Bướu cổ do thiếu i-ốt: Nguyên nhân, dấu hiệu và giải pháp kiểm soát hiệu quả
(DS&PL) -
Thiếu i-ốt là nguyên nhân hàng đầu gây bướu cổ ở người Việt. Bài viết giúp bạn nhận biết sớm và cải thiện tình trạng bướu cổ an toàn.
Bướu cổ do thiếu i-ốt: Hiểu đúng để bảo vệ tuyến giáp
Bướu cổ do thiếu i-ốt là dạng bướu cổ phổ biến nhất hiện nay, đặc biệt ở các vùng núi cao, vùng sâu vùng xa hoặc trong chế độ ăn thiếu muối i-ốt kéo dài. Mặc dù thường là lành tính, nhưng nếu không được phát hiện và điều chỉnh kịp thời, bướu cổ có thể phát triển to, gây biến chứng chèn ép và ảnh hưởng đến nội tiết toàn thân. Đáng nói là nhiều người vẫn chủ quan hoặc nhầm lẫn với các loại bướu khác nên thường bỏ qua thời điểm vàng để kiểm soát bệnh.
Bướu cổ do thiếu i-ốt là dạng bướu cổ phổ biến nhất hiện nay
Vai trò của i-ốt đối với tuyến giáp
Tuyến giáp là cơ quan nhỏ nằm phía trước cổ, có vai trò sản xuất hormone thyroxine (T4) và triiodothyronine (T3) – điều khiển quá trình chuyển hóa, điều hòa thân nhiệt, nhịp tim, tiêu hóa và tăng trưởng. Để tổng hợp các hormone này, tuyến giáp cần i-ốt – một nguyên tố vi lượng thiết yếu mà cơ thể không thể tự sản xuất.
Khi thiếu i-ốt kéo dài, tuyến giáp không đủ nguyên liệu để sản xuất hormone, dẫn đến tình trạng suy giáp. Để bù lại, tuyến giáp phì đại lên nhằm “vắt kiệt” lượng i-ốt sẵn có – từ đó hình thành bướu cổ. Đây là cơ chế tự vệ nhưng cũng chính là nguyên nhân gốc rễ của tình trạng bướu cổ đơn thuần do thiếu i-ốt.
Thiếu i-ốt là nguyên nhân chính gây bướu cổ
Những ai có nguy cơ cao bị bướu cổ do thiếu i-ốt?
Mặc dù thiếu i-ốt là tình trạng phổ biến, nhưng một số nhóm người có nguy cơ cao hơn:
- Người sống ở vùng núi cao, vùng sâu vùng xa – nơi đất, nước và thực phẩm có hàm lượng i-ốt rất thấp.
- Phụ nữ mang thai và cho con bú – do nhu cầu i-ốt tăng cao để hỗ trợ phát triển thai nhi và tiết sữa.
- Trẻ nhỏ và thanh thiếu niên – đang trong giai đoạn tăng trưởng mạnh, tuyến giáp hoạt động nhiều.
- Người ăn kiêng quá mức hoặc theo chế độ thực dưỡng thiếu muối i-ốt.
- Người thường xuyên sử dụng thực phẩm goitrogen (ức chế tuyến giáp) như cải bắp sống, đậu nành sống mà không chế biến đúng cách.
Dấu hiệu cảnh báo bướu cổ do thiếu i-ốt
Ở giai đoạn đầu, bướu cổ do thiếu i-ốt thường không gây nhiều triệu chứng. Tuy nhiên, nếu bướu tiếp tục phát triển, người bệnh có thể gặp:
- Vùng cổ phía trước to lên, có thể thấy rõ hơn khi nuốt.
- Cảm giác nuốt vướng, nghẹn cổ, khó chịu khi nằm ngửa.
- Thở khò khè nếu bướu chèn vào khí quản.
- Mệt mỏi, chậm chạp, da khô, tóc rụng, dễ tăng cân.
- Trẻ em có thể chậm phát triển trí tuệ, học kém, thấp còi.
Việc chẩn đoán thường cần kết hợp khám lâm sàng, siêu âm tuyến giáp và xét nghiệm hormone giáp TSH, FT4, cũng như kiểm tra lượng i-ốt niệu nếu cần.
Bướu cổ do thiếu i-ốt có nguy hiểm không?
Về bản chất, bướu cổ do thiếu i-ốt là lành tính, không có tế bào ác tính và không di căn. Tuy nhiên, bệnh không thể tự khỏi nếu nguyên nhân thiếu i-ốt không được điều chỉnh. Một số nguy cơ nếu không được xử lý đúng cách gồm:
- Bướu phát triển to, gây biến dạng cổ, mất thẩm mỹ.
- Chèn ép đường thở, thực quản, gây khó thở, nuốt nghẹn.
- Rối loạn hormone giáp kéo dài, gây suy giáp, ảnh hưởng trí nhớ, tim mạch, sinh sản.
- Ở trẻ em, thiếu i-ốt có thể gây chậm phát triển trí tuệ vĩnh viễn.
Vì vậy, dù là bướu lành tính, người bệnh cũng không nên chủ quan mà cần có hướng kiểm soát lâu dài.
Bướu phát triển to, gây biến dạng cổ, mất thẩm mỹ
Cách cải thiện bướu cổ do thiếu i-ốt
Việc cải thiện bướu cổ do thiếu i-ốt không chỉ dừng lại ở việc xử lý triệu chứng mà quan trọng hơn là giải quyết tận gốc nguyên nhân gây ra bệnh – đó chính là tình trạng thiếu hụt i-ốt kéo dài.
I-ốt có nhiều trong các loại thực phẩm quen thuộc. Do đó để bổ sung khoáng chất này, bạn hãy:
- Ưu tiên sử dụng muối i-ốt thay vì muối thường trong nấu ăn hằng ngày.
- Bổ sung hải sản như tôm, cá biển, cua, rong biển, sò vào thực đơn ít nhất 2 lần/tuần bởi đây là nguồn i-ốt tự nhiên rất dồi dào.
Ngoài ra, bạn nên hạn chế ăn sống các loại rau họ cải như cải bắp, su hào, củ cải trắng hoặc đậu nành chưa chế biến vì chúng chứa các chất ức chế hấp thu i-ốt (goitrogen). Khi dùng, nên nấu chín kỹ để loại bỏ hoạt chất này.
Hải sản là nguồn i-ốt tự nhiên rất dồi dào tốt cho tuyến giáp
Giải pháp hỗ trợ từ thảo dược tự nhiên
Bên cạnh điều chỉnh chế độ ăn, kết hợp sử dụng sản phẩm hỗ trợ chứa hải tảo – một loại rong biển giàu i-ốt tự nhiên – đang là giải pháp được nhiều người tin dùng để cải thiện bướu cổ do thiếu i-ốt.
Sản phẩm này thường kết hợp thêm khổ sâm nam, bán biên liên, ba chạc, lá neem, giúp hỗ trợ chống viêm, làm mềm khối bướu, ổn định hormone giáp. Ngoài ra, magie và kali iodid giúp ổn định nhịp tim, giảm hồi hộp, lo âu – các triệu chứng thường gặp ở người bị rối loạn tuyến giáp.
Giải pháp này phù hợp cho:
- Người lớn và trẻ em từ 12 tuổi trở lên bị bướu cổ lành tính.
- Người có nguy cơ bướu cổ.
Việc kết hợp sản phẩm hỗ trợ với lối sống khoa học giúp bảo tồn tuyến giáp, hạn chế can thiệp ngoại khoa không cần thiết.
Bướu cổ do thiếu i-ốt là bệnh lý phổ biến nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa và kiểm soát hiệu quả nếu được phát hiện sớm, điều chỉnh chế độ ăn và kết hợp giải pháp hỗ trợ phù hợp. Đừng chủ quan khi thấy vùng cổ to bất thường hoặc cảm giác nghẹn vướng – đó có thể là dấu hiệu đầu tiên của tuyến giáp đang “cầu cứu” vì thiếu i-ốt. Chủ động thăm khám và chăm sóc tuyến giáp mỗi ngày chính là cách bảo vệ sức khỏe lâu dài.
Thực phẩm bảo vệ sức khỏe (TPBVSK) Ích Giáp Vương - Vì sức khỏe tuyến giáp
Với thành phần là Hải tảo kết hợp Khổ sâm nam, Bán biên liên, Ba chạc, Lá neem cùng nhiều hoạt chất khác, TPBVSK Ích Giáp Vương giúp hỗ trợ giảm sự tiến triển của bướu cổ lành tính, bướu cổ do thiếu iod, hỗ trợ giảm nhẹ các triệu chứng của bướu tuyến giáp.
Đối tượng sử dụng:
- Người lớn và trẻ em từ 12 tuổi trở lên bị bướu cổ lành tính.
- Người có nguy cơ bướu cổ.
Hướng dẫn sử dụng:
- Ngày uống 2-4 viên/lần x 2 lần/ngày.
- Nên uống trước bữa ăn 30 phút.
- Nên sử dụng liên tục một đợt từ 3-6 tháng để có kết quả tốt.
Tiếp thị và phân phối bởi: Công ty TNHH Dược Phẩm Á Âu
Á Âu - Địa chỉ an tâm, tin cậy, chất lượng suốt 20 năm
Địa chỉ: 171 Chùa Láng - Phường Láng Thượng - Quận Đống Đa - Hà Nội
ĐT: 024.38461530 - 028.62647169
Giấy xác nhận nội dung quảng cáo: 02021/2019/ATTP-XNQC
*Thực phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh.
*Sản phẩm có bán tại các nhà thuốc trên toàn quốc.