Dự đoán được tình hình trên, Cục Hải quan Tp.HCM đã xác lập các chuyên án và kế hoạch đấu tranh trọng điểm về ma túy trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 bùng phát. Qua đó, đã chủ trì và phối hợp các lực lượng chức năng liên quan trên địa bàn, phát hiện kiểm tra và bắt giữ nhiều vụ vận chuyển trái phép các chất ma túy từ Lào, Campuchia xâm nhập qua các cửa khẩu đường bộ vận chuyển về Tp.HCM sau đó xuất tiếp sang nước khác bằng đường không. Thực hiện các chuyên án, kế hoạch trên, đơn vị đã phát hiện và thu giữ số lượng lớn ma túy trái phép đi qua tuyến hàng không, bưu chính quốc tế.
Theo đó, những tháng đầu năm 2021, Cục Hải quan Tp.HCM liên tiếp phát hiện và bắt giữ nhiều vụ nhập khẩu, xuất khẩu hàng hoá có chứa chất ma tuý qua đường hàng không, chuyển phát nhanh dưới dạng quà biếu phi mậu dịch gồm cần sa nhập khẩu từ các nước Mỹ, Canada và ma túy tổng hợp loại MDMA dạng viên nén (thuốc lắc) từ các nước châu Âu. Qua phân tích tình hình bắt giữ cho thấy, từ cuối quý I/2021, thuốc lắc từ châu Âu nhập về Tp.HCM đã giảm hẳn do liên tục bị Hải quan phát hiện thu giữ, nay đã chuyển hướng về các tỉnh, thành phố khác và cũng đã bị các lực lượng Công an, Hải quan phát hiện phối hợp bắt giữ tại Hà Nội, Nam Định, Hải Dương, Bình Dương… với số lượng lớn trong quá trình thực hiện kiểm tra, giám sát, kiểm soát hải quan đối với tuyến đường chuyển phát nhanh.
Tháng 6/2021, qua theo dõi, đã phát hiện 10 bưu kiện quà biếu phi mậu dịch nhập khẩu có nghi vấn do cùng một đối tượng gửi từ Pháp gửi về Tp.HCM thông qua dịch vụ chuyển phát nhanh và điểm đến cuối cùng là các tỉnh Bình Dương và Đồng Nai vận chuyển trái phép ma túy tổng hợp. Ngày 16/8, Cục Hải quan Tp.HCM đã chủ trì (Đội Kiểm soát phòng chống ma túy và Chi cục hải quan Chuyển phát nhanh thực hiện) phối hợp với Cục Điều tra chống buôn lậu – Tổng cục Hải quan, Phòng PC04 - Công an Tp.HCM tiến hành mở kiểm tra chi tiết. Kết quả kiểm tra, các cơ quan chức năng đã phát hiện và thu giữ tổng cộng hơn 29kg ma túy tổng hợp MDMA dạng viên nén (thuốc lắc) và hơn 1,4kg ketamine. Ma túy bị phát hiện được ngụy trang tinh vi trong ruột những viên kẹo sô-cô-la (mỗi viên kẹo chứa khoảng hơn 20 viên nén MDMA), hoặc để lẫn trong các gói bánh với phương thức đóng gói bao bì, trọng lượng… giống hệt như sản phẩm thật, bằng mắt thường không thể phát hiện được.
Kết quả 7 tháng đầu năm 2021, Cục Hải quan Tp.HCM đã phát hiện, bắt giữ gần 50 vụ việc liên quan đến vận chuyển trái phép hàng cấm là ma túy, thu giữ gần 150 kg ma túy các loại.
Ma túy bị phát hiện được ngụy trang tinh vi trong ruột những viên kẹo sô-cô-la hoặc để lẫn trong các gói bánh với phương thức đóng gói bao bì, trọng lượng, bằng mắt thường không thể phát hiện được.
Để nâng cao hiệu quả đấu tranh, kiểm soát chặt ma túy qua tuyến hàng vận chuyển quốc tế trong thời gian tới, Cục Hải quan Tp.HCM đã xây dựng và triển khai các kế hoạch tăng cường công tác phòng, chống và kiểm soát ma túy, tiền chất kịp thời phát hiện và ngăn chặn các hành vi bất hợp pháp lợi dụng tình hình diễn biến của dịch Covid-19 để buôn lậu, vận chuyển trái phép chất ma túy qua địa bàn quản lý.
Theo các kế hoạch trên, thời gian tới các đơn vị trực thuộc Cục sẽ tăng cường công tác thu thập thông tin, tập trung lực lượng triển khai các kế hoạch, chuyên án về đấu tranh phòng, chống ma túy, tiền chất; kiểm soát các khâu trước, trong và sau thông quan. Ðặc biệt là trong khâu thông quan đối với hàng hóa xuất khẩu, hành lý và phương tiện xuất, nhập cảnh; không để các đối tượng lợi dụng luồng xanh, hàng vận chuyển độc lập, hàng quá cảnh, hàng phi mậu dịch, hàng chuyển phát nhanh để thực hiện hành vi vận chuyển trái phép các chất ma túy và tiền chất.
Trong đó, các biện pháp chủ yếu cần tập trung là: Xây dựng và triển khai thực hiện các kế hoạch đấu tranh phòng, chống ma túy chung giữa các đơn vị có liên quan trên tuyến đường không. Đồng thời, xác lập các chuyên án chung giữa Cục Hải quan TPHCM và Công an Thành phố tiến hành đấu tranh, xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật đối với việc các đối tượng vận chuyển trái phép ma túy qua đường chuyển phát nhanh (theo chỉ đạo của UBND-Tp.HCM theo Thông báo số 499/TB-VP ngày 19/6/2020). Với các chuyên án, kế hoạch này, sẽ xác định các tuyến và loại hình hàng hóa trọng điểm có nguy cơ cao về vận chuyển ma túy để tập trung lực lượng kiểm tra, kiểm soát, ngăn chặn.
Toàn bộ ma túy lực lượng Hải quan thu giữ được trong lô hàng vận chuyển quốc tế gửi đi Australia dưới dạng quà biếu
Ngoài ra, Cục Hải quan Tp.HCM cũng kiện toàn bộ máy, lực lượng phòng, chống ma tuý chuyên trách của đơn vị đảm bảo về số lượng và chất lượng đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chính trị trong tình hình mới. Đồng thời, đẩy mạnh thực hiện có hiệu quả các biện pháp nghiệp vụ kiểm soát hải quan, tập trung làm tốt các công tác thu thập, phân tích thông tin, điều tra cơ bản, sưu tra, xác minh, khai thác, sử dụng hiệu quả các thiết bị chuyên dùng phục vụ phòng, chống ma túy như: máy soi, máy ngửi ma túy, chó nghiệp vụ, camera giám sát… tại các khu vực trọng điểm, có lượng hàng hóa xuất, nhập khẩu, phương tiện và khách xuất, nhập cảnh lớn nhằm kịp thời phát hiện phương thức, thủ đoạn mới của tội phạm ma túy để chủ động có biện pháp đấu tranh, ngăn chặn các hoạt động mua bán, vận chuyển ma tuý qua địa bàn.
Bên cạnh đó, các đơn vị chuyên trách phòng, chống ma túy thuộc Cục sẽ tiếp tục tích cực, chủ động phối hợp kịp thời với các lực lượng chức năng của Bộ Công an, Bộ Y tế, Bộ Công thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nhằm kiểm soát chặt chẽ các hoạt động về ma túy trong hoạt động xuất nhập khẩu, không để thất thoát tiền chất, các dược phẩm, hóa chất, thuốc thú y có chứa chất ma túy và hướng thần sử dụng sai mục đích, không để tội phạm lợi dụng để sản xuất ma tuý bất hợp pháp, nhất là ma túy tổng hợp. Ðồng thời, đẩy mạnh phối hợp chia sẻ thông tin và xác lập các chuyên án chung với các lực lượng chức năng như: Công an, Biên phòng để đấu tranh, triệt phá các đường dây ma túy xuyên quốc gia, liên tỉnh từ trong nội địa ra cửa khẩu và ngược lại...
Hà Thảo