Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ, bệnh tim và đột quỵ là 2 trong số những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở cả phụ nữ và nam giới tại Hoa Kỳ.
Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ cho biết, trung bình cứ 90 giây lại có người chết vì đau tim và đột quỵ. Trợ giúp y tế nhanh chóng có thể ngăn chặn nhiều ca tử vong trong số này và hạn chế tổn thương vĩnh viễn cho cơ thể.
Theo báo Lao Động, nguyên nhân gây đau tim và đột quỵ là do máu đến tim hoặc não bị gián đoạn. Nếu không được tiếp cận với máu và chất dinh dưỡng giàu oxy, các tế bào tim hoặc não bắt đầu hoạt động sai chức năng và chết. Sự chết tế bào này có thể gây ra một loạt tác động có hại khắp cơ thể, gây nên các triệu chứng quen thuộc của trường hợp khẩn cấp về tim hoặc não.
Ảnh minh họa.
Các triệu chứng phổ biến
Các triệu chứng phổ biến nhất của cơn đau tim: đau ngực kéo dài, đau nhói và khó thở. Cơn đau tim cũng có thể gây ra mồ hôi lạnh, tim đập nhanh, đau lan xuống cánh tay trái, cứng hàm hoặc đau vai.
Nhiều người không biết rằng phụ nữ thường có những triệu chứng đau tim khác với nam giới. Ví dụ, thay vì bị đau ngực khi lên cơn đau tim, phụ nữ có thể cảm thấy cực kỳ kiệt sức, mệt mỏi hoặc khó tiêu và buồn nôn.
Các triệu chứng của đột quỵ bao gồm: khó nhìn, nói hoặc đi lại đột ngột, cảm giác yếu đuối, tê liệt, chóng mặt và lú lẫn. Tiến sĩ Salina Waddy, chuyên gia về đột quỵ của Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ (NIH), cho biết: “Một số người còn gặp tình trạng đau đầu dữ dội đột ngột, khác với bất kỳ loại nào bạn từng gặp phải”.
Điều cần làm khi thấy cơ thể bất ổn
Khi có dấu hiệu đầu tiên của bất kỳ triệu chứng nào kể trên, việc hành động nhanh chóng bằng cách tìm trợ giúp từ người thân hoặc người qua đường có thể tạo ra sự khác biệt rất lớn. Đừng ngần ngại gọi trợ giúp y tế khi bạn cảm thấy nghi ngờ.
Tiến sĩ Patrice Desvigne-Nickens, chuyên gia về sức khỏe tim mạch của NIH cho biết, nếu tim bị thiếu máu quá lâu - thường là hơn 20 phút - thì cơ tim có thể bị tổn thương không thể phục hồi. “Bạn cần phải nhập viện vì có nguy cơ ngừng tim, điều này có thể gây tử vong. Tại bệnh viện, bác sĩ có thể cho dùng thuốc làm tan cục máu đông và các thủ thuật cấp cứu khác".
Với đột quỵ, tiến sĩ Waddy khuyến cáo: “Bạn càng chờ đợi lâu thì càng có nhiều tế bào não chết đi và nguy cơ bị tổn thương vĩnh viễn hoặc tàn tật càng lớn".
Điều trị cấp cứu đột quỵ phụ thuộc vào loại đột quỵ. Loại phổ biến nhất, đột quỵ do thiếu máu cục bộ, bởi cục máu đông làm tắc nghẽn mạch máu trong não. Thuốc làm tan cục máu đông có tác dụng tốt nhất khi được dùng ngay sau khi các triệu chứng bắt đầu. Nghiên cứu của NIH cho thấy những bệnh nhân dùng thuốc trong vòng 3 giờ kể từ khi phát bệnh có nhiều khả năng hồi phục hoàn toàn hơn.
Các cơn đột quỵ khác là do xuất huyết, khi mạch máu bị vỡ và chảy máu vào não. Bệnh nhân có thể bị xuất huyết nhiều hơn trong vòng 3 giờ đầu tiên.
Đến bệnh viện kịp thời có thể giúp bảo toàn tính mạng, vì vậy mọi khoảnh khắc đều có giá trị.
Trang bị kiến thức, xây dựng lối sống lành mạnh
Đau tim hoặc đột quỵ có thể xảy ra với bất kỳ ai, nhưng nguy cơ sẽ tăng theo tuổi tác. Nhưng một số yếu tố nguy cơ có thể nằm trong tầm kiểm soát. Việc kiểm soát các chỉ số của bản thân như huyết áp, lượng đường trong máu và cholesterol cũng đóng vai trò quan trọng trong ngăn ngừa bệnh.
Áp dụng chế độ ăn uống lành mạnh giàu protein, ngũ cốc nguyên hạt, trái cây và rau quả và ít chất béo bão hòa. Hoạt động thể chất thường xuyên và không hút thuốc.
Tiến sĩ Jeremy Brown, Giám đốc Văn phòng Nghiên cứu Chăm sóc Khẩn cấp của NIH khuyến nghị, việc tự trang bị kiến thức sơ cứu về đau tim và đột quỵ là cần thiết với mỗi người để trợ giúp cộng đồng. Bởi xe cứu thương không bao giờ có thể đến hiện trường nhanh như một người dân đi ngang qua.
Dù bạn có được đào tạo để giúp đỡ hay không, nếu bạn thấy ai đó có triệu chứng đau tim hoặc đột quỵ, hãy gọi trợ giúp ngay lập tức.
Thói quen buổi chiều giúp giảm mỡ máu, ổn định đường huyết, bảo vệ tim
Ảnh minh họa.
VietNamNet dẫn nguồn tin từ Eating Well, chất xơ có tác dụng liên kết với cholesterol (mỡ trong máu), làm chậm quá trình hấp thu, đồng thời góp phần kiểm soát đường huyết và tạo cảm giác no, hỗ trợ kiểm soát cân nặng. Việc bổ sung thường xuyên chất xơ còn giúp giảm viêm - yếu tố nguy cơ quan trọng của bệnh tim. Theo một nghiên cứu năm 2019, những người áp dụng chế độ ăn giàu chất xơ đã giảm trung bình 9% lượng cholesterol, 23% triglyceride, 15% huyết áp tâm thu và 28% đường huyết khi đói, cho thấy tác dụng bảo vệ tim mạch rõ rệt.
Bệnh tim hiện là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu tại Mỹ, trong đó cholesterol cao là yếu tố chính. Dù bệnh có thể di truyền, chế độ ăn uống vẫn đóng vai trò quyết định. Bác sĩ Elizabeth Klodas cho biết, chất xơ hòa tan có thể gắn kết cholesterol trong ruột, ngăn cơ thể hấp thu. Chỉ cần bổ sung thêm 5g chất xơ hòa tan mỗi ngày sẽ giúp giảm đáng kể lượng cholesterol xấu (LDL) và cải thiện các chỉ số mỡ máu khác.
Ngoài ra, chất xơ còn hỗ trợ kiểm soát cân nặng vì khiến cơ thể no lâu hơn và tiêu hóa chậm hơn so với tinh bột tinh chế. Theo bác sĩ Matthew Bocchese, điều này giúp bạn hạn chế ăn quá mức. Chất xơ cũng ảnh hưởng đến hormone điều hòa cảm giác đói và nuôi dưỡng vi khuẩn đường ruột tạo ra GLP-1 - hoạt chất kiểm soát sự thèm ăn tương tự thuốc hỗ trợ giảm cân. Cơ chế tự nhiên này không chỉ giúp duy trì cân nặng hợp lý mà còn giảm gánh nặng cho tim mạch.
Một lợi ích khác của chất xơ là khả năng giảm viêm - yếu tố quan trọng trong sự phát triển của bệnh tim. Khi nuôi dưỡng hệ vi sinh đường ruột, chất xơ thúc đẩy sản sinh các axit béo chuỗi ngắn giảm viêm toàn thân. Chuyên gia dinh dưỡng Michelle Routhenstein nhấn mạnh, ngay cả khi cholesterol bình thường, tình trạng viêm mạn tính vẫn có thể làm tăng nguy cơ tim mạch, đặc biệt ở phụ nữ.
Chất xơ cũng góp phần ổn định đường huyết, vốn liên quan chặt chẽ đến quá trình sản xuất cholesterol. Việc tiêu thụ đủ chất xơ giúp làm chậm quá trình tiêu hóa, ngăn chặn các đợt tăng giảm đường huyết đột ngột. Ở người mắc tiểu đường type 2, chế độ ăn giàu chất xơ được chứng minh cải thiện chỉ số đường huyết và HbA1c - thước đo kiểm soát đường huyết lâu dài.
Để bổ sung chất xơ, các chuyên gia khuyên nên thay đồ ăn vặt chế biến sẵn bằng thực phẩm tự nhiên như trái cây, rau củ, các loại hạt, ngũ cốc nguyên hạt... Bạn nên hướng tới 22-34g chất xơ mỗi ngày, tùy độ tuổi và giới tính.
Bên cạnh chế độ ăn, tập thể dục đều đặn giúp tăng cường chuyển hóa cholesterol và cải thiện sức khỏe tim mạch. Ngay cả những hoạt động nhẹ nhàng như đi bộ hoặc giãn cơ giữa giờ cũng mang lại lợi ích. Ngoài ra, việc tăng cường thực phẩm chứa lycopene (cà chua, ớt đỏ) và axit béo omega-3 (cá hồi, cá mòi, cá thu), cùng với hạn chế chất béo bão hòa, đường và muối, sẽ giúp bảo vệ tim mạch hiệu quả và lâu dài.
