Vì sao "Trái dâu đen" BlackBerry dần xuống dốc?

Tờ báo lớn nhất Canada, The Globe and Ma?l vừa đăng một phóng sự dà? mổ xẻ những nguyên nhân kh?ến BlackBerry ngày càng lụn bạ? từ bên trong.

Nộ? bộ bất đồng và ch?a rẽ sâu sắc

Nộ? bộ của Blackberry phát s?nh những bất đồng từ những ngày đầu ?Phone xuất h?ện trên thị trường. Dàn lãnh đạo của công ty nửa muốn phát tr?ển một ch?ếc đ?ện thoạ? cảm ứng để bắt kịp vớ? xu hướng t?êu dùng mớ?, nửa còn lạ? muốn BlackBerry g?ữ nguyên bản sắc của mình vớ? những ch?ếc đ?ện thoạ? dùng bàn phím vật lý.

Để g?ả? quyết bà? toán này, BlackBerry (kh? đó là RIM) vẫn hợp tác vớ? nhà mạng Ver?zon để sản xuất ch?ếc đ?ện thoạ? cảm ứng Storm. Tuy nh?ên, chất lượng của sản phẩm này không đạt yêu cầu và không thể "g?ết chết ?Phone" như kỳ vọng. kể từ đó đến nay, Blackberry vẫn sản xuất song song đ?ện thoạ? bàn phím QWERTY song song vớ? đ?ện thoạ? cảm ứng, nhưng không có model nào tạo ra được đột phá trên thị trường. 

Những bất đồng về v?ệc "cảm ứng hay không cảm ứng" kéo dà? đến tận cuố? năm ngoá?, kh? CEO Thorsten He?ns của BlackBerry bày tỏ ý định tung ra mẫu smartphone Z10, một ch?ếc đ?ện thoạ? mỏng có màn hình cảm ứng và sử dụng hệ đ?ều hành BlackBerry 10. Đồng sáng lập M?chael Lazar?d?s đã phản đố? kế hoạch này vì cho rằng đây là một quyết định sa? lầm. He?ns đã không nghe theo ý k?ến của Lazar?d?s và nhận lạ? một kết quả tồ? tệ. Blackberry vừa báo lỗ 965 tr?ệu USD, phần lớn khoản lỗ này là do ch? phí phát s?nh do lượng Z10 tồn kho và khó t?êu thụ trên thị trường.

Năm 2012 cũng là một năm nộ? bộ BlackBerry có sự thay đổ? lớn. J?m Bals?ll?e - đồng CEO vớ? Hen?s - ôm hoà? bão b?ến BlackBerry Messenger thành một dịch vụ nhắn t?n đa nền tảng có thể thay thế cách thức nhắn t?n truyền thống của v?ễn thông toàn cầu. Tuy nh?ên, kế hoạch táo bạo này đã bị Thorsten He?ns hủy bỏ và J?m Bals?ll?e đã từ nh?ệm để phản đố?. Rốt cuộc, sau kh? J?m Bals?ll?e ra đ?, BlackBerry đã tách BBM ra thành một công ty r?êng và k?nh doanh đa nền tảng g?ống như định hướng của J?m Bals?ll?e. Sự thành bạ? của dịch vụ này vẫn là một câu hỏ? lớn.

Sự thay đổ? thị h?ếu ngườ? dùng

Thờ? đ?ểm ?Phone vừa ra mắt, BlackBerry và không ít những công ty khác, trong đó có M?crosoft, vẫn tỏ ra chủ quan. Hãng đ?ện thoạ? Canada vẫn chỉ tập trung vào những khách hàng trung thành, đa số là doanh nhân và các doanh ngh?ệp.

Tuy nh?ên, đó chỉ là b?ểu h?ện bên ngoà? của một công ty đang ở "ch?ếu trên". Trên thực tế, lãnh đạo của BlackBerry đã rất sốc kh? t?ếp cận ch?ếc ?Phone. Đồng sáng lập Lazar?d?s đã nhận ra BlackBerry đang phả? cạnh tranh vớ? một ch?ếc đ?ện thoạ? được "nhồ? nhét" hệ đ?ều hành k?ểu như MAC OS. ?OS của ?Phone ch?ếm đến 700MB và sử dụng đến ha? bộ xử lí, trong kh? BlackBerry chỉ dùng một bộ xử lí và hệ đ?ều hành có dung lượng vỏn vẹn 32MB. Không như BlackBerry, ?Phone có một trình duyệt web đầy đủ. Đ?ều đó có nghĩa là nó sẽ vắt k?ệt sức của những nhà mạng như AT&T, đ?ều mà trước đây chưa nhà mạng nào cho phép d?ễn ra. RIM thì ngược lạ?, hãng xà? một trình duyệt đơn g?ản nhằm hạn chế dung lượng mà khách hàng t?êu thụ. 

Trong một cuộc phỏng vấn, Lazar?d?s nhớ lạ?: "Tô? tự hỏ? 'Làm thế nào mà họ (Apple) có thể kh?ến AT&T cho phép đ?ều đó?'. Nó sẽ đánh sập hạ tầng mạng mất thô?. Và thực chất thì ?Phone đã từng gây ra tình trạng đó một và? lần". Ngoà? ra, ông cũng từng nó? vớ? nhân v?ên của mình rằng "nếu ?Phone bắt kịp BlackBerry, chúng ta sẽ phả? cạnh tranh vớ? một ch?ếc máy Mac, không phả? một ch?ếc đ?ện thoạ? Nok?a".

Tuy lạc quan về những thế mạnh của BlackBerry như tính bảo mật và thờ? lượng p?n, nhưng đó lạ? không phả? là đ?ều mà đạ? đa số ngườ? dùng quan tâm. Trong kh? g?ớ? doanh nhân và doanh ngh?ệp vẫn trung thành vớ? BlackBerry như một thó? quen, thì hàng tr?ệu ngườ? t?êu dùng đã "phát rồ" lên vớ? một ch?ếc ?Phone có thể cà? thêm ứng dụng, g?ao d?ện đẹp và g?àu tính năng g?ả? trí. ?Phone đã định nghĩa lạ? khá? n?ệm smartphone, và g?ành ch?ến thắng bằng cách ch?nh phục số đông ngườ? t?êu dùng.

Nền tảng cũ kỹ và kém hấp dẫn

Vì được phát tr?ển trên một nền tảng cũ, nên hệ đ?ều hành BlackBerry đã kém thu hút hơn so vớ? ?OS hay Andro?d . Theo trích dẫn của The Global anh Ma?l, những ứng dụng v?ết cho BlackBerry trông "ngờ nghệch" hơn so vớ? những chương trình v?ết bằng các ngôn ngữ h?ệu đạ?, và trình g?ả lập do RIM cung cấp không phản ánh chính xác trả? ngh?ệm thực tế trên th?ết bị. Đó là lờ? nhận xét của Trevor N?megeers, ngườ? sáng lập nên công ty Wmode từng một thờ? g?an dà? v?ết app cho BlackBerry. 

Bên cạnh đó, RIM cũng đưa ra quá nh?ều quy định trước kh? cho phép ứng dụng chạy trên BlackBerry và đ?ều này kh?ến cho sự sáng tạo của các nhà phát tr?ển bị kìm hãm. "Các lập trình v?ên muốn mình phả? được chào đón, không phả? bị k?ểm soát". Đó cũng là nguyên nhân mà những ứng dụng hot như Instagram hay Tumblr đã nó? không vớ? BlackBerry.

Hàng loạt thất bạ? mang tính hệ thống

Nộ? bộ ch?a rẽ và mất định hướng đã đẩy BlackBerry vào bóng tố?. Công ty đã đưa ra nh?ều quyết định để cứu vãn tình hình, nhưng nh?ều trong số đó trở thành những thất bạ? cay đắng. V?ệc phát tr?ển song song g?ữa BlackBerry OS 7 và BlackBerry 10 đã kh?ến nguồn lực của công ty bị phân tán. Nhóm phát tr?ển BlackBerry OS 7 không có nh?ều v?ệc phả? làm và th?ếu định hướng trong v?ệc phát tr?ển một nền tảng đã lạc hậu, trong kh? đó nhóm BlackBerry 10 làm v?ệc hết công suất nhưng vẫn không kịp t?ến độ để ra mắt sản phẩm.

Kết quả, ch?ếc Z10 ra mắt muộn và ế ẩm trên các g?an kệ trưng bày. Ngườ? dùng trung thành của BlackBerry quá xa lạ vớ? một hệ đ?ều hành mớ?, trong kh? đó những ngườ? dùng chưa từng dùng BlackBerry cũng không có nh?ều động lực để mua sản phẩm này kh? nó không có sự khác b?ệt vớ? những smartphone cảm ứng trên thị trường.

Không chỉ thua trên mặt trận smartphone, mảng máy tính bảng của BlackBerry cũng không tìm được lố? ra. Được phát tr?ển dựa trên hạt nhân của QNX, ch?ếc BlackBerry Playbook được g?ớ? th?ệu vào mùa thu 2010 nhưng phả? đến tận mùa hè năm 2011 th?ết bị này mớ? có mặt trên thị trường. Máy lạ? th?ếu đ? ema?l, ứng dụng quản lí danh bạ h?ệu quả và quan trọng là không có kho ứng dụng phong phú. Lạ? một lần nữa, RIM đã thất bạ?: Tablet của các đố? thủ Apple, Samsung,...bán chạy nhờ khả năng hoạt động độc lập, còn Playbook phả? phụ thuộc quá nh?ều vào đ?ện thoạ? BlackBerry.

Bạ? trận ở thị trường lớn nhất thế g?ớ?

Vào mùa hè năm 2010, nữ chủ tịch Barbara Stym?est của BlackBerry (kh? đó là RIM) và đồng sáng lập J?m Bals?ll?e đến công ty Ch?na Investment Corp (CIC), một tập đoàn đầu tư thuộc sở hữu của nhà nước Trung Quốc vớ? h? vọng thành lập một l?ên doanh. Những thông t?n ban đầu cho thấy RIM và CIC đã đạt được thỏa thuận sơ bộ vào năm 2011. Theo đó, Trung Quốc đồng ý cho RIM trở thành nhà cung cấp hệ đ?ều hành và th?ết bị d? động chính cho thị trường đông dân và có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất thế g?ớ?. 

Tuy nh?ên, sự bất đồng nộ? bộ một lần nữa đã kh?ến BlackBerry lỡ vận. Đồng CEO M?ke Lazar?d?s và nh?ều g?ám đốc khác lo ngạ? rằng v?ệc hợp tác vớ? CIC sẽ kh?ến công ty không tập trung vào v?ệc ra mắt đ?ện thoạ? BB10 mớ?. Kế hoạch hợp tác này bị trì hoãn và dây dưa trong vòng ha? năm và bị hủy hoàn toàn sau kh? Thorsten He?ns ngồ? vào "ghế nóng".

Thất bạ? trên đất Mỹ (không thể cùng nhà mạng Ver?zon ch?ếm lĩnh thị trường cảm ứng từ bộ đô? ?Phone và AT&T) cùng vớ? v?ệc không thể xâm nhập vào thị trường Trung Quốc, BlackBerry dường như đã đánh mất đ? ha? mảnh đất màu mỡ. Hãng h?ện chỉ còn lạ? những ngườ? dùng trung thành ở Bắc Mỹ, một và? nước châu Âu và Đông Nam Á.

Theo Tr? thức