Chủ tịch Toshiba từ chức vì bê bối tỷ đô

(ĐSPL) - Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành (CEO) tập đoàn Toshiba của Nhật vừa quyết định từ chức sau khi vụ bê bối kế toán 1,2 tỷ USD của tập đoàn này bị phanh phui. 

[mecloud]dIrdyMYt99[/mecloud]

Chủ tịch kiêm CEO của tập đoàn điện tử và công nghệ Toshiba, ông Hisao Tanaka, vừa tuyên bố từ chức hôm 21/7 sau khi bị cáo buộc liên quan đến các hoạt động gian lận số liệu kế toán lên đến 1,2 tỉ USD, theo Reuters.

Trong thông báo, Chủ tịch vừa từ chức Hisao Tanaka cho biết ông Masashi Muromachi sẽ tạm thời điều hành tập đoàn. Bên cạnh đó, Toshiba cũng đang có kế hoạch thay thế hơn một nửa số thành viên hội đồng quản trị.

Cùng với ông Tanaka, Phó chủ tịch Toshiba Norio Sasaki (trước đây từng giữ vai trò Chủ tịch tập đoàn) và cố vấn Atsutoshi Nishida cũng phải từ chức sau khi các bằng chứng liên quan đến hành vi gian lận số liệu kế toán của họ được công bố.

Hôm 20/7, bản báo cáo do nhóm luật sư và kiểm toán viên Nhật Bản độc lập công bố cho biết tập đoàn Toshiba đã khai khống 1,22 tỉ USD (khoảng 151,8 tỉ yên) lợi nhuận trong khoảng thời gian từ năm 2008 đến nay, tức gấp gần 3 lần số liệu thực tế.

Nhóm chuyên gia nhận định Toshiba hiện không có cơ chế quản lý nội bộ hiệu quả, khiến nhiều hoạt động mờ ám đã và đang diễn ra trong hầu hết các bộ phận kinh doanh của tập đoàn.

Cũng trong ngày 20/7, Toshiba cho biết sẽ điều chỉnh giảm lợi nhuận một khoản ít nhất 152 tỷ Yên, tương đương 1,2 tỷ USD, sau khi bị phát hiện phóng đại lợi nhuận trong suốt nhiều năm liên tiếp.

Theo báo cáo điều tra, các nhà điều hành của Toshiba đã đặt ra những mục tiêu lợi nhuận phi thực tế, từ đó dẫn đến những sai lệch trong kế toán. Các sai lệch này đã được che giấu “một cách điệu nghệ". Tuy vậy, các sai lệch này vẫn bị phát hiện bởi một cuộc điều tra do một bên thứ ba độc lập tiến hành.

Theo đó, đương kim CEO của Toshiba, ông Tanaka và hai người tiền nhiệm là Sasaki và Nishida đã tìm cách trì hoãn đưa các khoản thua lỗ vào sổ sách.

Với kết quả điều tra này, Toshiba cho biết sẽ cắt giảm lợi nhuận đã được báo cáo của hơn 6 năm để đưa lợi nhuận trên báo cáo về đúng với con số thực tế.

Từ khi Toshiba lần đầu tiên công bố tiến hành cuộc điều tra kế toán vào hôm 8/5 tới nay, giá cổ phiếu hãng này đã giảm 20\%, trong khi chỉ số Nikkei 225 của thị trường chứng khoán Nhật tăng 7\%.

Đầu tiên, Toshiba phát hiện sai lệch kế toán liên quan tới các dự án hạ tầng của công ty, thuộc các lĩnh vực hạt nhân, thủy điện, thiết bị điện gió, kiểm soát không lưu và hệ thống đường sắt. Sau đó, hãng bổ nhiệm một ủy ban độc lập để mở rộng điều tra sang các lĩnh vực sản phẩm nghe nhìn, máy tính cá nhân (PC) và sản xuất con chip.

Các nhà điều tra phát hiện ra rằng, việc làm sai lệch sổ sách kế toán ở Toshiba đã diễn ra dưới 3 đời CEO liên tiếp, gồm đương kim CEO Tanaka, và hai người tiền nhiệm Sasaki (2009-2013) và Nishida (2005-2009).

Cả ba vị CEO này đều gây sức ép đòi đạt mục tiêu doanh số cao, nhất là sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008. Báo cáo điều tra cũng nói rằng Toshiba có một hệ thống mà theo đó CEO có quyền đặt ra “thử thách” cho cấp dưới chinh phục.

Trong một số trường hợp, “thử thách” được đưa ra không lâu trước khi kết thúc một quý hoặc một năm tài khóa, buộc cấp dưới phải trì hoãn ghi các khoản thua lỗ hoặc thúc đẩy doanh số để đáp ứng kỳ vọng của cấp trên - kết quả điều tra cho thấy.

Ông Hisao Tanaka đã cúi đầu xin lỗi trong buổi họp báo, cho rằng những người đứng đầu Toshiba “phải chịu trách nhiệm lớn nhất đối với sự việc”, đồng thời thừa nhận scandal nêu trên có thể là “vết đen lớn nhất trong suốt lịch sử 140 năm của tập đoàn”.

Giá trị cổ phiếu của Toshiba đã giảm khoảng 23\% kể từ khi vụ việc bắt đầu được kiểm tra hồi đầu tháng 4 năm nay.

Ngay lập tức, Bộ trưởng Tài chính Nhật Bản Taro Aso đã bày tỏ sự thất vọng sau khi vụ gian lận số liệu kế toán tại Toshiba bị phanh phui. Mặt khác đe dọa các nhà đầu tư nước ngoài sẽ tỏ ra dè chừng hơn với thị trường Nhật Bản, trừ khi chính phủ có các biện pháp quản lý doanh nghiệp chặt chẽ hơn.

Đây được xem là vụ khai gian số liệu kế toán lớn nhất tại Nhật Bản kể từ sau scandal gây rúng động của tập đoàn Olympus hồi năm 2011. Theo đó, Olympus, tập đoàn chuyên sản xuất camera và vật tư y tế, bị phát hiện đã công bố các báo cáo tài chính chênh lệch, có khi đến 100 tỉ yên, so với thực tế nhằm che giấu tình hình thua lỗ trong suốt khoảng thời gian từ thập niên 1990 đến năm 2011, với giá trị tổng cộng 1,7 tỉ USD theo hãng tin DPA (Đức).

Ngọc Anh (Tổng hợp)