Vì sao có sự chênh lệch lương hưu giữa nam và nữ trong Luật BHXH 2024?

Theo đó, tại cuộc họp báo Bộ LĐ-TB&XH diễn ra sáng 30/7, ông Nguyễn Duy Cường, Phó Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm xã hội (Bộ LĐ-TB&XH) cho biết, Luật BHXH 2024 vừa được Quốc hội thông qua (hiệu lực từ ngày 1/7/2025) quy định: Lao động nữ đủ điều kiện nhận lương hưu thì tỉ lệ hưởng lương hưu sẽ bằng 45%, tương ứng với 15 năm đóng BHXH.

Lao động nam đủ điều kiện nhận lương hưu tỉ lệ hưởng lương hưu sẽ bằng 45%, tương ứng với 20 năm đóng BHXH.

Cả lao động nam và nữ sau khi đạt tỉ lệ hưởng lương hưu bằng 45%, cứ mỗi năm đóng thêm sẽ được cộng 2%. Trong đó, lao động nam cần đóng 35 năm để hưởng lương hưu tối đa 75%, lao động nữ cần đóng BHXH 30 năm để đạt mức tối đa 75%.

Riêng lao động nam có thời gian đóng BHXH từ 15-20 năm, tỉ lệ hưởng lương hưu tính bằng 40% - tương ứng với 15 năm đóng, sau đó cứ thêm mỗi năm đóng thì tính thêm 1%.

Với cách tính như vậy, tỉ lệ lương hưu của nam và nữ khi đóng đủ 15 năm BHXH có sự chênh lệch 5%, đóng đủ 20 năm BHXH tỉ lệ chênh lệch lương hưu của nam và nữ tăng lên 10%.

Lao động nữ đóng BHXH từ năm thứ 16 được cộng 2% mỗi năm, trong khi lao động nam từ năm thứ 16 đến 20 thì cộng 1%, từ năm 21 mới được cộng 2%. Cùng đóng BHXH 20 năm, nam được 45%, còn nữ được 55%.

Bộ luật Lao động đã điều chỉnh tăng tuổi nghỉ hưu của nam và nữ tiệm cận nhau: Theo lộ trình, tuổi nghỉ hưu của lao động nam đến năm 2028 sẽ là 62; đến năm 2035, tuổi nghỉ hưu của lao động nữ là 60.

Ông Nguyễn Duy Cường, Phó Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm xã hội (Bộ LĐ-TB&XH). (Ảnh: PLO)

Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là tại sao Luật BHXH 2024 lại không giảm tỷ lệ chênh lệch lương hưu của nam và nữ tương ứng với độ tuổi nghỉ hưu?

Về vấn đề trên, tại cuộc họp báo, Phó Vụ trưởng BHXH Nguyễn Duy Cường cho biết, Luật BHXH hiện hành đã tính toán kỹ tỷ lệ lương hưu của nam và nữ. Vì vậy khi sửa luật, cơ quan soạn thảo không đặt ra vấn đề điều chỉnh tỷ lệ lương hưu. Lao động nam có thời gian đóng BHXH dưới 20 năm thuộc đối tượng phát sinh mới, nên cần phải xem xét điều chỉnh.

Theo ông Cường, ban đầu cơ quan soạn thảo đưa ra đề xuất, lao động nam đóng 15 năm BHXH hưởng tỷ lệ tối thiểu 33,75%. Nam đóng đủ 15 năm đến dưới 20 năm thì mức hưởng được tính thêm 2,25% mỗi năm.

Lao động nữ tham gia BHXH 15 năm hưởng lương hưu tối thiểu giữ nguyên là 45% và cần đóng 30 năm để đạt tỷ lệ tối đa 75%.

Như vậy, cùng lấy mốc 15 năm đóng BHXH tối thiểu nhưng tỷ lệ tích lũy lương hưu của lao động nam thấp hơn nữ 11,25%.

Tuy nhiên, qua góp ý của đại biểu Quốc hội, cơ quan soạn thảo điều chỉnh tăng tỷ lệ hưởng lương hưu của nam giới có thời gian đóng BHXH đủ 15 năm đến dưới 20 năm lên 40%, đồng thời giảm tỷ lệ tăng thêm năm đóng BHXH của đối tượng này từ 2,5% xuống 1%.

Như vậy, Luật BHXH 2024 chỉ điều chỉnh tỷ lệ lương hưu đối với nhóm hưởng lương hưu mới phát sinh, còn lại giữ nguyên như quy định hiện hành.

Ông Cường thông tin thêm, tuổi nghỉ hưu chỉ là một căn cứ để xem xét điều chỉnh tỷ lệ lương hưu, còn việc cân đối quỹ BHXH mới mang tính quyết định trong việc điều chỉnh tỷ lệ hưởng lương hưu.