Bộ Giao thông vận tải đề xuất hơn 4.000 tỷ đồng “giải cứu” sân bay Nội Bài, Tân Sơn Nhất

Bộ Giao thông vận tải (GTVT) đề xuất tổng số vốn là 4.152 tỷ đồng để đầu tư, cải tạo, nâng cấp hạ tầng sân bay Nội Bài - Hà Nội và Tân Sơn Nhất – TP.HCM.

Bộ GTVT vừa báo cáo Chính phủ 3 phương án bố trí vốn đầu tư, cải tạo, nâng cấp hạ tầng sân bay Nội Bài - Hà Nội và Tân Sơn Nhất – TP.HCM. Cụ thể, trong văn bản số 265/BGTVT-KHĐT, bộ GTVT khẳng định sự cấp thiết đầu tư, nâng cấp khu bay tại Cảng Hàng không (CHK) quốc tế Nội Bài và Tân Sơn Nhất. Ba phương án bố trí vốn đầu tư, cải tạo, nâng cấp đường cất/hạ cánh, đường lăn của 2 sân bay này được nêu ra. Theo đó:

Phương án 1 - sử dụng vốn đầu tư công: Bộ GTVT đề xuất Thủ tướng Chính phủ xem xét bổ sung danh mục và bố trí kế hoạch vốn ngân sách Nhà nước trong giai đoạn 2016 - 2020 khoảng 950 tỷ đồng. Phần vốn còn lại sẽ bố trí kế hoạch vốn ngân sách Nhà nước trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 khoảng 3.202 tỷ đồng để tiếp tục thực hiện.

Phương án 2 - sử dụng nguồn vốn của ACV: Theo bộ GTVT, hiện nay Đề án quản lý, sử dụng, khai thác tài sản kết cấu hạ tầng hàng không đã được bộ GTVT trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt; trong đó, có phương án giao ACV quản lý, khai thác tài sản khu bay theo hình thức tăng vốn Nhà nước tại ACV.

Trường hợp Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương điều chuyển tài sản khu bay từ bộ GTVT sang ACV theo hình thức tăng vốn Nhà nước tại ACV, giá trị ACV đã đầu tư vào 2 dự án này sẽ được tăng tài sản tại ACV theo quy định.

Trường hợp Thủ tướng Chính phủ không chấp thuận điều chuyển tài sản khu bay từ bộ GTVT sang ACV theo hình thức tăng vốn Nhà nước tại ACV, khi đó phần vốn đầu tư ACV đã tạm ứng cho 2 dự án này sẽ được Nhà nước hoàn trả cho ACV (từ nguồn chênh lệch thu - chi khai thác tài sản khu bay những năm tiếp theo hoặc theo phương án được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt).

Với trường hợp này, bộ GTVT cũng khẳng định việc sử dụng vốn của ACV để đầu tư là không phù hợp với Khoản 6 Điều 16 Luật Đầu tư công năm 2019 là “yêu cầu tổ chức, cá nhân tự bỏ vốn đầu tư khi chương trình, dự án chưa được quyết định chủ trương đầu tư, chưa được phê duyệt, gây nợ đọng xây dựng cơ bản”.

Phương án 3 - sử dụng chênh lệch nguồn thu - chi từ khai thác tài sản khu bay do ACV đang tạm quản lý, khai thác hàng năm, từ năm 2019 cho đến khi Đề án quản lý, khai thác tài sản kết cấu hạ tầng hàng không được phê duyệt được để lại để đầu tư. Nguồn vốn còn thiếu sử dụng vốn của ACV như phương án 2.

Theo tính toán của ACV, tổng nhu cầu vốn cho Dự án cải tạo, nâng cấp hệ thống khu bay CHK quốc tế Tân Sơn Nhất, trong đó trọng tâm là việc cải tạo, nâng cấp đường cất/hạ cánh 25R/07L, bằng kết cấu mặt đường bê tông nhựa là 1.876 tỷ đồng. Đối với CHK quốc tế Nội Bài, nhu cầu vốn cho Dự án cải tạo, nâng cấp hạ tầng khu bay với ưu tiên số 1 là nâng cấp đường cất/hạ cánh 11R/29L (1B) bằng kết cấu bê tông nhựa là 2.276 tỷ đồng.

Theo lãnh đạo ACV, nếu phương án nguồn vốn được phê duyệt đầu tháng 1/2020, thì việc sửa chữa sẽ được thực hiện từ tháng 8 đến tháng 12 năm nay. Việc sửa chữa đường băng Nội Bài mất khoảng 26 tháng và Tân Sơn Nhất là 23 tháng từ khi chuẩn bị đầu tư đến khi hoàn thành.

Tại Tân Sơn Nhất, chủ đầu tư cần 6 tháng thiết kế, chọn nhà thầu, xin cấp phép xây dựng và 16 tháng thi công. Trong đó, đường cất/hạ cánh 25R/07L, các đường lăn tiếp giáp và xây dựng các đường lăn chờ phía bắc thi công trong 4 tháng mùa thấp điểm (tháng 8 đến 12). Đường lăn thoát nhanh giữa hai đường cất/hạ cánh và đường lăn song song phía nam thi công trong 16 tháng.

Tại Nội Bài, ngoài 6 tháng cho phần thiết kế và thủ tục tương tự Tân Sơn Nhất, thì việc thi công cần 19 tháng. Trong đó, đường cất/hạ cánh 1B và các đường lăn tiếp giáp sẽ thi công trong 4 tháng thấp điểm.

Từ năm 2017, chỉ số mặt đường băng 25R/07L tại Tân Sơn Nhất là 48 - mức độ xấu. Theo quy định của Tổ chức Hàng không dân dụng quốc tế (ICAO), chỉ số 40-55 là cần phải cải tạo, nâng cấp. Đường băng 1B (11R/29L) tại Nội Bài cũng thường xuyên bị bong bật, vỡ nứt, phùi bùn...

Khu bay do bộ Giao thông Vận tải quản lý và chịu trách nhiệm đầu tư sửa chữa song thiếu vốn ngân sách.  Hai năm qua, ACV không có thẩm quyền sửa chữa lớn mà chỉ được sửa chữa nhỏ để đảm bảo an toàn theo nguyên tắc "hỏng đâu sửa đó".

Vũ Đậu (T/h)