"Bông Lan" của bầu Kiên: Vô danh hữu thực

Không giữ chức vụ nào tại ACB nhưng bà Đặng Ngọc Lan, vợ bầu Kiên lại là người giàu nhất tại ngân hàng này.

Vô danh hữu thực

Trong khi nhiều sếp bự tại doanh nghiệp lớn rơi vào tình cảnh "hữu danh vô thực" thì ngược lại, bà Đặng Thị Ngọc Lan, vợ ông Nguyễn Đức Kiên (bầu Kiên) lại vô danh, hữu thực. Không giữ chức vụ nào tại ACB nhưng bà Lan lại là người giàu nhất tại ngân hàng này.

Ngay từ thuở sơ khai của thị trường chứng khoán Việt Nam, bà Lan đã được giới đầu tư chú ý tới. Bà Lan lọt vào tầm ngắm của truyền thông không chỉ vì là vợ của bầu Kiên mà còn vì bà sở hữu khối tài sản khổng lồ hơn chồng.

Năm 2006, “bông Lan” của bầu Kiên mới chỉ là “nụ”. Giá trị cổ phiếu ACB mà bà nắm giữ không đọ được với tài sản của nhiều đại gia như ông Trương Gia Bình, các sếp lớn FPT. Vị trí của bà Lan trong Top 50 và Top 100 của năm 2006 lần lượt là 4 và 15.

Tuy nhiên, chỉ 1 năm sau, bà Lan dễ dàng vượt qua doanh nhân Chu Thị Bình, “bà trùm” chứng khoán đầu tiên. Với khối tài sản 1.701,11 tỷ đồng, bà Lan trở thành nữ đại gia giàu nhất sàn chứng khoán Việt Nam “đời” thứ 2.

Thế nhưng, cũng như bà Bình, bà Lan chỉ giữ được vị trí quán quân trong thời gian ngắn. Sang năm 2008, khối tài sản của bà Lan “bốc hơi” mạnh, chỉ còn 615,66 tỷ đồng. Trong khi đó, hàng loạt nữ doanh nhân khác lại chứng kiến giá trị cổ phiếu tăng mạnh. Vì vậy, bà Lan phải rời vị trí số 1 xuống vị trí thứ 4.

Năm 2008, chủ nhân mới của ngôi vị quán quân là bà Đặng Thị Hoàng Yến, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Đầu tư và Công nghiệp Tân Tạo. Cổ phiếu ITA mang lại cho bà Yến khối tài sản lên tới 1.345 tỷ đồng. Bà Yến là chị gái ông Đặng Thành Tâm, Chủ tịch Hội đồng quản trị Tập đoàn Kinh Bắc, người giàu nhất sàn chứng khoán Việt Nam năm 2007.

Trong thời gian này, ngân hàng là một trong những ngành phải đối mặt với nhiều khó khăn. Vì vậy, cổ phiếu ngân hàng giao dịch kém lạc quan. Vì vậy, ACB không thể giúp bà Lan lọt vào Top 3 phụ nữ giàu nhất sàn chứng khoán. Thậm chí, năm 2010, bà Lan còn bị rớt xuống vị trí thứ 9.

Tới năm 2013, vị trí của bà Lan được cải thiện đôi chút khi bà “leo” thêm 3 bậc và đứng ở vị trí thứ 6 trong danh sách những phụ nữ giàu nhất và lọt vào Top 30 người giàu nhất sàn chứng khoán Việt Nam. Bà Lan đứng sau chị em nữ doanh nhân họ Phạm, bà Nguyễn Hoàng Yến – sếp lớn Masan và bà Vũ Thị Hiền, cổ đông lớn của Hòa Phát.

Đang yếu thế so với nhiều nữ doanh nhân khác nhưng tại ACB, bà Lan lại là người quyền lực nhất nếu xét riêng tiêu chí giá trị cổ phiếu. Dù không nắm giữ bất cứ chức vụ nào tại ACB, bà Lan vẫn là người “giàu” nhất khi sở hữu lượng cổ phiếu nhiều hơn vị Chủ tịch Hội đồng quản trị trẻ tuổi Trần Hùng Huy hay “huyền thoại ACB” Trần Mộng Hùng.

Có thể ví von bà Lan vô danh nhưng hữu thực tại ACB. Tuy nhiên, kể từ khi bầu Kiên bị dính vòng lao lý, toàn bộ số cổ phiếu của hai vợ chồng (trị giá hơn 1.000 tỷ đồng) đã bị phong tỏa nên không thể giao dịch được.

Có về nhất cùng ACB?

Nền kinh tế đang dần phục hồi sau khủng hoảng, ngành ngân hàng cũng chuyển mình theo. Thế nhưng, ACB lại không nằm trong danh sách các ngân hàng chuyển mình nhanh nhất với các chỉ tiêu lợi nhuận sụt giảm.

Cụ thể, lợi nhuận sau thuế quý 2/2014 của ACB đạt 323,26 tỷ đồng, giảm 86,47 tỷ đồng, tương ứng 21,1\% so với cùng kỳ năm ngoái; lũy kế 6 tháng đầu năm đạt 573,28 tỷ đồng, giảm 143,48 tỷ đồng, tương đương 20,02\% so với 6 tháng đầu năm 2013.

Lợi nhuận của ACB giảm chủ yếu do ngân hàng mạnh tay trích lập dự phòng rủi ro tài chính. Chỉ tiêu này còn có thể tăng trong các quý tiếp theo, từ đó gây áp lực lên lợi nhuận. Công ty chứng khoán Vietcombank (VCBS) cho biết ACB dự kiến tăng mạnh chi phí dự phòng trong năm 2014 và phân bổ đều chi phí qua các quý.

Trong đó, dự kiến ACB sẽ dành khoảng 1.000 tỷ đồng riêng để xử lý dư nợ cho vay đối với nhóm công ty liên quan đến bầu Kiên, dư nợ đối với Tổng công ty Hàng hải Việt Nam (Vinalines) và khoản tiền gửi 719 tỷ đồng tại Vietinbank.

Công ty chứng khoán VCBS ước tính lợi nhuận trước thuế cho cả năm 2014 của ACB chỉ đạt 1.049 tỷ đồng, không hoàn thành kế hoạch cả năm. Vì vậy, cổ phiếu ACB chỉ được VCBS liệt vào danh sách “theo dõi” chứ không phải “mua vào”.

Trong năm 2014, cổ phiếu ACB khó có cơ hội bứt phá. Trong khi đó, cổ phiếu VIC, HPG của các nữ đại gia “đối thủ” đang hứa hẹn nhiều cơ hội tăng trưởng. Vì vậy, khả năng về nhất cùng ACB của bà Lan gần như là con số 0.