Các nhà khoa học thế giới đã cảnh báo Việt Nam cùng với Saudi Arabia, Mỹ, Đài Loan phải đối mặt với nguy cơ bão lũ nguy hiểm gấp 4 lần vào cuối thế kỉ này.
Theo một nghiên cứu công bố ngày 12/6 trên tạp chí khoa học Nature Communications, đi kèm với các nguy cơ như mực nước biển dâng và ấm lên toàn cầu, sự biến mất của các rạn san hô có thể khiến lũ lụt nguy hiểm hơn gấp 4 lần vào cuối thế kỷ 21.
Ngoài ra, thiếu sự chắn đỡ của các rạn san hô, một cơn bão cường độ lớn có thể trở nên nguy hiểm gấp đôi và gây thiệt hại lên tới hàng chục tỷ USD.
Cụ thể, các nhà khoa học tính toán lũ lụt tại các vùng duyên hải có thể gây thiệt hại gần 4 tỷ USD mỗi năm. Tuy nhiên, nếu các rạn san hô toàn cầu bị xói mòn khoảng 1m, con số thiệt hại có thể tăng gấp đôi lên 8 tỷ USD.
Rặng san hô lớn nhất thế giới Great Barrier Reef đang có nguy cơ bị tẩy trắng đến xóa sổ. |
Các nước dễ bị tổn thương nhất bao gồm Indonesia, Philippines, Malaysia, Mexico và Cuba. Ngoài ra, Saudi Arabia, Mỹ, Đài Loan (Trung Quốc) và Việt Nam cũng thuộc diện nguy hiểm.
Micheal Beck, chuyên gia tại Đại học California đồng thời cũng là người đứng đầu công trình nghiên cứu, cho biết các rạn san hô là những "rào cản tự nhiên" giúp giảm sức phá hủy của các cơn sóng lớn. Do đó, khi các rào chắn này thu hẹp lại hay dần biến mất, nhiều khu vực duyên hải sẽ phải đối mặt với nguy cơ từ những trận lũ có sức tàn phá dữ dội chưa từng có.
Theo giới khoa học, nhiều diện tích trong tổng số 71.000 km rạn san hô bờ biển trên toàn thế giới đang bị tàn phá do các hoạt động khai thác vùng duyên hải của con người. Bên cạnh đó, san hô cũng bị ảnh hưởng do nước biển ấm lên.
Trước đó, năm 2016, một đợt nhiệt độ nước biển tăng cao bất thường đã làm chết gần 30% rạn san hô Great Barrier của Australia.
Đến năm 2017, trang ScienceAlert đưa tin, trải qua một mùa hè nóng nực ở Úc và cuộc điều tra mới nhất cho thấy, hơn 2/3 rặng san hô Great Barrier Reef đã bị phá hủy nghiêm trọng do nạn tẩy trắng san hô.
Hiện tượng tẩy trắng san hô xảy ra khi nhiệt độ nước trở nên ấm hơn, loại tảo có tên zooxanthellae, sống cộng sinh cùng Polyp có trong san hô sẽ sinh ra các gốc oxy độc hại. Lúc này, loài sinh vật thân mềm Polyp sẽ đẩy loài tảo zooxanthellae ra khỏi san hô, khiến san hô không thể quang hợp và lấy dinh dưỡng như bình thường.
Sự can thiệp từ nhiệt độ vô tình khiến san hô không còn khả năng tự nuôi sống, dần hóa màu trắng và ngừng phát triển. Tảo zooxanthellae sống công sinh trực tiếp trong san hô cùng với Polyp.
Theo đánh giá của Jon Brodie, chuyên gia về chất lượng nước thuộc trường ĐH. James Cook cho biết, rạn san hô Great Barrier Reef đang rơi vào giai đoạn cuối cùng, không thể kiểm soát. Brodie cũng cho rằng, chính phủ Úc đã bỏ cuộc trước cuộc chiến bảo vệ sự sống còn của dải san hô Great Barrier Reef.
Hơn hết giải pháp hàng đầu được đưa ra trong lúc này, đó là cắt giảm khí thải nhà kính CO2, nguyên nhân hàng đầu khiến nhiệt độ toàn cầu và đại dương gia tăng. Sự giảm đà tăng nhiệt toàn cầu dù chưa phải là giải pháp dứt điểm, tuy nhiên sẽ đảm bảo phần nào an toàn cho rạn san hô còn lại, đồng thời tiếp tục nuôi hy vọng phục hồi rải san hô đã chết trong tương lai.
Minh Minh (T/h)