Bệnh trầm cảm – ‘kẻ giết người giấu mặt’ của xã hội hiện đại

Đại tá, PGS.TS.BS Bùi Quang Huy, Trưởng khoa Tâm thần (Bệnh viện 103) tỏ ra khá lo ngại khi hiện nay tỉ lệ người trầm cảm ở nước ta ngày càng gia tăng. Những người này thường có những biểu hiện bệnh nhẹ  như chán nản, hay buồn, ít ngủ, sút cân, bi quan, hay cáu… Các triệu chứng này ban đầu ở mức độ tương đối kín đáo nên người xung quanh ít biết và ngay bản thân bệnh nhân cũng không hay biết.

Còn trầm cảm đã có hoang tưởng bị tội, bị hại, chán đời muốn chết, ý nghĩ hoặc hành vi hủy hoại bản thân, người xung quanh... là trầm cảm nặng gây ảnh hưởng không chỉ tới tính mạng của người bệnh mà còn gây rắc rối cho gia đình và xã hội.

Vẫn theo PGS Huy, một năm tỉ lệ tử vong ở nước ta do tai nạn giao thông khoảng 10-13 nghìn người, trong khi số lượng tự tử lên đến 36-40 nghìn người. Trong đó, đại đa số các trường hợp tự tử đều do rối loạn tâm thần, trong đó có tới 75\% xuất phát từ nguyên nhân trầm cảm.

Có tới 85\% bệnh nhân ung thư hiện nay bị trầm cảm. Với bệnh nhân đái tháo đường cũng tương tự. Bệnh nhân đang được điều trị ổn định về đường huyết tỷ lệ trầm cảm điển hình là 25\%, trong khi ở người bình thường chỉ là 6\%. Trầm cảm làm tăng gấp đôi nguy cơ chết ở bệnh nhân đái tháo đường, ngược lại đái tháo đường làm tăng gấp đôi nguy cơ tự tử ở bệnh nhân trầm cảm.

Đây là những con số không hề nhỏ, tuy nhiên vấn đề sức khỏe tâm thần chưa thực sự được xã hội quan tâm đúng mức, gây ra những hệ lụy cho xã hội.

Theo PGS Huy, trong não chứa serotonin có nhiệm vụ chuyển tín hiệu từ tế bào này sang tế bào kế tiếp. Ở người mắc bệnh trầm cảm, chất serotonin này không được sản xuất đủ, dẫn tới sự thiếu hụt nghiêm trọng. Điều đó khiến quá trình dẫn truyền tín hiệu thần kinh bị gián đoạn, thậm chí chỉ bằng 30\% so với người bình thường. Đây chính là nguyên nhân gây bệnh trầm cảm.

Để điều trị, người bệnh cần được bổ sung serotonin, dưới dạng thuốc chống trầm cảm, đẩy lùi các triệu chứng. Các thuốc này hiện rất phổ biến và rẻ tiền. Chúng hầu như không có tác dụng phụ, có thể dùng lâu dài cho tất cả mọi người, kể cả trẻ em, người già và phụ nữ có thai. Tuy nhiên, PGS Huy cũng khuyến cáo việc điều trị trầm cảm yêu cầu bệnh nhân phải tuân thủ chặt chẽ các hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa tâm thần.