3 loại thực phẩm tốt cho gan ít người biết

Dưỡng gan quan trọng nhất là làm can khí lưu thông, giữ gan ở trạng thái thoải mái. Trong tất cả phương pháp điều trị, chúng tôi luôn khuyến khích sử dụng thực liệu, dựa vào lý luận của y học cổ truyền để lựa chọn các thực phẩm phù hợp rồi chế biến thành đồ ǎn thức uống nhằm mục đích phòng chống bệnh tật, bảo vệ và nâng cao sức khỏe. Chúng ta hãy cùng điểm qua những loại thực phẩm có tác dụng sơ can lý khí.

- Đầu tiên là thực phẩm có vị chua

Theo Tạp chí Tri Thức, trong ngũ hành của Đông y, gan tương ứng với vị chua. Các loại thực phẩm có vị chua như: Sơn tra, quýt, nho, kiwi, ngũ vị tử, ô mai, bạch thược, giấm… đều có thể dưỡng gan. Thông qua việc dưỡng can âm, can huyết, các loại thực phẩm này giúp chúng ta điều hòa gan.

Tuy nhiên, không nên ǎn nhiều đồ chua quanh nǎm. Mùa xuân can khí thịnh, nếu ǎn chua sẽ dễ "thêm dầu vào lửa", dẫn đến thừa can khí và dễ tổn thương tỳ vị. Do đó mùa xuân không nên ǎn nhiều đồ chua.

Thay vào đó, mùa thu là mùa thu hoạch, khí khô, là mùa của phế kinh (phổi), phổi thuộc kim trong ngũ hành, kim khắc mộc, do đó nên ǎn ít cay, nhiều chua để dưỡng can khí. Hoa quả mùa thu cũng rất nhiều loại chua, như quýt, sơn tra… đều giúp dưỡng âm nhuận táo, là lựa chọn hàng đầu trong việc bồi bổ gan.

Đương nhiên, nhiều hay ít ở đây chỉ là tương đối, nhưng mọi người cũng không nên ǎn quá nhiều. Ví dự như sơn tra (táo gai) có công dụng lưu thông khí, hoạt huyết, kiện tỳ, khai vị, hỗ trợ tiêu hóa, tan huyết...

Nhưng nếu lượng axit dạ dày cao thì bạn không nên ǎn nhiều đồ chua. Phụ nữ có thai lại càng phải tránh sử dụng sơn tra, vì nó thúc đẩy co bóp tử cung, ǎn nhiều dễ sảy thai. Hơn nữa, nếu thấy xuất hiện triệu chứng khí uất cũng không nên ǎn chua nhiều, vì đồ chua sẽ gây ra tình trạng trệ khí. Do đó dù thực phẩm tốt cho cơ thể thế nào, bạn cũng nên chú ý chỉ ǎn vừa đủ.

- Thứ hai là củ cải trắng

Đây là lựa chọn lý tnởng để sơ can lý khí, có lượng dinh dưỡng phong phú. Theo Bán thảo cưong mục [1] củ cải trắng có công dụng thúc đẩy tiêu hóa, tǎng khẩu vị, tǎng cường tốc độ nhu động của dạ dày và ruột, ngoài ra còn giúp kiện tỳ, thuận khí, sơ can, hoạt huyết. Có rất nhiều cách chế biến củ cải trắng: Bào sợi làm nộm, vừa mát lại vừa giải ngấy; hoặc củ cải xào, ǎn vừa miệng khá đưa cơm.

- Thứ ba là câu kỷ tử

Câu kỷ tử còn đnợc gọi là “minh mực tử ” (quả sáng mắt). Nhiều danh y trong lịch sử thnờng sử dụng vị thuốc này để điều trị các triệu chứng hoa mắt, quáng gà do thiếu máu trong gan.

Công dụng làm sáng mắt của câu kỷ tử là điều khỏi cần bàn cãi. Hơn nữa, y học hiện đại cũng đã chứng minh, polysaccharide (đường đa) trong câu kỷ tử có công dụng phục hồi các tổn thương gan, khôi phục chức nǎng và thúc đẩy quá trình tái tạo của các tế bào gan. Do đó, câu kỷ tử giúp bảo vệ gan, dưỡng can huyết.

Bình thường mọi ngnời có thể dùng nó để nấu cháo hoặc pha trà. Chú ý đừng dùng quá nhiều, người trưởng thành không nên sử dụng quá 20 g một ngày, nếu không sẽ dễ nóng trong.

Ngoài ra, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cũng đưa ra danh sách bảy loại thực phẩm tốt cho gan để mọi người tham khảo, lần lượt là: Khoai lang, ngô, tảo bẹ, táo, sữa, hành tây và bí đao.

Từ điển bách khoa của Trung Quốc về dược lý học được thầy thuốc Lý Thời Trân biên soạn vào thế kỷ XVI đầu thời nhà Minh. Đây được coi là tác phẩm y học hoàn chỉnh và chi tiết nhất trong lịch sử Đông y. 

10 điều cần nhớ để có một lá gan khỏe mạnh 

Duy trì cân nặng hợp lý

Béo phì, thừa cân là những lí do phổ biến khiến gan nhiễm mỡ và có thể dẫn đến bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD) - một trong những dạng bệnh gan phát triển nhanh nhất. Giảm cân và duy trì một vóc dáng hài hòa cân đối đóng một phần quan trọng trong giảm mỡ gan và bảo vệ một lá gan khỏe mạnh.

Cân bằng chế độ dinh dưỡng

Chế độ ăn uống hàng ngày giữ vai trò vô cùng quan trọng trong phòng ngừa cũng như điều trị các bệnh về gan. Những bữa ăn quá nhiều calo, chất béo bão hòa, carbohydrate tinh chế và đường là kẻ thù gây hại cho gan. Do vậy, để giữ gan luôn khỏe mạnh, cần xây dựng và điều chỉnh một chế độ dinh dưỡng hợp lý, khoa học, nên bổ sung nhiều chất xơ từ các loại trái cây tươi, rau, bánh mì nguyên hạt và ngũ cốc. Bổ sung đầy đủ protein, sữa ít béo và các chất béo không bão hòa như dầu thực vật, quả hạch, hạt và cá. Hạn chế ăn thịt đỏ, tránh rượu, bia và uống nhiều nước.

 Tập thể dục đều đặn

Tập thể dục thường xuyên giúp đốt cháy các chất béo trung tính trong cơ thể, từ đó cung cấp năng lượng cho mọi hoạt động đồng thời cũng có thể làm giảm mỡ gan.

Tránh tiếp xúc với các hóa chất độc hại

Các hóa chất độc hại có thể làm tổn thương tế bào gan. Do đó, nên hạn chế tiếp xúc trực tiếp với các chất độc từ các sản phẩm như thuốc tẩy rửa, bình xịt côn trùng, hóa chất, phụ gia. Cần có có biện pháp bảo hộ an toàn, phù hợp khi sử dụng các loại hóa chất. Phòng ở, nhà ở phải thoáng mát, được thông gió và nên tránh xa các khu vực có nhiều khói thuốc lá.

Hạn chế sử dụng rượu, bia

Đồ uống có cồn có thể gây ra nhiều vấn đề về sức khỏe, không chỉ ảnh hưởng đến gan mà còn gây hại cho nhiều chức năng khác của cơ thể. Các loại đồ uống có cồn như bia, rượu có thể làm hỏng và phá hủy các tế bào gan, gây sẹo và làm suy giảm chức năng gan. Do vậy, cần hạn chế sử dụng các loại rượu, bia, chỉ dùng ở mức phù hợp trong khả năng cho phép theo tình trạng sức khỏe của mỗi người.

Tránh tiếp xúc với máu

Một số bệnh về gan có thể lây qua đường máu, đặc biệt là viêm gan virus. Do đó, nếu vì bất kỳ lí do gì mà bạn tiếp xúc với máu của người khác, hãy đến các cơ sở y tế để kiểm tra tình hình sức khỏe.

Không dùng chung đồ vệ sinh cá nhân

Các vật dụng cá nhân như dao cạo râu, bàn chải đánh răng, đồ cắt móng có thể bị ô nhiễm nếu mang một lượng nhỏ máu hoặc các chất dịch cơ thể. Vì vậy, không dùng chung các đồ vệ sinh cá nhân là nguyên tắc cơ bản để tránh các bệnh truyền nhiễm, trong đó có các bệnh về gan.

Tình dục an toàn

Quan hệ tình dục không an toàn hoặc quan hệ tình dục với nhiều người làm tăng nguy cơ mắc viêm gan B và viêm gan C. Do vậy, tình dục an toàn là điều cần thiết để tránh lây nhiễm các bệnh về gan và nhiều bệnh khác.

Rửa tay

Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn và chuẩn bị thức ăn, rửa tay sau khi đi vệ sinh, thay tã hoặc sau khi tiếp xúc với các chất bẩn, các vật dụng bị ô nhiễm khác là cách để hạn chế, phòng ngừa vi khuẩn, virus gây hại xâm nhập vào cơ thể.

Sử dụng các loại thuốc theo chỉ định của bác sĩ

Dùng thuốc không đúng cách, dùng quá liều, dùng sai thuốc hoặc tự ý trộn lẫn các loại thuốc, dùng thuốc với rượu là một trong những nguyên nhân gây tổn hại cho gan. Do vậy luôn cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng bất cứ một loại thuốc nào để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.