Pheromone là một loại chất hóa học do kiến tiết ra, đóng vai trò quan trọng trong giao tiếp và điều hướng của chúng. Mỗi loài kiến có một loại pheromone đặc trưng, giúp chúng nhận biết đồng loại và phân biệt với các loài khác.
Việc di chuyển theo hàng cũng giúp kiến dễ dàng chạm đầu vào nhau và tiếp xúc với cơ thể những con kiến khác trên đường đi. Ảnh minh họa
Khi một con kiến tìm thấy thức ăn, nó sẽ tiết ra pheromone để đánh dấu đường đi từ nguồn thức ăn về tổ. Các con kiến khác trong đàn sẽ lần theo mùi pheromone này để tìm đến thức ăn và cũng tiết ra pheromone để củng cố đường đi. Vì pheromone có nồng độ cao nhất ở trung tâm đường đi và giảm dần về hai phía, kiến sẽ có xu hướng đi theo đường thẳng để duy trì tiếp xúc với nồng độ pheromone cao nhất.
Thị giác: Mặc dù thị giác của kiến không sắc nét, chúng vẫn có thể sử dụng các dấu hiệu thị giác như ánh sáng mặt trời, cây cối, và địa hình để hỗ trợ định hướng.
Xúc giác: Kiến sử dụng râu của mình để cảm nhận môi trường xung quanh, bao gồm cả các vật cản và các con kiến khác trong đàn. Điều này giúp chúng điều chỉnh hướng đi và tránh va chạm.
Khả năng học hỏi: Kiến có khả năng học hỏi và ghi nhớ các tuyến đường. Khi đã tìm thấy một nguồn thức ăn, chúng có thể lần theo cùng một đường đi nhiều lần để tiết kiệm năng lượng và thời gian.
Tối ưu hóa việc tìm kiếm thức ăn: Việc di chuyển theo đường thẳng giúp kiến nhanh chóng tìm thấy thức ăn và quay trở lại tổ, tăng hiệu suất tìm kiếm thức ăn của cả đàn.
Giảm thiểu rủi ro: Bằng cách đi theo đường mòn pheromone đã được thiết lập, kiến giảm thiểu nguy cơ đi lạc hoặc gặp phải kẻ thù.
Tăng cường sự đoàn kết trong đàn: Việc di chuyển theo cùng một đường đi giúp các con kiến trong đàn duy trì liên lạc và hỗ trợ lẫn nhau.
Kiến sa mạc có khả năng đếm bước chân: Một số loài kiến sa mạc có khả năng đếm số bước chân để xác định khoảng cách di chuyển, giúp chúng tìm đường về tổ sau khi đi kiếm ăn xa.
Kiến có thể sử dụng từ trường Trái Đất để định hướng: Nghiên cứu cho thấy một số loài kiến có thể cảm nhận từ trường Trái Đất và sử dụng nó như một la bàn để định hướng.
Kiến có thể xây dựng "bản đồ tinh thần" của môi trường xung quanh: Kiến có thể ghi nhớ các địa điểm quan trọng như tổ, nguồn thức ăn và các tuyến đường thường xuyên sử dụng, tạo thành một "bản đồ tinh thần" giúp chúng di chuyển hiệu quả hơn.