Vụ "mặc bikini uống trà sữa miễn phí": Có vi phạm luật quảng cáo

Một quán trà sữa ở đường Nguyễn Tri Phương (Q.5, TP.HCM) đã có thông báo gây sốc: “Giảm 100% hóa đơn với điều kiện mặc bikini khi đến order đồ”. Sự việc này đã khiến dư luận bất bình.

Luật sư Lê Văn Kiên (Trưởng văn phòng Luật sư Ánh sáng Công lý, Hà Nội) nhận định, theo quy định của  Luật thương mại, có rất nhiều hình thức được xem là kích cầu thương mại trong đó có khuyến mãi và quảng cáo là hai loại hình chủ đạo trong các hoạt động thương mại. Hoạt động quán trà sữa vừa tiến hành là hoạt động giới thiệu sản phẩm trà sữa tới khách hàng thông qua việc miễn phí cho người mặc bikini đến mua hàng.

Theo quy định của Điều 102 Luật thương mại thì đây là hoạt động quảng cáo thương mại : “Quảng cáo thương mại là hoạt động xúc tiến thương mại của thương nhân để giới thiệu với khách hàng về hoạt động kinh doanh hàng hoá, dịch vụ của mình.”

Phương tiện quảng cáo thương mại là công cụ được sử dụng để giới thiệu các sản phẩm quảng cáo thương mại Phương tiện quảng cáo mà siêu thị này sử dụng là con người, tức là sử dụng việc tiếp thị trực tiếp bằng con người thông qua hành động và lời nói, căn cứ điểm đ khoản 2 Điều 106 Luật thương mại loại phương tiện này được xếp vào các phương tiện quảng cáo thương mại khác.

Luật sư Lê Kiên dẫn khoản 1 điều 2 Luật quảng cáo 2012 quy định rõ: Quảng cáo là việc sử dụng các phương tiện nhằm giới thiệu đến công chúng sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ có mục đích sinh lợi; sản phẩm, dịch vụ không có mục đích sinh lợi; tổ chức, cá nhân kinh doanh sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ được giới thiệu, trừ tin thời sự; chính sách xã hội; thông tin cá nhân.

Như vậy đây là một hoạt động quảng cáo và cần tuân thủ các quy định của quảng cáo của pháp luật.

Theo quy định tại khoản 2 Điều 109 Luật thương mại 2012 thì các quảng cáo thương mại bị cấm có : “Quảng cáo có sử dụng sản phẩm quảng cáo, phương tiện quảng cáo trái với truyền thống lịch sử, văn hoá, đạo đức, thuần phong mỹ tục Việt Nam và trái với quy định của pháp luật.”

Khoản 3 Điều 8 Luật quảng cáo 2012 quy định về các hành vi cấm trong hoạt động quảng cáo.: Cấm “quảng cáo thiếu thẩm mỹ, trái với truyền thống lịch sử, văn hóa, đạo đức, thuần phong mỹ tục Việt Nam.”

Điểm d khoản 2 Điều 23 Nghị định 37/2006/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành Luật Thương mại về một số hoạt động xúc tiến thương mại, bao gồm khuyến mại; quảng cáo thương mại; hội chợ, triển lãm thương mại thì việc quảng cáo phải song song với bảo vệ trẻ em trong, cấm các quảng cáo:

“d) Tạo cho trẻ em suy nghĩ, lời nói, hành động trái với đạo đức, thuần phong mỹ tục, gây ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ, an toàn hoặc sự phát triển bình thường của trẻ em.”

"Trường hợp này nếu quán trà sữa đưa chiêu trò “miễn phí trà sữa cho người mặc bikini đến oder đồ” để quảng cáo và giới thiệu sản phẩm của mình là vi phạm luật quảng cáo. Bikini là một loại trang phục nhạy cảm và thường chỉ sử dụng trong những trường hợp riêng biệt như đi biển, trình diễn… chứ ít khi được dùng ngoài đường phố, quán ăn có nhiều người và đặc biệt có cả trẻ em” – luật sư Kiên nhấn mạnh.

Luật sư cũng dẫn quy định tại điểm c và điểm d khoản 4 Điều 51 Nghị định 158/2013/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm quy định về hành vi cấm trong hoạt động quảng cáo thì việc xử phạt được xác định như sau, tối đa lên đến 40.000.000 đồng.

Cũng liên quan đến vấn đề này, chuyên viên pháp lý Châu Việt Vương nhận định, căn cứ tại khoản 2 Điều 109 Luật thương mại 2005 có quy định “Quảng cáo có sử dụng sản phẩm quảng cáo, phương tiện quảng cáo trái với truyền thống lịch sử, văn hoá, đạo đức, thuần phong mỹ tục Việt Nam và trái với quy định của pháp luật” là một trong những hoạt động quảng cáo thương mại bị cấm.

Không chỉ vậy, tại Khoản 3 Điều 8 Luật quảng cáo 2012 cũng có quy định về các hành vi cấm trong hoạt động quảng cáo “Quảng cáo thiếu thẩm mỹ, trái với truyền thống lịch sử, văn hóa, đạo đức, thuần phong mỹ tục Việt Nam.”

Chuyên viên pháp lý Châu Việt Vương dẫn quy định tại điểm c và điểm d khoản 4 Điều 51 Nghị định 158/2013/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm quy định về hành vi cấm trong hoạt động quảng cáo thì việc xử phạt được xác định như sau:

“4. Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:

c) Quảng cáo có nội dung tạo cho trẻ em có suy nghĩ, lời nói, hành động trái với đạo đức, thuần phong mỹ tục; gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, an toàn hoặc sự phát triển bình thường của trẻ em;

d) Quảng cáo có nội dung trái với truyền thống lịch sử, văn hóa, đạo đức, thuần phong mỹ tục Việt Nam.”

“Tuy nhiên theo quy định hiện hành, thì chưa quy định thật sự cụ thể như thế nào là sử dụng phương tiện quảng cáo vi pham đạo đức và trái với thuần phong mỹ tục. Do đó, việc xác định quán Trà sửa sử dụng phương tiện quảng cáo : “Giảm 100% với điều kiện mặc bikini khi đến order đồ” trái với thuần phong mỹ tục chỉ mang tính chất tương đối” - Chuyên viên pháp lý Châu Việt Vương nhấn mạnh.

Trước đó, nhiều cư dân mạng truyền tay nhau những hình ảnh một số bạn trẻ mặc... bikini, có cả những chàng trai cởi trần xếp hàng chờ mua trà sữa miễn phí tại một cửa hàng ở đường Nguyễn Tri Phương (TP.HCM).

Nguồn cơn của câu chuyện này là quán trà sữa cùng một công ty game có thông báo chương trình khuyến mại: “Giảm 100% hóa đơn với điều kiện mặc bikini khi đến order đồ”.

Những hình ảnh này sau khi được lan truyền trên mạng xã hội đã gây nên rất nhiều phản ứng trái chiều.

Liên quan đến vụ việc này, ông Phùng Văn Lâm, Phó chủ tịch UBND phường 7, quận 5, TP.HCM đã lập biên bản xử phạt hành chính đối với chủ quán trà sữa trên đường Nguyễn Tri Phương.

Bước đầu, cơ quan chức năng đã phát hiện quán này phạm các lỗi như không xuất trình được hợp đồng lao động thử việc cho 11 nhân viên, không xuất trình phương án kiểm tra PCCC, chưa có giấy phép dùng vỉa hè…

Trao đổi trên báo Thanh Niên, trưởng bộ phận marketing quán trà sữa này cho biết, các cô gái xuất việc trong trang phục bikini đứng xếp hàng gọi thức uống là các PG do công ty cử tới chứ không phải như lời đồn thổi của nhiều người cho rằng đó là khách hàng.

Tiểu Phương