ đó.

Đến tháng 7/2010, Tổng thống Nga khi đó là ông Dmitry Medvedev đã chính thức ký lệnh trả tự do cho Skripal. Đây là một phần trong thỏa thuận trao đổi điệp viên giữa Nga và Mỹ, theo đó, Nga trả tự do cho 4 điệp viên để đổi lại 10 điệp viên của mình bị an ninh Mỹ bắt giữ và buộc tội.

Đây là một trong những vụ trao đổi điệp viên lớn nhất kể từ thời Chiến tranh Lạnh. Vụ trao đổi diễn ra tại sân bay Vienna. Một trong những điệp viên Nga được trao đổi là Anna Chapman.

Nhân Văn (T/h)