Theo báo VOV, có ít nhất 9 trường hợp phổ biến mà người dân được miễn thuế hoàn toàn khi nhận tiền, nếu hiểu đúng và giao dịch minh bạch, người dân cần nắm rõ thông tin để tránh rơi vào tình trạng hoang mang, lo lắng.
1. Vay mượn giữa người thân, bạn bè - không phải thu nhập chịu thuế
Các khoản tiền cá nhân nhận được từ người thân, bạn bè để phục vụ mục đích vay mượn, hỗ trợ, giúp đỡ đều được pháp luật xác định là quan hệ dân sự, không phát sinh thu nhập nên không thuộc diện chịu thuế. Tuy nhiên, để tránh hiểu nhầm, người chuyển tiền nên ghi rõ nội dung như: “vay tiền”, “giúp tạm”, “chuyển khoản mượn tiền”.
2. Nhận tiền để đáo hạn khoản vay ngân hàng
Người vay ngân hàng đến kỳ đáo hạn thường nhờ người thân chuyển tiền hộ để tất toán trước khi vay lại. Khoản tiền chuyển vào tài khoản nhằm mục đích kỹ thuật này không tạo ra thu nhập cá nhân nên không bị đánh thuế.
Hiểu rõ 9 trường hợp miễn thuế sẽ giúp người dân, người kinh doanh tự do và cả người lao động ở nước ngoài chủ động hơn trong giao dịch tài chính. Ảnh minh họa
3. Kiều hối – tiền gửi từ người thân ở nước ngoài
Tiền thân nhân gửi từ nước ngoài về, hay còn gọi là kiều hối, được pháp luật Việt Nam miễn thuế nhằm khuyến khích nguồn ngoại tệ. Khoản tiền này không được xem là thu nhập chịu thuế cá nhân nếu gửi qua các kênh chính thức như ngân hàng, công ty chuyển tiền hợp pháp.
4. Các hoạt động thu hộ, chi hộ
Những cá nhân làm nghề shipper, thu hộ tiền hàng (COD), hoặc nhận tiền rồi chi lại theo ủy quyền (ví dụ như nhân viên cây xăng thu tiền hộ công ty) không phải kê khai thu nhập cá nhân. Lý do là các khoản này không mang tính thu nhập thật sự mà chỉ là trung gian giao dịch.
5. Nhận – chuyển tiền hộ mà không thu phí
Khi bạn chuyển tiền giúp người khác và không thu bất kỳ khoản phí nào, số tiền nhận vào tài khoản sẽ không bị tính thuế. Tuy nhiên, nếu có thu phí thì phần phí dịch vụ có thể bị đánh thuế thu nhập từ dịch vụ (~5%–7%).
6. Nhận tiền bán nhà, đất – đã hoàn thành nghĩa vụ thuế
Nếu cá nhân bán bất động sản và đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế trước đó (thuế thu nhập cá nhân, lệ phí trước bạ…), số tiền chuyển khoản thanh toán sau này không bị đánh thuế lại. Tuy nhiên, nếu phát hiện việc khai giá thấp để trốn thuế, cơ quan thuế có quyền truy thu phần chênh lệch.
7. Tiền lương đã khấu trừ thuế – chuyển cho người thân
Tiền lương sau thuế mà cá nhân chuyển cho vợ, chồng hoặc người thân khác không được xem là thu nhập mới. Vì vậy, người nhận sẽ không bị tính thuế lại. Điều quan trọng là phải chứng minh nguồn tiền là tiền lương đã qua khấu trừ theo quy định.
8. Lương từ nước ngoài – đã đóng thuế sở tại
Người lao động Việt Nam đang làm việc tại nước ngoài nếu đã nộp thuế tại quốc gia sở tại, khi chuyển tiền về nước sẽ được miễn thuế thu nhập cá nhân. Điều kiện là phải có chứng từ chứng minh thuế đã đóng, chuyển qua ngân hàng chính thống.
9. Lãi cho vay cá nhân nhỏ lẻ – không bị đánh thuế
Khi cá nhân cho người khác vay tiền theo hình thức dân sự (họ, hụi, bạn bè, người thân…) mà không có lãi hoặc lãi nhỏ, không thường xuyên thì không bị coi là kinh doanh nên không phải đóng thuế. Tuy nhiên, nếu cho doanh nghiệp, tổ chức vay và nhận lãi định kỳ, người cho vay có thể phải nộp thuế 5% trên phần lãi.
Điều kiện để miễn thuế hợp lệ
Theo tờ Kinh tế Môi trường, việc miễn thuế TNCN không diễn ra tự động. Người nhận tiền cần chủ động chuẩn bị các giấy tờ chứng minh như hợp đồng vay mượn, hóa đơn chuyển nhượng, hợp đồng lao động, sao kê ngân hàng và văn bản xác nhận mối quan hệ (đối với kiều hối, chuyển tiền giữa người thân).
Giao dịch qua ngân hàng là phương thức minh bạch nhất để chứng minh dòng tiền và tránh rủi ro bị hiểu nhầm là thu nhập chịu thuế. Cơ quan thuế chỉ truy thu nếu không xác minh được nguồn gốc tiền, hoặc nếu có dấu hiệu trốn thuế, rửa tiền.
Việc nhận tiền vào tài khoản cá nhân không phải lúc nào cũng đồng nghĩa với việc phải nộp thuế. Có ít nhất 9 trường hợp phổ biến được pháp luật cho phép miễn thuế hoàn toàn nếu người dân giao dịch đúng bản chất, minh bạch và có đầy đủ chứng từ. Nắm rõ quy định sẽ giúp người dân chủ động hơn trong quản lý tài chính cá nhân và phòng tránh rủi ro pháp lý không đáng có.
Những khoản tiền chuyển vào tài khoản cá nhân phải chịu thuế:
Thu nhập từ hoạt động kinh doanh
Thu nhập từ việc cung cấp dịch vụ, phí hoa hồng
Thu nhập từ lãi cho vay
Thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản (trường hợp kê khai gian lận)
Tiền lương, tiền công và các khoản thu nhập tương tự