Cảnh báo virus viêm não “tấn công” trẻ gây điếc, mù, liệt

Các chuyên gia y tế khuyến cáo, tháng Sáu, Bảy đỉnh điểm nắng nóng khiến trẻ mắc viêm não do virus gia tăng. Đây là loại bệnh nặng cần được điều trị cấp cứu, nếu không, có thể gây tử vong hay để lại những di chứng khiến trẻ bị điếc, mù, động kinh, yếu liệt tay chân...

Trẻ dưới 15 tuổi nguy cơ mắc bệnh cao

Theo cục Y tế dự phòng (bộ Y tế), trong tháng Tư vừa qua đã ghi nhận 56 trường hợp mắc viêm não do virus tại nhiều tỉnh, thành. Tính từ đầu năm, cả nước có 129 trường hợp mắc bệnh, có 5 trường hợp tử vong nghi do viêm não virus đều ghi nhận trong tháng Tư. Số ca mắc này dự báo sẽ còn tăng cao trong các tháng hè khi thời tiết nắng nóng hơn, đỉnh điểm tháng Sáu, Bảy.

TS.Trần Đắc Phu, Cục trưởng cục Y tế dự phòng cho biết, viêm màng não là tình trạng viêm màng bao quanh não và tuỷ sống (còn gọi là màng não). Nguyên nhân có thể do vi trùng hay siêu vi trùng, tùy tác nhân, viêm não do virus có thể bị lây nhiễm qua côn trùng đốt, lây qua đường tiêu hóa hoặc qua đường hô hấp. Virus viêm não thường “tấn công” trẻ dưới 15 tuổi, đây cũng là lứa tuổi có nguy cơ cao bị mắc bệnh. “Dự báo số ca mắc sẽ còn tăng cao, trong các tháng hè khi thời tiết nắng nóng hơn”, TS. Phu nhấn mạnh.

Ông Phu khuyến cáo, cha mẹ cần đưa con em đến ngay cơ sở y tế, khi trẻ có dấu hiệu sốt cao cùng với các triệu chứng tổn thương hệ thần kinh trung ương như: Nhức đầu dữ dội, nôn mửa; rối loạn tinh thần ở các mức độ khác nhau: Vật vã mê sảng hoặc li bì, lú lẫn, hôn mê kèm theo co giật, cử động bất thường hoặc bị liệt.

Trao đổi với PV báo ĐS&PL, các bác sĩ khoa Nhi, bệnh viện Bạch Mai cho hay, mới đây, bé Nguyễn Thị H., 8 tháng tuổi (ở Hà Nội) vào điều trị trong tình trạng sốt li bì, mê sảng. Bé được nhập viện khẩn trương theo dõi viêm não, màng não. Qua khám lâm sàng và kết quả xét nghiệm, các bác sĩ chỉ định cho bé được điều trị viêm màng não.

Những ngày nắng nóng đỉnh điểm 40oC, bệnh viện cũng tiếp nhận nhiều trường hợp vào khám, làm xét nghiệm vì có những biểu hiện sốt cao, nôn, đau đầu nghi viêm màng não. Tương tự, tại bệnh viện Nhi Trung ương cũng tiếp nhận nhiều trường hợp đến khám nghi viêm màng não.

PGS.TS.Nguyễn Tiến Dũng, nguyên Trưởng khoa Nhi, bệnh viện Bạch Mai cảnh báo, mùa hè thường gia tăng các ca viêm não, màng não do các tác nhân gây bệnh phát triển. Đây là loại bệnh nguy hiểm có thể gây tử vong nhanh chóng, hoặc để lại những di chứng nặng nề về tinh thần, ảnh hưởng đến sự phát triển trí tuệ của trẻ... nếu không được điều trị kịp thời.

Không chỉ trẻ mắc viêm màng não tăng mà người trung niên cũng mắc căn bệnh này do đợt nóng đỉnh điểm hơn 40⁰C vừa qua. Điển hình, một bệnh nhân 47 tuổi (Hưng Yên) nhập viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương trong tình trạng sốt, rối loạn ý thức và được chẩn đoán bị viêm màng não dù trước đó bệnh nhân hoàn toàn khỏe mạnh.

Những dấu hiệu bệnh lý

Lý giải về lý do vì sao nhiều trẻ rơi vào thể nặng, PGS. Nguyễn Tiến Dũng cho biết, biểu hiện ban đầu của viêm màng não tương đối giống các bệnh về đường hô hấp, đặc biệt là những triệu chứng của cảm cúm thông thường (ho, sổ mũi, sốt...) nên các bậc cha mẹ rất dễ nhầm lẫn, từ đó dẫn đến tâm lý chủ quan, thậm chí tự mua thuốc cảm cúm về điều trị ở nhà. Điều này rất nguy hiểm.

“Có trường hợp bệnh nhi 8- 9 tuổi đến khám do sốt, vẫn tỉnh táo, chỉ có biểu hiện đau đầu nhiều, nôn. Qua khám và kết quả xét nghiệm, cháu được chẩn đoán viêm màng não, điều mà ít ai nghĩ đến ngay từ đầu”, BS.Dũng dẫn chứng.

PGS. Dũng lưu ý, để nhận diện viêm não, màng não, cha mẹ có thể quan sát những dấu hiệu nghi ngờ ở trẻ: Khởi đầu có sốt cao như sốt virus thông thường, tuy nhiên sau đó xuất hiện đau đầu nhiều, dữ dội, cứng gáy, buồn nôn, nôn (nếu viêm não thường là nôn vọt). Ngoài ra, trẻ còn có các dấu hiệu co giật ở tay, chân, mắt, miệng hoặc toàn thân. Một số trẻ có biểu hiện rối loạn ý thức, lúc đầu trẻ trong tình trạng dễ bị kích động, sau đó có thể ngủ li bì, lờ đờ, hôn mê.

“Ngay khi thấy trẻ có những triệu chứng trên, cần đưa trẻ tới bệnh viện để được theo dõi, chẩn đoán và điều trị sớm, giảm nguy cơ biến chứng”, PGS.Dũng nói.

Để phòng bệnh viêm màng não do virus, TS.Trần Đắc Phu khuyến cáo người dân cần thực hiện tốt vệ sinh môi trường, nhà ở sạch sẽ, vệ sinh chuồng trại chăn nuôi để hạn chế nơi trú đậu của muỗi, dời chuồng gia súc xa nhà, loại bỏ các ổ bọ gậy; áp dụng các biện pháp phòng muỗi đốt; không để trẻ em chơi gần chuồng gia súc; thực hiện tốt vệ sinh cá nhân và đảm bảo an toàn thực phẩm.

Riêng đối với virus gây bệnh viêm não Nhật Bản, tiêm vắc-xin đầy đủ và đúng lịch là biện pháp phòng bệnh quan trọng và hiệu quả nhất với 3 liều cơ bản. Mũi 1 lúc trẻ được 1 tuổi, mũi 2 sau mũi 1 từ 1 đến 2 tuần và mũi 3 cách mũi 2 là 1 năm. Sau đó cứ 3 - 4 năm tiêm nhắc lại một lần cho đến khi trẻ qua 15 tuổi.

N. Giang