Bác sĩ Dược Sài Gòn nói về biến chứng của viêm phổi cộng đồng

Viêm phổi bao gồm hai loại đó là viêm phổi bệnh viện do mắc phải xảy ra trong môi trường bệnh viện và viêm phổi mắc phải trong cộng đồng. Đây là căn bệnh có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng đến sức khỏe của con người.

Cùng Bác sĩ giảng viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn tìm hiểu một số biến chứng thường gặp của bệnh viêm phổi cộng đồng.

Viêm phổi cộng đồng là gì?

Viêm phổi mắc phải ở cộng đồng bao gồm các nhiễm khuẩn phổi xảy ra ở ngoài bệnh viện, biểu hiện bằng viêm phổi thùy, viêm phổi đốm hoặc viêm phổi không điển hình. Đặc điểm chung là có hội chứng đông đặc phổi và bóng mờ phế nang hoặc Chẩn đoán hình ảnh Y học mô kẽ trên phim X-quang phổi; bệnh do vi khuẩn gây viêm phổi cộng đồng, virus, nấm và một số tác nhân khác, nhưng không do trực khuẩn lao. Đây là bệnh lý thường gặp trong thực hành nội, nhi khoa.

Nguyên nhân gây viêm phổi cộng đồng như thế nào?

Viêm phổi mắc phải tại cộng đồng là loại viêm phổi phổ biến nhất. Nó xảy ra bên ngoài bệnh viện hoặc các cơ sở chăm sóc sức khỏe khác, gây ra bởi:

• Vi khuẩn: Nguyên nhân phổ biến nhất gây viêm phổi do vi khuẩn ở Mỹ là Streptococcus pneumoniae. Loại viêm phổi này có thể tự xảy ra hoặc sau khi bạn bị cảm lạnh hoặc cúm; gây ảnh hưởng đến một phần (thùy) của phổi, còn gọi là viêm phổi thùy.
• Các sinh vật giống như vi khuẩn: Mycoplasma pneumoniae cũng có thể gây viêm phổi. Nó thường tạo ra các triệu chứng nhẹ hơn so với các loại viêm phổi khác.
• Nấm: Đây là loại viêm phổi phổ biến nhất ở những người có vấn đề về sức khỏe mãn tính hoặc hệ thống miễn dịch yếu. Các loại nấm gây bệnh có thể được tìm thấy trong đất hoặc phân chim, tùy theo vị trí địa lý.
• Virus: Một số loại virus có khả năng gây cảm lạnh hoặc cúm và dẫn đến viêm phổi.

Biến chứng viêm phổi cộng đồng

Biến chứng của viêm phổi cộng đồng được thể hiện tại tại phổi, trong lồng ngực biến chứng xa và gây kháng kháng sinh.

Biến chứng tại phổi

Bệnh có thể lan rộng ra hai hoặc nhiều thùy phổi, bệnh nhân khó thở nhiều hơn, tím môi, mạch nhanh, bệnh nhân có thể chết trong tình trạng suy hô hấp, sốc nhiễm trùng. Cụ thể biến chứng tại phổi gồm:

• Xẹp một thuỳ phổi: Do cục đờm đặc quánh gây tắc phế quản.
• Áp xe phổi: Rất thường gặp, do dùng kháng sinh không đủ liều lượng, bệnh nhân sốt dai dẳng, khạc nhiều đờm có mủ.
• Phù phổi cấp: Đây là hội chứng suy hô hấp cấp rất nguy hiểm, có thể gây nguy cơ tử vong cao. Dấu hiệu triệu chứng của bệnh là khó thở, vã mồ hôi, da xanh tím, ...

Biến chứng trong lồng ngực

• Tràn dịch màng phổi là một trong những biến chứng viêm phổi cộng đồng nguy hiểm mà bệnh nhân bị viêm phổi có thể gặp phải. Triệu chứng lâm sàng của bệnh là sốt cao, ho, đau đầu, suy nhược, đau ngực dữ dội, lượng bạch cầu tăng cao.
• Tràn khí màng phổi, trung thất: Thường do nguyên nhân tụ cầu.
• Tràn mủ màng phổi: Bệnh nhân sốt dai dẳng, chọc dò màng phổi có mủ, thường xảy ra trong trường hợp viêm phổi màng phổi, hoặc do chọc dò màng phổi gây bội nhiễm.
• Viêm màng ngoài tim: Triệu chứng đau vùng trước tim, nghe có tiếng cọ màng tim, thường là viêm màng tim có mủ.

Biến chứng xa

• Nhiễm khuẩn huyết: Là một biến chứng viêm phổi cộng đồng nguy hiểm. Vi khuẩn từ phổi có thể xâm nhập vào trong hệ tuần hoàn và dẫn tới nhiễm trùng máu, sốc nhiễm trùng. Khi bệnh nhân gặp biến chứng viêm phổi này rất khó điều trị, tốn kém chi phí và thời gian, ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe và có thể dẫn tới tử vong.
• Viêm khớp do phế cầu: Gặp ở người trẻ tuổi, thường chỉ bị một khớp sưng, đỏ, nóng, đau.
• Viêm phúc mạc: Thường gặp ở trẻ em; sốc nhiễm trùng, mê sảng ở người nghiện rượu, ...
• Viêm màng não do phế cầu: Đây là biến chứng hiếm gặp, nước não tuỷ chứa nhiều phế cầu, glucose giảm, có ít bạch cầu đa nhân. Căn bệnh này thường để lại những hậu quả nặng nề cho người bệnh như tổn thương thần kinh, giảm khả năng nhận thức, tổn thương chức năng gây câm, mù, điếc, ... và đặc biệt có thể gây nguy hiểm đến tính mạng.

Biến chứng kháng kháng sinh

Bệnh học viêm phổi cộng đồng có thể dẫn tới tình trạng kháng thuốc kháng sinh. Nếu bệnh nhân gặp phải hiện tượng này sẽ vô cùng khó khăn để chữa bệnh, phải phối hợp nhiều loại kháng sinh với nhau nên tốn kém chi phí mà khả năng chữa khỏi rất thấp. Về lâu về dài, việc sử dụng quá nhiều thuốc kháng sinh như vậy sẽ dẫn tới suy giảm hệ miễn dịch và phòng bệnh của bệnh nhân. Bên cạnh những biến chứng viêm phổi cộng đồng như trên thì bệnh nhân có thể gặp phải những biến chứng nguy hiểm khác cũng có thể gây tử vong cao như tràn dịch màng tim, trụy tim, suy hô hấp cấp tiến triển, áp xe não, ... Để phòng ngừa những biến chứng viêm phổi cộng đồng có thể xảy ra cho mình và người thân, bạn nên chú ý đến những dấu hiệu cảnh báo của bệnh viêm phổi và đến các cơ sở y tế kịp thời để có hướng chữa trị sớm, phù hợp, đúng cách.

Hạ Vi