Cây xuyến chi (Bidens pilosa) có nguồn gốc từ vùng nhiệt đới châu Mỹ, bao gồm các khu vực ở Trung và Nam Mỹ, cũng như vùng Caribbean. Từ đó, cây đã lan rộng ra khắp các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới trên thế giới, bao gồm châu Phi, châu Á và châu Đại Dương.
Cây xuyến chi thích nghi rất tốt với nhiều loại môi trường, từ các vùng đất khô cằn đến các vùng đất ẩm ướt. Nhờ khả năng phát tán hạt dễ dàng thông qua động vật và con người, cây xuyến chi đã trở thành một loại cỏ dại phổ biến ở nhiều nơi trên thế giới.
Cây xuyến chi có tác dụng bất ngờ, không phải ai cũng biết
Ở Việt Nam, xuyến chi còn được biết đến với nhiều tên gọi dân dã như cúc vệ đường, hoa đường tàu,… Đây là loài thực vật thân thảo, có hoa và thường mọc thành từng bụi. Dù là cây mọc dại, xuyến chi lại mang ý nghĩa rất đặc biệt: bên nhau mãi mãi, xuất phát từ sự tích của loài hoa này. Xuyến chi cũng thể hiện sự trong sáng, ngây thơ của người con gái thôn quê. Hơn thế nữa, loài hoa này còn là biểu tượng cho sức sống mạnh mẽ, bền bỉ trong mọi hoàn cảnh.
It ai biết rằng cây xuyến chi có nhiều tác dụng hữu ích trong y học cổ truyền cũng như trong đời sống hàng ngày. Dưới đây là một số tác dụng của cây xuyến chi:
Tác dụng chữa bệnh trong y học cổ truyền
Cây xuyến chi đã được sử dụng trong y học cổ truyền của nhiều nước với các mục đích khác nhau:
Kháng viêm và chống nhiễm trùng: Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng cây xuyến chi có chứa các hợp chất có khả năng kháng viêm và chống nhiễm trùng, giúp điều trị các bệnh viêm nhiễm như viêm khớp, viêm da và nhiễm trùng hô hấp.
Chữa lành vết thương: Cây xuyến chi có khả năng kích thích quá trình làm lành vết thương nhờ vào các chất chống oxy hóa và kháng khuẩn trong cây. Lá xuyến chi được nghiền nát và đắp trực tiếp lên vết thương để thúc đẩy quá trình lành.
Hỗ trợ tiêu hóa: Lá và hoa của cây xuyến chi được sử dụng để làm trà giúp hỗ trợ hệ tiêu hóa, giảm triệu chứng đầy hơi và khó tiêu.
Điều trị bệnh tiểu đường: Một số nghiên cứu đã cho thấy rằng cây xuyến chi có thể giúp điều chỉnh mức đường huyết trong cơ thể, từ đó hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường.
Chống sốt rét: Cây xuyến chi được sử dụng như một phương thuốc dân gian để phòng và điều trị sốt rét ở một số quốc gia châu Phi và Nam Mỹ.
Cây xuyến chi có chứa các hợp chất có khả năng kháng viêm và chống nhiễm trùng, giúp điều trị các bệnh viêm nhiễm như viêm khớp, viêm da và nhiễm trùng hô hấp.
Sử dụng trong đời sống hàng ngày
Bên cạnh những tác dụng chữa bệnh, cây xuyến chi còn được ứng dụng trong đời sống hàng ngày:
Thức ăn cho gia súc: Cây xuyến chi có thể được sử dụng làm thức ăn cho gia súc như bò, dê, nhờ vào giá trị dinh dưỡng cao của nó.
Chế biến món ăn: Ở một số nước, lá cây xuyến chi được sử dụng như một loại rau ăn kèm trong các món salad hoặc nấu canh.
Phân xanh: Cây xuyến chi có thể được sử dụng làm phân xanh, giúp cải tạo đất và cung cấp dinh dưỡng cho cây trồng.
Tác dụng làm đẹp
Chăm sóc da: Các sản phẩm chăm sóc da chứa chiết xuất từ cây xuyến chi có tác dụng làm dịu da, giảm viêm và ngăn ngừa mụn.
Không sử dụng cây xuyến chi cho phụ nữ mang thai và cho con bú.
Người có cơ địa dị ứng cần thận trọng khi sử dụng cây xuyến chi.
Nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng cây xuyến chi để điều trị các bệnh lý.
Ngoài ra, cần lưu ý rằng tác dụng của cây xuyến chi có thể khác nhau tùy thuộc vào cơ địa và tình trạng sức khỏe của mỗi người. Do đó, việc sử dụng cây xuyến chi cần được thực hiện một cách cẩn thận và theo hướng dẫn của người có chuyên môn.
Mặc dù cây xuyến chi thường bị coi là một loại cỏ dại không có giá trị, nhưng thực tế lại mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe và đời sống. Việc sử dụng cây xuyến chi một cách hợp lý và khoa học có thể đem lại nhiều lợi ích không ngờ. Tuy nhiên, trước khi sử dụng cây xuyến chi cho mục đích y học, nên tham khảo ý kiến của các chuyên gia y tế để đảm bảo an toàn và hiệu quả.