Vụ án chạy thận chết 8 người ở Hòa Bình: Kẻ gây tội vẫn còn giấu mặt?

Trong vụ án xảy ra tại BV Đa khoa Hòa Bình gây chết 8 người, phải chăng tội phạm vẫn còn giấu mặt? Vai trò của giám đốc cty Thiên Sơn và giám đốc BV Hòa Bình ở đâu?

Hoàng Công Lương: Không có chức vụ gì!

Tại Chương trình tọa đàm khoa học “Những vấn đề pháp lý đặt ra đối với trường hợp bác sĩ Hoàng Công Lương” vừa diễn ra ngày 13/4, nhiều ý kiến đưa ra về kết luận truy tố BS Lương trong vụ việc 8 người tử vong khi chạy thận tại BV Đa khoa tỉnh Hòa Bình.

Cụ thể trong trường hợp của BS Hoàng Công Lương bị khởi tố tội: "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng".

Với tội danh này, luật sư Trần Hồng Phúc, người bào chữa cho BS Lương khẳng định: “Có mâu thuẫn về khoa học pháp lý. Khi Hoàng Công Lương với vai trò là bác sĩ điều trị, không vi phạm về khám bệnh, chữa bệnh, tức là bác sĩ này đã làm tròn trách nhiệm điều trị của mình thì không thể cho rằng bác sĩ còn thiếu trách nhiệm để gây ra hậu quả nghiêm trọng”.

Hơn nữa, với tội danh này, chủ thể tội phạm là chủ thể đặc biệt. Bác sĩ Lương không được bổ nhiệm chức vụ gì để xác định là người có chức vụ, quyền hạn. Về nguyên tắc, khi bổ nhiệm một người vào vị trí lãnh đạo thì cần có quy trình quy hoạch và bổ nhiệm; kết quả cuối cùng thể hiện bằng văn bản của người có thẩm quyền trong cơ quan, tổ chức. Hiện nay, chưa có văn bản nào thể hiện có việc bổ nhiệm BS Lương là người quản lý, phải chịu trách nhiệm ở vai trò người lãnh đạo có chức vụ, có quyền hạn trong vụ việc.

Cho rằng BS Lương được giao phụ trách về chuyên môn và hoạt động của khoa, chúng tôi thấy rằng ngoài chuyên môn về công tác điều trị, bác sĩ Lương không thể phụ trách chuyên môn khác hoặc các vấn đề khác trong hoạt động khoa vì không được đào tạo (điều dưỡng, tài chính, trang thiết bị vật tư y tế…). Việc xây dựng quy trình hành chính phối hợp giữa các phòng, ban không phải việc của bác sĩ Lương. Giả sử có văn bản bổ nhiệm đối với Lương thì cũng không đúng khi buộc  BS Lương phải chịu trách nhiệm toàn bộ với những phân công không đúng chuyên môn của mình – những điều bác sĩ không biết và không buộc phải biết.

Trong sự cố ý khoa xảy ra ngày 29/5/2017, bác sĩ Lương chỉ là một bác sĩ thực hiện công việc chuyên môn điều trị của mình. Hậu quả gây tử vong cho người bệnh là do ngộ độc florua vì người sửa chữa, bảo dưỡng đã sử dụng hóa chất cực độc để sục rửa hệ thống lọc nước RO dùng trong chạy thận nên không liên quan đến công tác khám và chữa bệnh của bác sĩ Lương.

Như vậy, Hoàng Công Lương với vai trò bác sĩ điều trị, trong trường hợp cụ thể này thì bác sĩ Lương vô tội”, luật sư Phúc nhấn mạnh.

Chủ thể tội danh “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” là ai? Phải chăng bỏ lọt tội?

Còn ông Nguyễn Huy Quang, vụ trưởng Vụ Pháp lý, Bộ Y tế xúc động nói: Nếu phiên tòa xử công minh thì 8 người bệnh đã ra đi mới an lòng.

Ở vụ án này, nếu xử BS Lương với tội danh truy tố, thì tương lai của bác sĩ Lương quá mờ mịt.

Ông Quang phân tích, điều 285 quy định về tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng – Bộ Luật hình sự 1999 và Điều 360 về tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng, Bộ luật hình sự năm 2015, theo đó, người nào vì thiếu trách nhiệm mà không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nhiệm vụ được giao gây hậu quả nghiêm trọng, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 05 năm.

Phạm tội gây hậu quả rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 12 năm.Người phạm tội còn bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

Nếu nhận mức án này, Bs Lương, vợ con, gia đình, dòng tộc sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín. Cá nhân Bs Lương sẽ bị tiêu tan sự nghiệp chính trị, nghề nghiệp và sẽ sống trong tương lai tủi nhục mờ mịt, vô vọng.

Về cơ sở luận tội của Viện kiểm sát Nhân dân tỉnh Hòa Bình, theo cáo trạng, bị can Lương là người được đào tạo kỹ thuật lọc máu cơ bản, được Trưởng khoa giao phụ trách chuyên môn tại Đơn nguyên thận nhân tạo. Ngày 20/4/2017, BS Lương thừa lệnh Trưởng khoa ký đề xuất sửa chữa, bảo dưỡng hệ thống lọc nước RO số 2 và biết rõ việc sửa chữa, khử trùng hệ thống nước RO số 2 vào ngày 28/5/2017. Do đó, với trình độ, nhận thức và vai trò, trách nhiệm được giao bị can Lương buộc phải biết rõ quy định nước sử dụng trong lọc máu phải bảo đảm chất lượng theo quy định và thuộc trách nhiệm của Trưởng khoa.

Nhưng sáng ngày 29/5/2017, khi mới chỉ nghe điều dưỡng viên Đỗ Thị Điệp nói về việc Trần Văn Sơn gọi điện thông báo hệ thống lọc nước RO đã sửa xong và có thể hoạt động bình thường thì Lương đã chủ quan, không kiểm tra lại và cũng không báo cáo với Trưởng khoa theo chức trách, nhiệm vụ được giao mà vẫn ra y lệnh điều trị cho các bệnh nhân và để cho hoạt động lọc máu tại Đơn nguyên thận – BVĐK tỉnh Hòa Bình diễn ra dẫn đến hậu quả đặc biệt nghiêm trọng làm 08 người bệnh tử vong.

Để có thể luận tội, TS Quang cho rằng có các yếu tố cấu thành tội phạm là Yếu tố chủ thể, khách thể và chủ quan.

Với yếu tố chủ thể trong việc khởi tố BS Lương. Thì Yếu tố chủ thể phải là chủ thể đặc biệt, là những người có chức vụ, quyền hạn trong các cơ quan, tổ chức. Nhưng như phân tích trên của luật sư Phúc thì Lương không phải yếu tố chủ thể vì không có chức vụ, quyền hạn. Vì vậy, cần phải xem xét lại về yếu tố chủ thể.

Qua giám định của Viện Khoa học hình sự - Bộ Công an thì hàm lượng Florua trong nước RO chạy thận cao gấp 245 - 260 lần mức cho phép. Đây chính là nguyên nhân dẫn đến tử vong do "ngộ độc Florua"

Từ nguyên nhân trên, chủ thể của tội danh này phải là người có chức vụ, quyền hạn liên quan trực tiếp đến sửa chữa, bảo dưỡng hệ thống nước RO số 2. Do mối quan hệ nhân quả trên, bị can Sơn mới là người có quyền hạn liên quan đến việc này mà không phải là BS Lương.

Từ đó, TS Nguyễn Huy Quang đề nghị Tòa án tuyên bố vô tội cho BS Lương để tránh oan sai, bảo đảm tính độc lập của Tòa án trong công tác xét xử theo chủ trương cải cách tư pháp của Đảng và Nhà nước ta.

Ngoài ra, ông Quang cho rằng, cơ quan tiến hành tố tụng tiến hành điều tra, xét xử nghiêm minh đúng người, đúng tội, đúng pháp luật cho các bị can còn lại, không để lọt tội phạm để tạo niềm tin trong nhân dân và sự yên tâm công tác cho các thầy thuốc, nhân viên y tế trên toàn quốc.

Còn PGS Nguyễn Nguyên Khôi – Nguyên trưởng khoa Thận Nhân tạo Bệnh viện Bạch Mai, người đã đi cùng với ngành chạy thận nhân tạo và lọc máu Việt Nam 50 qua cho rằng: Tại sao vai trò của công ty Thiên Sơn không thấy nói gì, trách nhiệm ở đâu? Giám đốc cũng không được nhắc đến? Anh Quốc lấy axit ở đâu và thông quađâu.?

Ngoài ra, tôi hỏi rằng có chất liệu gì để phát hiện axit trong nước RO không, làm thế nào phát hiện ra nó và ai chịu trách nhiệm thì không thấy nêu rõ.  Hơn nữa, cần xem quy trình có chưa, và nếu có thì đã làm đúng quy trình không?.