Chuyện lạ, một thôn có hàng chục “công trình thủy điện”

Không đ?ện lướ? quốc g?a, không sóng d? động, đ? lạ? vô cùng vất vả, k?nh tế còn rất khó khăn, thế nhưng hàng chục năm qua, hơn 300 ngườ? dân là đồng bào dân tộc Cor ở thôn Tây, xã Trà Sơn, huyện m?ền nú? Trà Bồng (Quảng Ngã?) vẫn có đờ? sống t?nh thần vu? vẻ. Họ có thể xem t? v?, nghe nhạc thỏa má?, nhà nhà rực ánh đèn đêm nhờ b?ết làm “thủy đ?ện”. Hầu như ngườ? nào trong thôn cũng b?ết sản xuất đ?ện.

Ngườ? Cor làm thủy đ?ện:

Cách trung tâm huyện Trà Bồng (Quảng Ngã?) chừng chục cây số theo đường ch?m bay nhưng thôn Tây, xã Trà Sơn là vùng khó khăn nhất của xã. Nơ? đây chưa có đ?ện lướ? quốc g?a. Theo con đường độc đạo từ trung tâm xã vào thôn Tây. Những dốc cao dựng đứng, mặt đường lởm chởm toàn đá, có đoạn thì nhòe nhẹt bùn đất do những cơn mưa ch?ều, kh?ến chúng tô? phả? “chân cứng đá mềm”. Sau gần một g?ờ vượt dốc, lộ? bùn chúng tô? cũng đến nơ?. Quanh co theo con đường đèo là con suố? Nang dẫn chúng tô? vào thôn Tây.

t?nmo?.vn/2013/09/19/z-1.JPG">

t?nmo?.vn/2013/09/19/z-1.JPG" alt="Chuyện lạ, một thôn có hàng chục công trình thủy đ?ện" w?dth="500" />

Mỗ? đoạn suố? có độ dốc cao thường được đặt hàng chục tuab?n phát đ?ện như thế này

Đ?ều bất ngờ nhất kh?ến tô? không h?ểu nỗ? kh? vào đến đầu thôn là những bóng đèn đ?ện ngoà? h?ên của những ngô? nhà ven đường đều đang sáng, dù lúc này trờ? đã gần trưa. Những t?ếng nhạc xập xình vọng ra từ ngô? nhà đầu thôn. Để “g?ả? mã” bất ngờ, tô? hỏ? ngay một ngườ? dân, hóa ra nguồn đ?ện thắp sáng cho toàn thôn là từ những tuab?n phát đ?ện bằng sức nước mà ngườ? dân ở đây tự mày mò, th?ết kế.

Nó? về thờ? đ?ểm h?ện d?ện của những thủy đ?ện m?n? đầu t?ên ở đây, Trưởng thôn Hồ M?nh Thư chỉ láng máng “Bà con ở đây đã b?ết sử dụng đ?ện k?ểu này khoảng và? chục năm nay rồ?, nhưng tô? không nhớ a? là ngườ? đầu t?ên nghĩ ra loạ? máy phát đ?ện này.”.

Nhà nhà làm thủy đ?ện:

Cư dân nơ? đây được th?ên nh?ên ưu á? dành tặng cho ha? con suố? men theo các tổ dân cư. Suố? Kết và Suố? Nang mang lạ? nguồn nước tướ? cho sản xuất và s?nh hoạt. Nhờ các con suố? có độ dốc lớn chạy dọc theo các khu dân cư nên ngườ? dân nơ? đây tận dụng sức nước để chạy máy phát đ?ện. Men theo một đoạn suố?, tô? thấy có nh?ều thác nước do các vực đá tạo thành. Đó cũng là nơ? đặt những ch?ếc tuab?n phát đ?ện nhờ sức nước của ngườ? dân. Có chỗ thuận lợ?, ngườ? ta đặt đến và? chục cá? máy. Đường ống dẫn nước vào máy được cột thành chùm tựa theo vách đá và những cành cây. Có đoạn ngườ? dân lắp đặt hơn 20 tuab?n phát đ?ện. Loạ? máy phát đ?ện nhỏ dùng sức nước này rất đơn g?ản. Nó gồm một môtơ có chức năng tạo ra dòng đ?ện kh? quay được gắn cánh quạt. Kh? nước được dẫn từ trên cao chảy qua máy làm cánh quạt quay và phát ra đ?ện.

t?nmo?.vn/2013/09/19/Truong\ thon\ Ho\ M?nh\ Thu\ tu\ hao\ bo?\ cach\ lam\ thuy\ d?en\ cua\ thon\ m?nh.JPG">

t?nmo?.vn/2013/09/19/Truong\ thon\ Ho\ M?nh\ Thu\ tu\ hao\ bo?\ cach\ lam\ thuy\ d?en\ cua\ thon\ m?nh.JPG" alt="Chuyện lạ, một thôn có hàng chục công trình thủy đ?ện" w?dth="500" />

Trưởng thôn Hồ M?nh Thư rất đỗ? tự hào kh? g?ớ? th?ệu về cách làm “thủy đ?ện” ở thôn mình

Chỉ vào máy cá? tuab?n đặt ở con suố? bên nhà, anh Hồ Văn T?n g?ả? thích, “Mỗ? ch?ếc máy đang được ngườ? dân ở đây dùng chỉ có công suất 2- 3kwh. Vì thế chỉ sử dụng được và? bóng đèn, t?v? và máy nghe nhạc chứ không thể nấu cơm, hay dùng tủ lạnh….”,

Máy phát đ?ện m?n? ngườ? dân ở thôn Tây, xã Trà Sơn, huyện Trà Bồng (Quảng Ngã?) dùng h?ện nay được mua từ Quảng Nam. Mỗ? tuab?n phát đ?ện này có g?á khoảng 3 tr?ệu đồng. Ngoà? ra, con phả? mua đường ống dẫn nước, dây đ?ện cũng mất chừng ấy t?ền.

 “Nhờ cây keo, cây mì, con bò, con trâu nên bà con nơ? đây cũng tích góp mua máy về để có đ?ện thắp sáng. H?ện tạ?, chỉ trừ một số ít những hộ g?a đình g?à yếu, còn hầu hết nhà nào cũng có đ?ện. Nhờ có nguồn đ?ện này mà bà con ở đây có đờ? sống văn hóa t?nh thần tạm ổn, dù k?nh tế còn rất khó khăn”- Trưởng thôn Hồ M?nh Thư ch?a sẻ.

Ngọc Nh? (t?nmo?/Do?songphapluat)