Đã 30 năm trôi qua nhưng hình ảnh 64 đồng đội hy sinh trong trận hải chiến năm ấy vẫn khắc sâu trong tâm khảm, ký ức của mỗi chiến binh Gạc Ma sống sót trở về...
Hải chiến Gạc Ma trong ký ức người trở về
Vào mỗi năm, cứ đến ngày 14/3, những cựu binh còn sống sót trong trận hải chiến Gạc Ma năm 1988 trên quần đảo Trường Sa lại cùng nhau thắp nén hương tưởng niệm những đồng đội đã hy sinh. Những chiếc vòng hoa và đèn hoa đăng được họ kết lại thả xuống giữa biển khơi, nguyện cầu cho linh hồn các anh, 64 chiến sĩ Gạc Ma được an nghỉ nơi chín suối.
Là một trong ít chiến binh sống sót trở về, anh Lê Hữu Thảo (SN 1965), trú phường Thạch Linh , TP.Hà Tĩnh kể lại, thời điểm đó, anh là lính chiến đấu thuộc Lữ đoàn 146 được giao nhiệm vụ ra đảo Gạc Ma để xây dựng, bảo vệ đảo.
Anh Lê Hữu Thảo hồi tưởng lại, vào khoảng 2h ngày 14/3/1988, quân ta được chia thành 2 tốp, 1 dưới đảo, tốp còn lại ở trên tàu. Lúc này, những người lính công binh ra đảo cắm cọc để treo cờ Tổ quốc, khẳng định chủ quyền lãnh thổ.
Đến 5h cùng ngày, anh được cấp trên chỉ đạo phối hợp với 2 người đồng đội mang súng xuống vị trí để bảo vệ cờ. Bất ngờ lúc này, tàu của Trung Quốc áp sát đảo.
Chúng thả xuồng máy chuyển từng tốp lính, bao vây quân ta theo thế vòng cung men theo bãi san hô, những chỗ vòng vây gần nhất, 2 bên chỉ cách nhau chừng 1m. Lúc này, các chiến sĩ hải quân đứng thành vòng tròn quanh lá cờ Tổ quốc, quyết bảo vệ chủ quyền biển đảo quê hương.
Ngậm ngùi, anh Thảo tiếp lời: “Khi tàu Trung Quốc rời đi, cũng là lúc thủy triều đã lên ngang thắt lưng quần, chúng tôi tìm đồng đội trong biển nước. Tôi may mắn chỉ bị thương nhẹ còn anh Hoàng Bùi Hải, hiện nay là Đại tá giữ chức Phó chỉ huy trưởng tỉnh đội tỉnh Thanh Hóa bị thương rất nặng.
Lúc này, toàn bộ anh em chiến sĩ trên đảo chỉ còn lại khoảng 30 người. Chúng tôi dìu những chiến sĩ bị thương nặng lên chiếc xuồng nhỏ cũng đã bị chúng bắn thủng nhiều lỗ, dùng tay tát nước ra, còn những người bị thương nhẹ thì bám vào thành xuồng để chèo về đảo Cô Lin”, anh Thảo nhớ lại.
Nỗi đau ngự trị...
Vượt hàng trăm km từ TX.Ba Đồn, tỉnh Quảng Bình để ra dự lễ tưởng niệm 64 đồng đội đã hy sinh, anh Nguyễn Thanh Xuân (SN 1966), một trong những cựu binh còn sống sau trận hải chiến Gạc Ma xúc động nhớ lại: “Vào thời điểm đó, khi tàu Trung Quốc áp sát tàu của bộ đội Việt Nam, quân lính đổ bộ xuống đảo, nhảy vào giằng co chiếc cờ Tổ quốc ta đã cắm trên đảo Gạc Ma. Chúng tôi ai có cuốc dùng cuốc, ai có xẻng dùng xẻng đã cùng nhau xông lên đánh trả lại quân Trung Quốc. Đạn bắn xuyên nhiều lỗ trên tàu, các chiến sĩ bộ đội Việt Nam lại xé áo nhét vào lỗ thủng để tàu không bị chìm".
"Đến khoảng trưa cùng ngày, chúng tôi tìm được 7 đồng chí bị thương, 1 người đã hy sinh. Đến giờ, mỗi lần nghĩ lại cảnh tượng đó, tim tôi vẫn đau nhói…”, anh Xuân ngậm ngùi.
Từ tỉnh Quảng Trị, cựu binh Trần Thiên Phụng (55 tuổi) cũng đã vượt hàng trăm km ra Hà Tĩnh để gặp mặt anh em đồng đội, thắp nén hương tưởng niệm cho những người đồng chí đã bỏ lại máu xương nơi biển đảo Gạc Ma.
“Hôm nay, tròn 30 năm sau trận hải chiến, chúng tôi đã liên lạc cùng thân nhân các liệt sĩ, những người lính sống sót trong trận chiến Gạc Ma có dịp gặp mặt sau bao nhiêu năm xa cách.
Niềm hạnh phúc này được nhân đôi khi chúng tôi cùng nhau thả đèn, thắp những nén nhang cho 64 đồng đội đã hy sinh.
Dù trải qua thời gian dài, nhưng cuộc chiến vẫn còn in đậm trong tâm trí những người lính, những thân nhân liệt sĩ. Tôi rất nhớ thương các đồng đội, những người đã nằm lại nơi biển khơi và cả những người đã may mắn sống sót trở về nay vẫn trong gian khó.
30 năm trôi qua rồi, nhưng mỗi lần nhắc đến cuộc chiến, lòng tôi lại bồi hồi khôn nguôi, nhớ thương đồng đội đã ngã xuống”, cựu binh Phụng xúc động.
Hòa trong dòng người tưởng niệm, rưng rưng nước mắt khi nghĩ về người con trai vĩnh viễn ra đi trong trận đánh Gạc Ma, đôi mắt đầy vết chân chim, bà Hà Thị Liên (SN 1930), trú ở xã Vượng Lộc, huyện Can Lộc, là mẹ liệt sĩ Đào Kim Cương bật khóc: “Mẹ nhớ thằng Cương nhiều lắm, thằng con trai ngoan hiền của mẹ…”
“Sáu mươi tư chiếc bát
Sáu mươi tư đôi đũa
Mẹ xếp thắp hương các anh
Giữa khoảng trống
Gió lộng tứ bề
Xô lệch cả vòng tay của mẹ
Mẹ chắp tay
Không còn nước mắt
Bởi từ khi các anh ngã xuống
Có ngày nào mẹ quên?...
(Trích bài thơ “Nước mắt khóc Gạc Ma”).
Ngân Hà