Theo quyết định 2674 của Bộ Y tế ban hành năm 2018 về hướng dẫn quốc gia xét nghiệm HIV, việc xét nghiệm sàng học HIV tại cộng đồng bao gồm 3 hình thức.
VTC News thông tin cụ thể như sau:
Với tự xét nghiệm: Người được xét nghiệm tự thực hiện tất cả các bước của việc xét nghiệm bao gồm tự lấy mẫu, tự làm xét nghiệm và tự đọc kết quả.
Kết quả xét nghiệm chỉ nhằm mục đích sàng lọc ban đầu, không được sử dụng để chẩn đoán nhiễm HIV, các trường hợp xét nghiệm có kết quả phản ứng cần được xét nghiệm khẳng định HIV theo quy định tại cơ sở y tế.
Xét nghiệm do những nhân viên không làm trong phòng xét nghiệm HIV thực hiện: Đây là hình thức xét nghiệm được thực hiện bởi nhân viên cộng đồng/y tế thôn bản/nhân viên y tế không được đào tạo chuyên ngành về xét nghiệm và không làm trong cơ sở xét nghiệm HIV đã được tập huấn về xét nghiệm HIV.
Việc tư vấn, lấy mẫu xét nghiệm phải thực hiện tại khu vực sạch sẽ, thoải mái, đủ ánh sáng và bảo đảm riêng tư cho khách hàng.
Với hình thức này, nếu kết quả xét nghiệm âm tính thì tư vấn và thông báo kết quả cho khách hàng. Nếu kết quả xét nghiệm có phản ứng cần tư vấn và giới thiệu khách hàng đến cơ sở y tế để xét nghiệm khẳng định HIV theo quy định.
Nhóm "Bông hồng đen" liên quan đến vụ tự ý lấy máu học sinh. Ảnh: Tuyên giáo Đồ Sơn
Xét nghiệm do nhân viên phòng xét nghiệm HIV thực hiện: Là hình thức xét nghiệm được thực hiện bởi nhân viên xét nghiệm thuộc các cơ sở xét nghiệm đã được tập huấn về xét nghiệm HIV. Nếu kết quả xét nghiệm âm tính nhân viên phòng xét nghiệm tư vấn và thông báo kết quả âm tính cho khách hàng.
Nếu kết quả xét nghiệm có phản ứng, nhân viên lấy máu hoặc giới thiệu khách hàng chuyển đến cơ sở y tế để xét nghiệm khẳng định theo quy định, tư vấn hẹn trả kết quả.
Theo hướng dẫn điều trị và chăm sóc HIV/AIDS của Bộ Y tế ban hành 2021, các đối tượng được quy định sau đây thuộc trường hợp cần được tư vấn xét nghiệm HIV, gồm: Người có hành vi nguy cơ cao nhiễm HIV (nam quan hệ tình dục đồng giới, người sử dụng ma túy, bán dâm, người chuyển giới…), người mắc bệnh lao; người mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục; người nhiễm vi rút viêm gan C.
Đồng thời, người bệnh được khám lâm sàng và cận lâm sàng, nhưng không phát hiện được nguyên nhân gây bệnh hoặc có các triệu chứng gợi ý nhiễm HIV; phụ nữ mang thai; vợ/chồng/con của người nhiễm HIV; anh chị em của trẻ nhiễm.. đều có thể lấy mẫu xét nghiệm HIV.
Tuổi trẻ thông tin thêm, theo quy định của Luật Phòng, chống nhiễm vi rút gây ra hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải ở người (HIV/AIDS), thì người đủ 16 tuổi có thể tự tham gia xét nghiệm HIV mà không cần người giám hộ.
Nhận định về vấn đề này, một chuyên gia lĩnh vực HIV cho rằng việc lấy mẫu xét nghiệm cộng đồng hoàn toàn dựa trên tinh thần tự nguyện, tuy nhiên người được lấy mẫu phải được đảm bảo những nội dung theo quy định trên.
Trong trường hợp nghi ngờ hoặc không tin tưởng các tổ chức, nhân viên cộng đồng hoàn toàn có thể từ chối tham gia.
Bên cạnh đó việc lấy mẫu máu xét nghiệm HIV cần tuân thủ quy trình nghiêm ngặt từ tư vấn, đảm bảo danh tính, lấy mẫu, vận chuyển mẫu và xét nghiệm.
XEM THÊM: Vụ "suất ăn trưa nghi có gián" ở Trường Liên cấp Newton: Trích xuất camera xác minh vụ việc
Ngày 18/8, nhiều phụ huynh ở phường Hải Sơn (quận Đồ Sơn, TP. Hải Phòng) phản ảnh về việc một nhóm 5-6 người, được giới thiệu là nhóm "Bông hồng đen" đến phường, thuê nhà tại tổ dân phố Đoàn Kết để lập điểm lấy mẫu máu xét nghiệm của học sinh. UBND phường Hải Sơn đã phối hợp với công an, y tế thành lập đoàn kiểm tra. Tại căn nhà được nhóm người trên thuê làm văn phòng hoạt động, cơ quan chức năng phát hiện có 12 học sinh, trong đó có 4 học sinh nữ đang ở phía trong và được nhóm người trên tư vấn lấy mẫu xét nghiệm HIV, bên ngoài 8 học sinh dưới 16 tuổi đang chờ. Nhóm "Bông hồng đen" chi trả 100.000 đồng cho một người đến xét nghiệm HIV. Tại buổi làm việc, nhóm này chưa cung cấp được đầy đủ hồ sơ pháp lý về việc tổ chức hoạt động theo quy định và thừa nhận chưa báo cáo chính quyền địa phương. |
Việt Hương (T/h)