Chân dung ứng cử viên tổng thống hàng đầu Ukraina

AFP đưa tin, tỷ phú Petro Poroshenko có thể sẽ trở thành tân Tổng thống Ukraina trong cuộc bầu cử quyết định sẽ diễn ra vào Chủ Nhật (25/5). Các cuộc khảo sát cho thấy, vị doanh nhân 47 tuổi đang dẫn trước ứng viên tai tiếng nhưng nặng ký là cựu Thủ tướng Ukraina, bà Yulia Tymoshenko.

Petro cam kết sẽ tìm một biện pháp ngoại giao đưa đất nước thoát khỏi khủng hoảng và thiết lập trở lại các mối quan hệ với Nga.

“Nếu thắng cử, tôi sẽ giải quyết cuộc khủng hoảng với Nga trong vòng ba tháng”, Petro nói với các sinh viên trong một chuyến vận động tranh cử tới thành phố Kharkov, miền đông Ukraina, vào tuần trước.

Petro cho biết, ông đã lên kế hoạch tổ chức một cuộc họp bốn bên, bao gồm Ukraine, Liên minh Châu Âu (EU), Nga và Mỹ để đề ra "một kế hoạch hành động, một lộ trình  vì sự ổn định”, sau khi cuộc bầu cử kết thúc.

Vị tỷ phú với vóc người cao ráo này là một trong 10 người giàu nhất Ukraina với khối tài sản ước tính khoảng 1,3 tỷ USD, theo tạp chí Forbes. Tạp chí này mô tả ông giống như Willy Wonka của Ukraina.

Poroshenko là người duy nhất công khai ủng hộ phong trào biểu tình chống chính phủ lật đổ cựu Tổng thống Vickto Yanukovich, mặc dù lúc đó ông là Bộ trưởng Kinh tế dưới thời Yanukovich.

“Poroshenko thực sự là một ứng cử viên ngay thẳng”, tổ chức Robert Schuman cho biết trong một bài phân tích về cuộc bầu cử.

“Thời kỳ chính trị gia nói dối người dân đã kết thúc”, ông phát biểu khi tuyên bố tranh cử.

Khả năng Poroshenko đắc cử càng lớn hơn khi Vitali Klitschko quyết định không ứng cử để ủng hộ ông Poroshenko.

“Ông vua chocolate” cũng là chính trị gia duy nhất tới Crimea trong một nỗ lực đàm phán với binh sĩ ủng hộ Nga nhưng đã bị xua đuổi trong sự giận dữ từ phía những người biểu tình.

“Tôi chắc chắn rằng một chính phủ Ukraina có trách nhiệm sẽ có thể đưa Crimea trở về. Crimea sẽ mãi là một phần lãnh thổ của người Ukraina”, Poroshenko nói về bán đảo Crimea, khu vực đã sáp nhập vào Nga hồi tháng 3.

Nhiều người đánh giá Poroshenko là một chính trị gia giàu kinh nghiệm và có khả năng thống nhất lại đất nước, khi ông có kinh nghiệm hoạt động chính trường  và đã xây dựng các mối liên hệ chặt chẽ giữa cộng đồng doanh nghiệp khắp đất nước.

Các chuyên gia nhận định ông có nhiều khả năng trúng cử hơn bà Tymoshenko, người từng bị chính quyền Yanukovich tống giam vì tội lạm quyền, cũng như các chính trị gia khác.

Không giống như các đầu sỏ chính trị khác ở Kiev, tỷ phú Poroshenko làm giàu bằng chính đôi tay mình. Lúc khởi nghiệp, ông buôn cacao, mua nhiều nhà máy pha chế và sau này, ông đã hợp nhất thành công ty sản xuất kẹo Roshen khổng lồ ở Đông Âu, cung cấp 450 tấn kẹo mỗi năm.

Ông cũng sở hữu nhiều công ty sản xuất ô tô và xe buýt, một xưởng đóng tàu và hệ thống truyền hình Kanal 5.

Một trong những khó khăn đầu tiên xảy đến năm ngoái. Do Ukraina gần ký kết một thỏa thuận với EU mà Poroshenko ủng hộ nên Nga đã cấm nhập khẩu chocolate từ công ty Roshen của ông.

Ông bố 4 con Poroshenko sinh ra tại thị trấn nhỏ Bolgrad và học ngành kinh tế tại trường Đại học Kiev.

Ông bước vào chính trường bất ổn ở Ukraine từ năm 1998 với tư cách là một nghị sĩ đại diện cho một nhóm ủng hộ tổng thống lúc đó là Leonid Kuchma. Năm 2000, ông là một trong những người sáng lập Đảng Khu vực của Yanukovych.

Tuy nhiên, năm 2002, ông đã sát cánh cùng người bạn thân của mình, Viktor Yushchenko, người sau này trở thành người hùng của cuộc Cách mạng Cam năm 2004 và Tổng thống Ukraina. Dưới thời Yushchenko, Poroshenko giữ chức Bộ trưởng Ngoại giao và Chủ tịch Ngân hàng Trung ương.

Poroshenko đóng một vai trò quan trọng trong một cuộc cách mạng bùng nổ khi Yanukovych giành ghế tổng thống mà nhiều người cho là gian lận.

Poroshenko từng tranh cãi với bà Tymoshenko và sau đó, hai người đã bị Tổng thống Yushchenko bãi nhiệm. Năm 2012, ông Poroshenko được Tổng thống Yanukovich bổ nhiệm làm Bộ trưởng Kinh tế. Năm 2013, ông được bầu vào quốc hội với tư cách là một ứng viên độc lập và từng ngụ ý sẽ chạy đua vào chức thị trưởng thành phố Kiev trước khi cuộc khủng hoảng chính trị xảy ra tại nước này.