Chính phủ đề xuất mua bán dao dài trên 20cm phải khai báo

Tại kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV nghe tờ trình và báo cáo thẩm tra dự án luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ (sửa đổi).

Bộ trưởng Công an Tô Lâm thay mặt Chính phủ trình Quốc hội dự án Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ (sửa đổi).

Dự thảo bổ sung "dao có tính sát thương cao" vào nhóm vũ khí thô sơ. Vũ khí này được định nghĩa là dao sắc hoặc nhọn có chiều dài lưỡi dao từ 20cm hoặc được hoán cải, lắp ráp để có công năng, tác dụng tương tự dao có tính sát thương cao.

Tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân khi sản xuất, kinh doanh, xuất khẩu, nhập khẩu dao có tính sát thương cao phải khai báo về số lượng, chủng loại, nhãn hiệu, tên cơ sở sản xuất với công an xã, phường, thị trấn sở tại.

Theo Bộ trưởng Tô Lâm, đề xuất này nhằm quản lý chặt chẽ, không để tội phạm lợi dụng để thực hiện hành vi phạm tội.

Thực tế trong 5 năm, toàn quốc đã phát hiện 28.715 vụ, bắt giữ 48.987 đối tượng sử dụng trái phép, vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, các loại dao và phương tiện tương tự dao. Trong đó, dao và phương tiện tương tự dao 16.841 vụ, 26.472 đối tượng.

Tội phạm sử dụng súng tự chế, vũ khí thô sơ, vũ khí tương tự vũ khí thô sơ, dao và phương tiện tương tự dao gây án đang diễn biến rất phức tạp. Riêng tội phạm sử dụng các loại dao gây án chiếm tỷ lệ rất cao, chiếm 58,6% tổng số vụ, 54% tổng số đối tượng.

Nhiều vụ đối tượng sử dụng dao nhọn, dao sắc, dao sắc nhọn có tính sát thương rất cao (dao bầu, dao phay, dao quắm…) giết người với tính chất rất manh động, tàn ác, dã man gây bức xúc dư luận xã hội, hoang mang, lo lắng trong nhân dân.

Dự thảo Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ trình Quốc hội có quy định dao có tính sát thương cao là vũ khí thô sơ. (Ảnh: PLO)

Trong khi đó, các loại dao luôn có sẵn trong cuộc sống hằng ngày để phục vụ lao động, sản xuất, sinh hoạt nhưng khi phát sinh mâu thuẫn đối tượng sẵn sàng sử dụng dao để tấn công nạn nhân nhằm giải quyết mâu thuẫn.

Thực tế quá trình điều tra các vụ án cho thấy, chỉ xử lý hình sự được khi có đủ căn cứ kết luận đối tượng phạm tội về các tội danh khác như: Giết người, cướp tài sản, cố ý gây thương tích…, không xử lý được đối tượng về hành vi tàng trữ, sử dụng trái phép vũ khí vì Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ không quy định dao là vũ khí.

Nếu không kịp thời ngăn chặn, xử lý nghiêm đối với các đối tượng trên sẽ tiềm ẩn nguy cơ gây mất an ninh, trật tự; vì vậy cần thiết phải sửa đổi, bổ sung các khái niệm về vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ để bảo đảm phù hợp với thực tiễn.

Trình bày báo cáo thẩm tra ngay sau đó, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng - An ninh Lê Tấn Tới cho biết, đa số ý kiến trong ủy ban cơ bản nhất trí với các khái niệm, đặc biệt là khái niệm vũ khí quy định tại dự thảo luật.

Dự thảo luật bổ sung quy định các loại vũ khí thô sơ khi trang bị cho lực lượng vũ trang nhân dân và các lực lượng khác để thi hành công vụ hoặc không được trang bị cho các đối tượng theo quy định nhưng sử dụng trái pháp luật là vũ khí quân dụng là phù hợp, nhằm phòng ngừa tội phạm xâm phạm tính mạng, sức khỏe của con người và người thi hành công vụ.

Dù vậy, cũng có ý kiến cho rằng, việc giải thích từ ngữ gắn với tiêu chí "mục đích sử dụng" dẫn đến khó phân biệt rạch ròi giữa các loại vũ khí. Ngoài ra, một số quy định tại dự thảo có sự trùng lặp và không thống nhất về nội hàm khái niệm. Các ý kiến này đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc chỉnh lý các quy định của dự thảo luật để bảo đảm sự phù hợp, đồng bộ và thống nhất.