(ĐSPL)- Báo tường 20/11 với những mẩu truyện ngắn về thầy cô giáo sẽ sẽ để lại ấn tượng rất sâu đậm với người đọc.
Trải qua bao thế hệ, thì đạo đức và niềm tin của thầy cô đối với học sinh không bao giờ phai nhạt! Làm sao chúng ta có thể kể xiết những công ơn, cùng với những nỗi vất vả của thầy cô.
Báo Đời sống và Pháp luật xin chia sẻ một số mẩu truyện ngắn hay viết về thầy cô, những người đã dìu dắt ta, suốt quãng đời đi học từ lúc mới bập bẹ tập nói cho đến khi trưởng thành. Với những mẩu truyện ngắn này sẽ giúp các bạn có thêm ý tưởng báo tường 20/11 hay và ý nghĩa gửi tặng tới các thầy cô giáo nhân ngày nhà giáo Việt Nam.
Người thầy và những tờ tiền cũ
900.000 đồng, nó cứ mân mê những đồng 10.000 đã cũ mà thèm một góc không có ai để khóc.
Cuối cùng nó cũng đậu đại học. Người đầu tiên nó muốn thông báo tin quan trọng ấy không phải là ba hay mẹ nó mà là người thầy kính yêu của nó…
Nhà nó nghèo, lại đông anh em, quê nó cũng nghèo nên từ lâu chẳng có mấy ai dám nghĩ đến chuyện cho con vào đại học. Ba mẹ nó cũng vậy, phần vì quá nghèo, phần là vì nghĩ đến điều kiện của con mình “làm sao mà chọi với người ta”!… Thầy là người duy nhất ủng hộ nó, cho nó niềm tin rằng “mình có thể”.
Vui mừng chẳng được bao lâu, bao nhiêu lo lắng tràn về vây lấy nó… Năm năm trời, hàng trăm thứ tiền như bầy ong vo ve trong đầu nó.
Rồi thầy đến mang cho nó một lô sách, vở mà nó đoán là những bài học “nhân-lễ-nghĩa” của thầy, dúi vào tay nó một gói nhỏ mà thầy bảo là “bí kíp” rồi dặn chỉ lúc nào khó khăn nhất mới được mở ra. Nó đã không “cảnh giác” thừa. Gói “bí kíp” mà lúc nhận từ tay thầy nó đã ngờ ngợ là một xấp những tờ tiền 10.000đ bọc trong hai lớp nilon cũ kỹ, những tờ tiền được vuốt phẳng phiu phần nhiều đã nhàu nát mà nó tin rằng thầy đã để dành từ lâu lắm! 900.000đồng, nó cứ mân mê những đồng 10.000 đã cũ mà thèm một góc không có ai để khóc.
Đã hai năm kể từ cái ngày thầy lặn lội lên Sài Gòn thăm nó, dúi vào tay nó những đồng 10.000 nhọc nhằn rồi lại vội vã trở về. Sau đó thầy chuyển công tác. Hai năm, thỉnh thoảng nó vẫn nhận được những đồng 10.000 của thầy (lạ thay, lại vào những lúc tưởng chừng như nó bế tắc nhất!)… Hai năm, nó vẫn chưa một lần về thăm thầy.
Trưa, mới đi học về, mẹ điện lên báo: “Thầy H. mất rồi!”. Nó chỉ lắp bắp hỏi được ba chữ: “Sao thầy mất?”, rồi sụp xuống khi mẹ cũng nghèn nghẹn ở đầu dây bên kia: “Thầy bệnh lâu rồi mà không ai biết. Ngày đưa thầy vào viện, bác sĩ chụp hình mới biết thầy đã hư hết lục phủ ngũ tạng rồi, chưa ai kịp đi thăm thì thầy đã…”.
Nó bỏ hết mọi sự leo lên xe đò. Trong cái nóng ban trưa hầm hập với cơn say xe mệt mỏi, nó thấy thầy hiền hậu đến bên nó, dúi vào đôi tay nóng hổi của nó những tờ 10.000 đồng lấp lánh… Đến bây giờ nó mới để ý thấy thầy đã xanh xao lắm, bàn tay tài hoa khéo léo ngày xưa đã gân guốc lên nhiều lắm… Nó chợt tỉnh, nước mắt lại lăn dài trên má, trái tim nó gào lên nức nở: “Thầy ơi… sao không đợi con về…!?”.
Vì nó cứ đinh ninh: nếu đổi những đồng 10.000 kia thành thuốc, thầy sẽ sống cho đến khi nó kịp trở về
Ông giáo và tách cafe
Một nhóm sinh viên giờ đã thành đạt trong công việc cùng nhau về thăm thầy giáo cũ. Cuộc nói chuyện nhanh chóng được chuyển sang những vấn đề trong cuộc sống và công việc…
Muốn mời những học trò cũ uống cà phê, ông giáo vào bếp và quay lại với rất nhiều cà phê đựng trong những chiếc cốc khác nhau: cái bằng sứ, cái bằng nhựa, cái bằng thuỷ tinh, cái bằng pha lê, một số trông rất đơn giản, số khác lại có vẻ đắt tiền, vài cái được chế tác rất tinh xảo…
Khi tất cả mọi người đều đã cầm cốc cà phê trong tay, ông giáo nhẹ nhàng lên tiếng: “Không biết các trò có chú ý không, nhưng những chiếc cốc trông đẹp đẽ, đắt tiền luôn được lựa chọn trước, để lại những cái trông đơn giản và rẻ tiền.
Mặc dù rất đơn giản và dễ hiểu khi các trò muồn điều tốt đẹp nhất cho bản thân nhưng đó cũng là nguồn gốc, nguyên nhân của mọi vấn đề căng thẳng của các trò.
Một điều chắc chắn rằng cái cốc không phải là thứ quyết định chất lượng của cà phê đựng bên trong. Một số trường hợp, nó chỉ đơn giản là cái vỏ đắt tiền hơn và một số khác thậm chí che giấu cái mà nó đang chứa đựng.
Điều các trò thực sự muốn là cà phê chứ không phải cái cốc, nhưng các trò vẫn có ý thức lựa chọn cái cốc tốt nhất. Sau đó các trò mới để mắt đến những cái cốc khác.
Cũng như vậy, cuộc sống của chúng ta là cà phê, công việc, tiền bạc và vị trí xã hội là những cái cốc. Chúng chẳng qua chỉ bao bọc lấy cuộc sống. Và loại cốc mà trò có không làm nên cũng như không thay đổi cuộc đời mà trò đang sống…”.
Đôi khi, chúng ta chỉ quan tâm đến cốc mà quên thưởng thức thứ cà phê ông trời đã ban tặng cho chúng ta. Người hạnh phúc nhất không phải là người có những thứ tốt nhất mà là người biết biến những thứ mình đang có thành thứ tốt nhất.
Thưa thầy! Em đã thuộc
Thời gian qua đi, có những thứ bị rơi vào quên lãng, có những thứ đổi thay…. Tôi và các bạn phòng G401 niên khóa 1999 -2002 giờ đã là cô giáo…thầy tôi đã ở trên cao xanh …Dẫu biết rằng, thời gian có thể làm lãng quên nhiều thứ nhưng những gì thầy dạy, tôi vẫn ghi lòng tạc dạ…
Ngày đó, phòng G401 là tổng hợp các lớp: Tiểu học, Cao đẳng Văn, Sử, Sinh… Chúng tôi, mỗi đứa một giọng quê, vui lắm tuổi sinh viên không lo nghĩ. Ở được một học kì, cả phòng đều bị mất trộm, những thứ rất lặt vặt. Mua chai dầu gội về, sáng lấy ra gội, đổ ra chỉ thấy nước, chai kem đánh răng cũng bị vắt cạn, bỏ một trăm ngàn trong túi thì mất 20 ngàn, mất một chiếc áo lót…Cả phòng, đứa nào cũng là bạn bè, suốt ngày nói cười, biết nghi ai bây giờ?…
Năm đó, trường tổ chức cắm trại, Hà làm thủ quỹ. Tối lấy ra xăm xoi ngồi đếm, hí hửng bàn tính món này món kia. Sáng, xấp tiền không cánh mà bay. Mất tiền, Hà khóc than thảm thiết. Bác bảo vệ nội trú và thầy cô vào, hết lời giảng giải, đề nghị bạn nào lỡ lấy thì im lặng gửi tiền lại ở phòng trực nội trú hoặc đưa cho thầy cô, sẽ không ai biết việc này, thời hạn là hết buổi chiều. Chờ đợi mãi, vẫn không có kết quả gì, có yêu cầu nhất định khám phòng, tất cả đều gật đầu, đứa nào cũng hăng hái lấy xách đồ mình ra đợi lục, cứ như cả phòng, không có đứa nào là thủ phạm. Vừa lúc đó, bỗng nhiên thầy Vân bước vào và bảo:
- Không phải khám xét gì hết, có một bạn ở lớp thấy Hà bỏ quên xấp tiền trên hộc bàn kìa. Cứ sợ mất nên hay lấy ra xăm soi, quên cất…Cẩn thận khi giữ tiền em nhé!…
Cả phòng thở phào nhẹ nhõm. Tôi bỗng nghĩ, sao Hà học lớp Sinh, thầy dạy Sử mà lại bảo thấy xấp tiền bỏ quên trên lớp ?…Ôi! Không tra cứu nữa, bởi nếu sự việc bại lộ, chắc bạn nào lỡ làm chuyện đó cũng sẽ nghỉ học vì xấu hổ mất.
Là một thạc sĩ xuất thân từ đồng ruộng, tri thức của thầy có mùi rơm rạ, mùi mồ hôi của ba mẹ, của quê hương, thầy hay nói như vậy. Thầy luôn giữ cho mình nét chân chất, giản dị của một “tri thức nông dân”. Bộ quần áo đơn sơ nhưng gọn gàng sạch sẽ, một phong thái thân thương, mộc mạc… Có lần tôi “ngạo mạn”, ngồi trong lớp nhưng miệng nói luyên thuyên. Thầy không một lời, một tay cốc vào đầu và một tay đặt lên môi. Cái cốc đầu đó làm tôi nhớ mãi…
Cuối học kì I, mấy bạn đi nhận học bổng về bảo: ” Thấy tên cậu cũng có, học bổng loại giỏi, mau lên nhận đi!…”. Tôi lắc đầu bảo với chúng bạn rằng, mình dư điểm giỏi nhưng khống chế vì môn Đại cương tâm lý học chỉ có 4 điểm. Thi lại thì làm sao có học bổng?… Mấy bạn kêu cứ đi nhận đại, trường cho mình mới nhận chứ bộ, mình có sai đâu mà sợ!… Là một cô sinh viên nghèo, mỗi tuần mẹ cho đúng 20 mươi ngàn đi học, chưa bữa nào dám ăn đĩa cơm 2000, hỏi làm sao không ham khi 180 ngàn của tháng học bổng đầu tiên đang chờ mình. Tôi liều mạng đi nhận, tay run run khi nhận được một quý học bổng. Mùa đông năm đó, tôi có chiếc áo ấm mới, một bộ áo dài mới chứ không phải rầu rĩ khi mặc bộ áo dài mà mẹ xin lại từ một cô giáo trong xóm.
Hai tuần sau, tôi bị phòng giáo vụ gọi lên. Lần đó tôi đã khóc vì cô giáo la : ” Em là cô sinh viên Sư phạm không thật thà!. Tại sao biết nội quy xếp loại học lực rồi mà vẫn cố tình vi phạm?”. Tôi chỉ ngồi cúi gằm mặt xuống đất và khóc, tôi khóc không phải vì ấm ức, vì bị oan mà khóc vì xấu hổ, vì nghèo. Chỉ vì nghèo tôi mới ham tiền…Nói như vậy là ngụy biện, không được đổ thừa cho cái nghèo đúng không thầy?… ” Đói cho sạch rách cho thơm”!, thầy luôn nhắc chúng em như vậy…Thấy tôi ngồi khóc sướt mướt, lo lắng vì nghĩ, tiền đâu để trả lại trường đây, nỗi lo đó làm tôi như muốn ngất. Thầy lại ngồi bên cạnh, rất nhẹ nhàng bảo: “Em sai, nhà trường cũng sai. Thôi thì, thầy mong rằng, đây là bài học mà em cần phải nhớ. Chỉ nên hưởng những gì mà mình xứng đáng được nhận em nhé!…Thầy sẽ giúp em đưa lại số tiền này cho trường!”. Tôi lắc đầu ngồi khóc, thầy bảo thầy cho mượn, sau này đi làm có tiền trả thầy sau cũng được!…
Buổi học hôm sau, thầy kết thúc bằng một bài học đạo đức rất ý nhị. Thầy kể câu chuyện về loài hươu. Hươu mẹ đứng sinh con, đứa con phải rơi từ trên cao và nằm đơ dưới đất. Hươu mẹ đá vào con, chú hươu con lòm còm đứng dậy, sau khi hươu con đã đứng được rồi, hươu mẹ lại hất để hươu con ngã xuống, lại phải cố gắng đứng lên lần nữa. Thầy bảo, khó khăn sẽ làm ta trưởng thành, có ai đó từng nói: ” Cuộc sống như đại dương, ai không bơi người đó sẽ chìm”, vậy nên, chỉ có khi, chúng ta vượt qua khó khăn, khi đó chúng ta mới thành công. Các em hãy ghi ra vở và học thuộc câu danh ngôn này của Jim John: ” Thành công – đó không chỉ là những gì ta có, mà còn ở chỗ ta trở thành người như thế nào”. Các em sẽ là người cầm phấn, là những kĩ sư tâm hồn, các em là người chèo đò trên dòng tri thức và sẽ đưa những tâm hồn đến những triền sông đầy hoa nắng. Hãy nhớ lời thầy, các em sẽ là những thầy cô giáo mẫu mực, các em nhé!…Và chỉ khi, các em “thiết kế” nên những tâm hồn đẹp thì khi đó, các em sẽ là những người thành công. Thầy đã kết thúc buổi học cuối cùng bằng những lời tha thiết như vậy. Đó cũng là lần cuối cùng tôi nghe thầy giảng…
Ngày tôi đã trở thành cô giáo, thật bàng hoàng khi nghe tin, thầy đã ngủ một giấc dài. Tôi thả rơi viên phấn khi nghe tin dữ, chỉ muốn bỏ lớp để đi tiễn thầy một đoạn nhưng lời thầy đã thức tỉnh tôi. Em sẽ là cô học trò không biết nghe lời khi không làm tốt nhiệm vụ người cô đúng không thầy? thế là tôi nuốt nước mắt, tiếp tục sống trong tiết học.
Xin mượn mây nhờ gió, mang dùm đến thầy tôi những lời này: “Thầy ơi! Em thật vô tâm khi không nhớ đầy đủ tên họ của thầy. Chưa một lần em đến thăm thầy, lần đầu em định đi thăm thầy cũng là ngày thầy về cõi vĩnh hằng. Xin đọc tặng thầy hai câu thơ, dù không nhớ tác giả là ai, nhưng mỗi lần đọc là em lại nghĩ ngay đến thầy, người thầy đã giúp em trưởng thành:
Dòng sông sâu con sào dài đo được
Lòng người đưa đò ai dò được nông sâu”.
Thầy ơi! Em đã là một cô giáo thành công chưa khi đam mê nghề nghiệp, bước vào lớp là em gạt hết tâm trạng của đời thường mà chỉ sống trong tiết giảng, phải làm sao để các em đến với bài học bằng một tâm thế hứng thú chứ không phải là đối phó. Em kêu học sinh tới nhà, giảng dạy nhiệt tình, mong các em giỏi hơn chứ không lấy tiền của học sinh vùng khó. Em luôn cố gắng, mình sẽ là một tấm gương để các em noi theo. Em đã là một cô học trò ngoan, đúng không thầy?…”.
Ngồi viết những dòng này, kí ức về thầy lại hiện lên trong em. Thầy ơi! Cô học trò nghèo ngày xưa vẫn còn nợ thầy, em nợ thầy lời tri ân thành kính. Hôm nay, viết dâng thầy những dòng chữ nghĩa tình, mong rằng, trên cao xanh xa xa, thầy có thể đọc được những lời tri ân này của em. Tha lỗi cho em nhé thầy!
Bài học làm người từ cô giáo dạy Sử
Sau ba năm tôi mới có dịp trở lại trường cũ. Mọi thứ không thay đổi nhiều, sân trường vẫn rợp bóng cây, và những chiếc ghế đá vẫn ở đó, trầm mặc và nhẫn nhịn. Tiếng cô giảng đều đều trên lớp và ánh mắt ngây thơ của đám trẻ học trò khiến tôi nhớ lại những kỷ niệm thời cắp sách. Tiếng trống trường đã điểm, giờ ra chơi đến.
Tôi lại bóng dáng của cô từ trong lớp, vẫn dáng hình ngày xưa khi gieo mầm con chữ cho chúng tôi. Cô vẫn tận tụy đến lớp, vẫn chèo lái những con thuyền mơ ước của những cậu học trò nhỏ chúng tôi đến bến bờ hạnh phúc. Giọng cô nhẹ nhàng phân tích cho học sinh chúng tôi những sự kiện lịch sử đáng nhớ, những chiến thắng vang dội của quân ta khắp các chiến trường. Chốc chốc cô ngừng giảng và nhìn đám học trò đang tròn mắt suy ngẫm. Chính cô cũng không thể nhận ra được những thế hệ học trò đó còn nhớ mãi công ơn của cô tự ngày nào.
Cô về trường tôi từ khi trường chỉ có mái lá đơn sơ. Ngày mưa cũng như ngày nắng cô vẫn đạp chiếc xe Thống Nhất đã bạc màu đến lớp. Có lần những hôm trời mưa bão rất to mà cô vẫn cố đạp hơn chục cây số đến lớp vì sợ học sinh phải chờ. Có khi nước ngập quá bánh xe mà cô vẫn bước tiếp, đến lớp thì cả thầy cả trò đều ướt hết.
Phòng học dột nát không thể theo học. Những khi mưa gió như vậy cô lại nhớ về vùng quê Bình Lục, nơi người ta vẫn “cưỡi trâu đi họp huyện” cô lại thấy xót thương. Cô thường kể cho chúng tôi nghe rất nhiều về miền quê và gia đình cô. Miền quê chiêm trũng, ngập quanh năm những có nghị lực phi thường.
Giờ đây khi mọi thứ đã được thay mới, cô vẫn ngày ngày đến lớp. Là một giáo viên dạy sử nên tính cô rất nghiêm khắc. Cô luôn dạy chúng tôi phải biết tự phấn đấu vươn lên. Cô thường bảo, lịch sử là cái gốc rễ của một quốc gia dân tộc, khi các em hiểu sử cũng hiểu truyền thống quý báu của ông cha ta, biết mà học hỏi, biết mà phát huy những truyền thống quý báu đó. Theo lời dạy đó, mỗi thế hệ học sinh chúng tôi đều cố gắng trở thành một học sinh ngoan trong mắt cô.
Đã 27 năm trôi qua với bao thế hệ học trò đến và đi khỏi ngôi trường này, nhưng hình bóng cô mỗi ngày lên lớp thì vẫn vậy. Những học trò đầu tiên của cô nay đã đầu hai thứ tóc cũng không sao quên được những lời dạy, những kiến thức mà cô đã truyền đạt. Cô luôn dạy cách làm sao để hiểu và nhớ về một sự kiện lịch sử lâu nhất. “Chỉ khi các em hiểu rõ nguyên nhân tại sao và giải thích được những sự kiện, những mối ràng buộc đó thì em mới có thể làm tốt một bài lịch sử”.
Tôi còn nhớ kỷ niệm về cô khi còn đang học phổ thông. Là một học sinh chuyên văn nên tôi rất thích những môn xã hội, đặc biệt là tìm hiểu những kiến thức lịch sử. Khi còn học ở trung học cơ sở tôi đã được nghe những thông tin về cô với phương pháp dạy hay, là một giáo viên giỏi ở trường. Và khi theo học cô tôi thực sự bị thuyết phục bởi cách giảng dạy ân cần và chu đáo.
Trong những giờ giảng, cô nhấn mạnh đến những sự kiện then chốt nhất, có tính quyết định đến giai đoạn lịch sử đang nghiên cứu. Cô thường dặn chúng tôi: “muốn học được lịch sử thì cần phải biết hệ thống kiến thức, tóm gọn vấn đề lại rồi triển khai thật nhỏ ra. Như vậy vừa nhớ lâu lại không bị mất ý”. Theo lời khuyên của cô, mỗi chúng tôi đều nhớ rất rõ những vấn đề lịch sử và không hề bỏ sót chút nào khi làm bài kiểm tra.
Không chỉ cho chúng tôi những bài học lịch sử mà cô còn dậy cách đối nhân xử thế ở đời. Cô cho mỗi chúng tôi biết thế nào là cuộc sống thực tại, nó không màu hồng cũng không trải thảm đỏ mà mỗi trái tim non nớt chúng tôi vẫn hoài tưởng. Cô vẫn ví, cuộc đời như một cuộc chiến đấu chính bản thân mình vậy. Nếu kiên cường thì họ sẽ không bao giờ gục ngã, nhưng chỉ cần sơ xảy họ có thể đánh đổi cả cuộc đời. Tôi mơ hồ hiểu những gì cô nói, nhưng đến giờ thì đó lại là bài học đáng giá theo mãi cuộc đời tôi.
Mỗi một năm trôi qua cô đón một thế hệ học trò tìm đến những điều mới mẻ trong trang sách lịch sử. Nhưng cũng là lúc cô tiễn thế hệ học trò của mình đi. 40 năm như vậy, sau 27 năm mà “tay lái” của cô vẫn vững mái chèo. Cô không còn đạp xe đến lớp như ngày xưa nữa, cô không còn giảng bài khi lớp ngập mưa, nhưng những tiếng giảng của cô vẫn trong trẻo và dịu hiền. Nó vẫn hàng ngày dẫn dắt những thế hệ học trò như chúng tôi tìm đến được những chân trời mới.
Cô trang bị cho mỗi chúng tôi đầy đủ hành trang tri thức và vốn sống của cô để chúng tôi không còn lạ lẫm và bỡ ngỡ khi bước chân vào đời. Những đồng nghiệp của cô vẫn nghĩ sao cô tận tâm với học trò đến vậy. Cô cười nhẹ và nói: “Nó đã theo cái nghiệp mất rồi, thiếu học sinh như thiếu chân tay vậy. Không sao chịu được”.
Có lẽ nhờ cô mà những bài giảng lịch sử vẫn thấm nhuần trong tôi. Mỗi khi tiếp cận một sự kiện tôi không quên tìm kỹ về nguyên nhân của nó. Hiểu nghề để làm nghề như cô vẫn dặn chúng tôi. Sẽ mãi nhớ những kỷ niệm về cô, kỷ niệm về thời học trò và những bài giảng quý báu mà cô đã trao tặng cho mỗi chúng em. Chúng em sẽ luôn trân trọng nó như món quà quý giá nhất của cuộc đời.
Những ca khúc hay nhất thầy cô