Vì sao Thổ Nhĩ Kỳ đổi cách viết tên thành Türkiye?

Hãng tin Anadolu Agencies cho biết ông Stephane Dujarric, người phát ngôn của Tổng thư ký Liên hợp quốc António Guterres, xác nhận đã nhận được bức thư từ Mevlüt Çavuşoğlu, Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ, về đề nghị thay đổi cách viết tên từ Turkey sang Türkiye. Hãng tin trích lời ông Dujarric nói rằng việc thay đổi tên đã có hiệu lực "kể từ thời điểm" Liên hợp quốc nhận được bức thư này. 

Trao đổi với hãng Washington Post về sự thay đổi trên, ông Dujarric nhận xét: "Những yêu cầu như vậy không có gì lạ đối với chúng tôi".

Chính phủ Tổng thống Recep Tayyip Erdoğan đã thúc đẩy việc đổi tên Thổ Nhĩ Kỳ (Turkey) vốn đã được quốc tế công nhận thành Türkiye (đọc là tur-key-YAY) vì cái tên này được đánh vần và phát âm bằng tiếng Thổ Nhĩ Kỳ. Quốc gia này đã có tên là Türkiye vào năm 1923 sau khi tuyên bố độc lập.

Thổ Nhĩ Kỳ đã đổi tên từ "Turkey" sang "Türkiye". Ảnh: Pixabay

Vào tháng 12/2021, Tổng thống Erdoğan đã ra lệnh sử dụng tên Türkiye nhiều hơn để thể hiện tốt hơn văn hóa và giá trị của Thổ Nhĩ Kỳ. Theo đó, trên các sản phẩm xuất khẩu, Thổ Nhĩ Kỳ đã sửa từ "made in Turkey" (sản xuất tại Thổ Nhĩ Kỳ) sang "made in Türkiye". 

Chính phủ nước này năm nay cũng đã phát hành một video quảng cáo như một phần trong nỗ lực thay đổi tên gọi của đất nước bằng tiếng Anh. Video cho thấy khách du lịch từ khắp nơi trên thế giới nói "Xin chào Türkiye" tại các điểm đến nổi tiếng.

Cơ quan phụ trách truyền thông của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ cho biết họ đã phát động chiến dịch "nhằm thúc đẩy việc sử dụng hiệu quả hơn tên 'Türkiye' trong nước và quốc tế". Không rõ liệu tên mới, với một chữ cái không tồn tại trong bảng chữ cái tiếng Anh, có được phổ biến rộng rãi ở nước ngoài hay không. Vào năm 2016, Cộng hòa Czech đã chính thức đăng ký tên viết tắt của mình là Czechia. Trong khi một số tổ chức quốc tế sử dụng tên này, nhiều người vẫn Czech bằng tên cũ. 

Đài truyền hình nhà nước Thổ Nhĩ Kỳ TRT World cũng đã chuyển sang sử dụng cách gọi tên Türkiye.

TRT World đã giải thích quyết định này trong một bài báo vào đầu năm nay, nói rằng khi tìm kiếm trên công cụ Google, từ "Turkey" cho ra kết quả của "một tập hợp lộn xộn các hình ảnh, bài báo và định nghĩa từ điển liên quan đến đất nước với Meleagris - còn được gọi là gà tây, một loài chim lớn có nguồn gốc từ Bắc Mỹ - nổi tiếng là món được phục vụ trong thực đơn Giáng sinh hay bữa tối trong Lễ Tạ ơn". 

TRT World lập luận rằng người Thổ Nhĩ Kỳ thích tên đất nước của họ được gọi là Türkiye hơn so với "Turkey" vì cái tên này "phù hợp với mục đích của quốc gia là sự định hình cách người khác nhìn nhận quốc gia đó".

Minh Hạnh