Cược 5 triệu đô "đường bay vàng": Cục HKVN sợ thua hay bảo thủ?

(ĐSPL)– TS Trần Đình Bá, người đề xuất dự án "đường bay vàng"- vừa được Bộ trưởng Đinh La Thăng giao các cơ quan liên quan nghiên cứu, cho rằng do tư tưởng bảo thủ nên Cục hàng không VN đã không dám nhận lời thách cược 5 triệu đô của ông.

Sau nhiều lần ý tưởng bị bác bỏ, mới đây, dự án “đường bay vàng” - bay thẳng từ Hà Nội đến TP.HCM đi qua không phận hai nước Lào và Campuchia đã được lãnh đạo Bộ GTVT tiếp nhận và được phía Campuchia đồng ý nghiên cứu triển khai trong thời gian tới.

Trước đó, vào tháng 2/2012, TS Trần Đình Bá lại đề xuất “Dự án hạch toán kinh doanh có lãi cho Hãng Hàng không quốc gia Việt Nam (VNA) theo phương pháp Trần Đình Bá”.

Theo đó, ông Bá đề nghị thay thế các đường bay hiện tại bằng những đường bay thẳng qua lãnh thổ Campuchia, Lào và Thái Lan (đường bay Phú Quốc - Hà Nội) sẽ giúp tiết kiệm và tăng lợi nhuận cho hãng hàng không (đường bay vàng). Tuy nhiên, đề xuất của TS Bá không được chấp thuận.

Cho đến đầu năm 2014, TS Trần Đình Bá một lần nữa tiếp tục đưa ra dự án này, nhưng đã nhận được công văn trả lời từ phía Bộ GTVT, theo đó phản bác hoàn toàn dự án và những tính toán của ông.

Thế nhưng, mới đây, vào ngày 21/8, Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng đã có buổi làm việc với Phó thủ tướng Vương quốc Campuchia Sok An về xây dựng đường bay thẳng Hà Nội - TP.HCM qua không phận Campuchia và giao cho các cơ quan liên quan nghiên cứu việc triển khai cụ thể.

Như vậy, sau rất nhiều lần bị từ chối, dự án “đường bay vàng” mà TS Trần Đình Bá đề xuất cũng đã được nhìn nhận và xem xét.

Nói thêm về dự án mình đã từng ấp ủ rất lâu, TS Trần Đình Bá cho biết: “Đường bay Hà Nội - TP.HCM hiện nay đang là đường bay vòng, làm lãng phí 26 phút bay với máy bay Boeing 777, tính bình quân lãng phí 25\% chí phí sản xuất. Đường bay Hà Nội - Cần Thơ cũng lãng phí 28\%, đường bay Hà Nội - Phú Quốc lãng phí 38\%...”.

“Việc bay vòng như hiện nay đang “đốt” trên 300 triệu USD mỗi năm vốn liếng của các hãng hàng không trên đường bay nội địa. Điều này lý giải vì sao đường bay quốc tế có lãi trong khi đường bay nội thua lỗ. Với mạng đường bay vòng ở Việt Nam như hiện nay là trái với quy luật kinh tế hàng không. Để các hãng hàng không có lãi thì phải tiết kiệm, giảm giá vé cho dân và thiết lập các đường bay thẳng” – TS Bá giải thích.

TS Trần Đình Bá cũng cho biết thêm, nguyên nhân của tình trạng chậm chuyến, hủy chuyến hiện nay là do thiếu hụt nghiêm trọng số lượng máy bay.

Tính bình quân tối thiểu 2 máy bay/1 triệu dân thì Việt Nam cần có tới 180 chiếc máy bay, song hiện nay mới chỉ có 110 chiếc, như vậy chúng ta đang thiếu hụt nghiêm trọng gây nên chậm, hủy chuyến .     

“Và nếu ngành hàng không áp dụng “đường bay vàng” thì sẽ rút giúp ngắn hành trình để có thể tăng vòng, tăng chuyến, giảm ngay được 25\% lãng phí, đồng thời tăng thêm được 25\% năng lực vận tải. Như vậy Hàng không được “lợi đơn lợi kép” khi các hãng hàng không có lãi, mà lại tăng được năng lực vận tải, giảm thiểu được chậm chuyến, hủy chuyến” – TS Bá nhấn mạnh.

Cũng liên quan đến dự án “đường bay vàng”, TS Trần Đình Bá cho biết trước đó đã từng đưa ra lời thách đấu 5 triệu USD (tương đương khoảng 90 tỷ lúc bấy giờ) với Cục Hàng không Việt Nam về bài toán hiệu quả kinh tế của dự án này.

Không đồng tình với lập luận của Cục Hàng không khi cho rằng dự án “đường bay vàng” là không có cơ sở khoa học, tính toán chưa chính xác, TS Bá đã thách cược 5 triệu USD với Cục Hàng không Việt Nam trên tinh thần "trách nhiệm của công dân" và tính khoa học. Nếu Cục Hàng không chứng minh việc tính đúng hiệu quả đường bay vàng như số liệu (sai số cho phép 5\%) đã báo cáo Thủ tướng và công bố trên báo chí thì ông Bá sẽ trả toàn bộ số tiền cược 5 trịêu USD.

Ngược lại, nếu ông chứng minh được hiệu quả "đường bay vàng" Hà Nội - TP.HCM cao hơn 20\% số liệu của Cục Hàng không thì Cục Hàng không sẽ thua ông 5 triệu USD.

Tuy nhiên vào thời điểm đó, Cục Hàng không cho rằng, đề nghị thách cược của ông Bá là thiếu nghiêm túc và “cơ quan Nhà nước không có trách nhiệm giải quyết các vấn đề liên quan đến cá cược cá nhân”.

"Tôi nghĩ do tư tưởng bảo thủ của Cục Hàng không, nên họ mới cho việc tôi thách cược là thiếu nghiêm túc, và không đường đường chính chính nhận lời thách đố của tôi", TS Bá cho hay.

Về hiệu quả của dự án, TS Bá cũng nhấn mạnh thêm, dự án “đường bay vàng” sẽ tăng cường khai thác không lưu giữa ba nước Đông Dương và các nước ASEAN trong việc khai thác tài nguyên không gian, cùng nhau phối hợp quản lý tốt không lưu và không phận phục vụ phòng thủ quốc gia cho mỗi nước ,

“Đường bay vàng” cũng sẽ giúp giảm thời gian đi lại, tăng năng lực vận tải và sức cạnh tranh của Hàng không quốc gia phục vụ sức cơ động cho quốc phòng, an ninh để đáp ứng mọi nhiệm vụ” – TS Bá khẳng định.